yılmaz güney

turk sinema tarihinin unutulmaz isimlerinden bir tanesidir. turk solunu temsil eden artistlerin basinda gelir. donemin solculari muhakkak onu ve filmlerini sevmistir . daha sonra durduk yere adam vurup yurdu terk etmis, paris’te kanserden cok da erken bir yasta olmus, yazik olmustur. adana’li bir insandir, fakirlerin, ezilmislerin yine de umut olduguna inanmasini saglayacak rollerde yer almistir. boynu bukuk olduler isimli kitabin da yazaridir. umut, arkadas, suru, yol ve duvar en cok bilinen filmleridir.

kesinlikle cirkin bir insan degildir....

asil adiyla yilmaz putun, 1 nisan 1937’de adana’nin yuregir ovasindaki yenice koyu’nde yedi cocuklu bir isci ailesinin oglu olarak dunyaya geldi. dogdugu yer ev degil, tek goz eski bir ahirdi. ilkokulu, dogdugu koyun uc sinifli okulunda okudu. adana lisesi’nden mezun olana kadar da irgatlara suculuktan pamuk isciligine ve gazoz saticiligina kadar her isi yapti. o yillari ve annesinin cektiklerini hic unutmadi.

’anamin adi gullu... muslu bir kurt. cibran asiretinden. 1. dunya savasi sirasinda rus ordularindan kacip adana’ya gelmisler. anam babam adana’da tanisip evlenmisler. cok yokluk cekmisler. yedi yasina kadar, daha dogrusu babam eve ikinci karisin getirene kadar mutlu bir cocukluk gecirdim. sonrasinda evimiz cehenneme dondu. babam sik sik annemi dovup bizleri evden kovuyordu. benden iki yas kucuk leyla adinda kiz kardesim vardir. o yillarda cektigimiz acilari anletmek mumkun degil. annemin acili hallerini gormemek icin olmek isterdim.’


yilmaz guney, lisede okurken and film sirketi’nde calismaya basladi. lise sonrasi ankara hukuk fakultesi’ne girdi. sinema tutkusu nedeniyle daha sonra istanbul universitesi iktisat fakultesi’ne gecti. bu donemde atif yilmaz’la tanisti ve ’bu vatanin cocuklari’ adli filmde ilk kez oyuncu olarak kamera onune gecti (1958). yeni ufuklar adli dergide yayinlanan oykuleriyle birlikte, oyunculugunu, senaristligini ve yonetmenligini de surdurdu. onuc adli dergide yayinlanan ’uc bilinmeyenli esitlik sistemleri’ adli oykusunden dolayi mahkum oldu (1961). pasakapisi ve nevsehir’de 18 ay, konya’da ise alti ay surgun kaldi. ilk hapisane deneyimini ’boynu bukuk olduler’ adiyla romanlastirdi. nebahat cehre ile evlenip bosandi. 1960’li yillarda yesilcam piyasasina uyan filmlerde oynadi. aranilan oyuncular arasina girdi ve o donemde cok sevilen filmi ’cirkin kral’ adiyla anilmaya baslandi. 1969’da askerligini mus’ta yapti. mart 1972’de siyasi olaylara karistigi gerekcesiyle tutuklandi. af yasasiyla yeniden ozgurlugune kavustu. fatos hanim’la evlendi, bu evliliginden yilmaz adini verdigi bir oglu dunyaya geldi…

herşeye rağmen düşmana inat yaşayacağız.yarın bizim çünkü... biz öleceğiz ama çocuklarımız bırakacağımız mirasi taşıyacaklar yüreklerinde... ve onların yürekleri bizim altında ezildiğimiz korkuları taşımayacak........

selimiye mektupları adlı kitabından bir alıntı..

ne güzel şeydir hatırlamak..acıları yeniden yaşamak..hüzünlenmek.ve en güzeli sevmek seni,özlem duymak yokluğuna..

(bkz: canim sevdigim yuregim)

1937’de adana’da doğdu, 1984’te paris’te yaşamını yitirdi. asıl ismi yılmaz pütün. ilk ve orta öğretimini adana’da tamamladı. pamuk işçiliğinden muhasebeciliğe kadar çeşitli işler yaptı. film şirketlerinde memur olarak çalıştı. edebiyatla ilgilendi. şiir ve öyküler yazdı. ankara hukuk ve istanbul üniversitesi iktisat fakültesi’nde bir süre öğrenim gördü. ankara’da atıf yılmaz’la tanıştı. senaryolarına yardımcı oldu, ona asistanlık ve oyunculuk yaptı. 1956’da komünizm propagandası yaptığı suçlamasıyla yargılandı. 1961’de 1.5 yıl hapse mahkum oldu. 1963’te çıktı. 1966’da at avrat silah filmiyle yönetmenliğe başladı. bana kurşun işlemez (1967), benim adım kerim (1967), pire nuri’nin ardından (1968) filmlerini çekti. ilk önemli yapıtı olan seyyit han’ı 1968’de tamamladı. 1969’da aç kurtlar filmini doğu’da çekti. türkiye’de "çirkin kral" olarak tanındı ve sevildi. 1970’te çektiği umut filmi türk sinemasının en iyi filmlerinden biri olarak gösterilir. umut’u, acı (1971) ve ağıt (1971) filmleri izledi. 1971’de umutsuzlar ve baba filmlerini tamamladı. 1972’de siyasal olaylara karıştığı gerekçesiyle tutuklandı. 1974’te serbest kaldı. arkadaş filmini çekti. yarım kalan zavallılar adlı filmini atıf yılmaz, yine yarım kalan endişe filmini yardımcısı şerif gören tamamladı. 1974’te cinayetten tekrar tutuklandı. 18 yıla mahkum oldu. cezaevindeyken şiirler, romanlar, senaryolar yazdı. 1981’de cezaevinden kaçıp yurtdışına çıktı. 1983’te yurttaşlıktan çıkarıldı.

eserleri

yayinlanmiş senaryolari:
umut (1975)
umutsuzlar (1975)
arkadaş (1975)
seyyit han (1976)
ağıt (1976)
endişe (1976)
aç kurtlar (1977)
acı (1977)

diğer kitaplari:
hücrem (1975)
salpa (1975)
sanık (1975)
selimiye mektupları (1976)
seçimlerde chp neden desteklenmelidir (1977)
soba pencere camı ve iki ekmek istiyoruz (1977)
faşizm üzerine (1979)
paris komünü üzerine (1979)
oğluma hikayeler (1979)

ödülleri

1972 orhan kemal roman armağanı boynu bükük öldüler romanıyla
1970 altın koza ödülü umut filmiyle
baba filmiyle altın koza ödülü (geri alındı)
1982 cannes film şenliği’nde altın palmiye ödülü yol filmiyle. (missing filmiyle paylaştı)

gercek adi : (bkz: yılmaz pütün)

hayat bize



...hayat bize
mutlu olma şansı
vermedi sevgili
biz kendimizden
başka herkesin
üzüntüsünü üzüntümüz,
acısını acımız yaptık
çünkü. dünyanın öbür
ucunda hiç tanımadığımız
bir insanın göz yaşı bile
içimizi parçaladı. kedilere
ağladık, kuşların yasını tuttuk...
yüreğimizin zayıflığı kimi zaman hayat
karşısında bizi zayıf yaptı. aslında
ne güzel şeydir insanın insana yanması sevgili...
ne güzeldir bilmediğin birinin derdine
üzülebilmek ve çare aramak. ben bütün
hayatımda hep üzüldüm, hep yandım.
yaşamak ne güzeldir be sevgili...sevinerek,
severek, sevilerek, düşünerek... ve o
vazgeçilmez sancılarını duyarak hayatın...

yılmaz güney

yol adli film ile cannes film festivalinde altin palmiye odulunu alan ilk turk yonetmendir.

cirkin kral olarak bilinen usta oyuncu, yonetmen ve yazar.
(bkz: yigit namiyla anilir)

(bkz: cirkin kral)

gercek adi yilmaz putun olan ki$i.

film cekimi esnasinda, aglamasi gereken ancak bir turlu aglamayan cocuga bir tokat patlatip olayi cozumleyen kisilik.

bu zamana kadar sorduğum hiç kimse bilmese de (hatta zaman zaman ben bile varlığından şüpheye düşsem de) yılmaz güney’in benim adım kerim adlı bir filmi var ve bu filmde yılmaz güney ile aralarındaki arkadaşlık ilişkisinden dolayı dedem de rol almış...
ne kadar doğru yapıyorum bilmiyorum ama ben günün birinde bu filmi bulup dedemi izleyebileceğime inanıyorum...

sayısız sinema flimlerine imza atmış. devrimci ve solcu bir insandır.

benim oturdruğum mahallenin yolları çamurluydu, boyalı ayakkabı giysem bile, o yollardan geçtikten sonra çamurlanmamalır mümkün değildi. hayatım da böyle...

yılmaz güney

kanaltürk’te sabaha karşı filmlerine rastlanabilmektedir..1 haftada 2 kez denk geldim ben..

unlu olmadan once amcasi veya dayisiyla birlikte, koy koy dolasarak hali sattigini isitmistim.

(bkz: baba)