şevket süreyya aydemir

terakkiperver cumhuriyet fırkası’nın kapatıldığı dönemde türkiye’nin ilk komunist partilerinden birine üye olmuş olan şahıs. bizzat mustafa kemal tarafından bu parti üyeleri "komünist olun. komünist olmanızda bir sorun yoktur. ancak komünistseniz de bu ülkenin komünisti olun. rusya’nın değil!" diyerek onları kongrelerinde beynelmilel bayrağı yerine türkiye cumhuriyeti devleti bayrağı dalgalandırmaları yolunda uyarmıştır. ancak bu öneri ve isteğine uyulmayınca bu parti kapatılmış ve üyeleri bir gemiye bindirilerek komünist rusya’ya gönderilmiştir.

sonraları yakup kadri’nin başında bulunduğu kadro dergisi’nde yazmıştır. türkiye’ye giriş yasağının kaldırılması ismet inönü dönemine denk gelir. türkiye’ye geri dönmesindeki bir büyük etken de tek adam serisini yazmasıdır. kendisi daha sonra biraz yağdanlık görevi görerek de olsa teşekkür baabında ismet inönü’yü anlatan ikinci adam kitaplarını yazmıştır.

yazar ve iktisatçı şevket süreyya aydemir 1897 yılında edirne’de doğdu. edirne muallim mektebi’ni bitirdi. azerbaycan, dağıstan ve gürcistan’da öğretmenlik yaptı. moskova iktisadi ve sosyal bilimler okulu’nu bitirdi. 1924 yılında türkiye’ye döndükten sonra siyasal faaliyetlerinden dolayı ankara istiklal mahkemesi’nce 10 yıl hapse mahkum edildi ve 1925’de 18 ay sonra aftan yararlandı.

eğitimci ve iktisatçı olarak devlet hizmetinde görev aldı; yüksek ve teknik öğretim umum müdür muavini ankara belediyesi iktisat müdürlüğü, ankara ticaret lisesi müdürlüğü iktisat vekaleti sanayi tetkik heyeti reisliği görevlerinde bulunduktan sonra emekliye ayrıldı. iktisadi devletçiliği savunan toplumcu kadro dergisinin yazı kurulunda yer alan şevket süreyya, bu dönemdeki siyasal ve ekonomik görüşlerini inkılap ve kadro adlı kitabında dile getirdi. 1924 yayınlanan lenin ve leninizm, 1930 yayınlanan cihan iktisadiyatında türkiye, kendi hayat hikayesini de 1959’da yayımladığı suyu arayan adam adlı kitabın da anlattı.

bu tarihten sonra yoğun bir yazı dönemine girdi. toprak uyanırsa adlı romanında bir anadolu köyünün bir aydının öncülüğüyle kalkınması hikaye ediliyordu. tek adam mustafa kemal ikinci adam, ismet inönü’nün hayat hikayesi menderes’in dramı (1969), makedonya’dan, orta asya ya enver paşa adlı biyografya eserleri, kahramanlarının ayrıntılı hayat hikayeleriyle birlikte birinci meşrutiyetten günümüze kadar türk toplumunun geçirdiği değişmeleri ve yaşanan olayları dile getirir. cumhuriyet gazetesinde makaleleri düzenli olarak yayımlanan aydemir, ihtilallerin mantığı adlı eserinde, toplumda yapı değişikliklerini, türkiye’deki devrim ve ihtilal hareketlerini inceler.
http://www.kimkimdir.gen.tr/kimkimdir.php?id=518

(bkz: suyu arayan adam)

(bkz: aydemir güler)

(bkz: tek adam)
(bkz: ikinci adam)

(bkz: enver pasa makedonya dan orta asya ya)

menderes’in drami kitabi ile tanidigim yazar.turk siyasi tarihi acidan liderleri inceleyerek hayatlarina kaynaklik edecek eserler ortaya koymustur.

tek adam , ikinci adam ve enver pa$a gibi kitaplariyla yakin tarihimizi aydinlattigi du$unulen bir yazar.