kariye camii

ayasofyadan sonra en çok mozaiye sahip müzedir.

5. yy.da yapılan roma şehir surlarından evvele ait olan, belki küçük bir kiliseye verilen isim, aynı yerde yapılan sonraki kiliselerin de adı olmuştur. günümüzdeki küçük yapı 11 ile 14. yy.la tarihlendirilir. hareketli dış mimarisinin yanında iç mozaik ve fresko dekorasyonları bizans sanatının rönesans’ı sayılan şaheserlerdir. bunlar, 14. yy da yapılan eklentilerle birlikte theodor metohides tarafından yaptırılmıştı. girişteki iki koridorda, kronolojik olarak, bakire meryem ve isa’nın hayatları, incil’de olduğu gibi, mozaiklerle anlatılmıştır. yan ek şapelde ise dini konular fresk olarak işlenmiştir. konular arasında kilise ve saray ileri gelenleri figürleri de yer alır. 16. yy. başlarında camiye çevrildikten sonra yer, yer kapatılan mozaik ve freskolar 1950’den itibaren amerikan – bizans enstitüsü tarafından ortaya çıkarılmıştır. kariye manastır ve kilisesi zaman içerisinde civarında imparatorluk sarayları ile komşu olmuş ve önem kazanmıştı. usta sanatçıların binayı böylesine zengin ve itina ile süslemeleri 14. yy. zor şartlarının içerisinde gerçekleşmişti. zamanının önemli bir devlet adamı ve alimi olan theodor metohides 1320 yıllarda, yan şapel, dış narteks ve süslemeleri yaptırtan kimseydi. duvar resimleri bir artistler grubunun eserleridir. orta mekânın üst kısımlarındaki mozaikler zamanımıza gelememişlerdir. bizans resim sanatının bir özelliği de figürlerin yanına monogram ve yazıt ilave edilmesidir.