ahilik

anadolu’da 12. yy’da gorulmeye baslanan,selcuklu devletinin yikilmaya yuz tutmasindan sonra sosyal duzenin saglanmasinda ve osmanli devletinin kurulusunda buyuk rol oynamis bir teskilat.en ufak yerlesim birimlerine kadar yayilmis bu teskilatin amaci yardimlasma ve toplum nizamini tesis idi ve kendilerine ozgu kiyafetler giyerledi.ahilik ahlakinin dort onemli prensibi vardi,bunlar:kuvvetli ve galip durumdayken affetmek,hiddetliyken yumusak davranmak,dusmana iyilik etmek ve kendisi muhtacken bile baskasina vermek.

bildigim kadariyla tarihteki ilk turk cumhuriyetini kuran topluluk.
(bkz: ahi cumhuriyeti) cografyanin tarihe etkisine kanit olarak bu cumhuriyet de diger siyasal guclerden uzak olan ankarada kurulmustur.

eski osmanli yasanti tarzi turu ve kokeni.

anadolu’da esnaf teskilatlanmalarinin ilk ve en guzel orneklerinden,ilk sivil toplum kurulusu denebilecek olan orgutlenme..

"ahi" sözcüğünün kökeni konusunda dil bilimcileri arasında görüş birliği yoktur. "ahi" kelimesi, arapça "kardeş" anlamına gelmektedir. ancak, divanü lûgati’t türk’te "ahi" kelimesi eli açık, cömert, yiğit anlamına gelen "akı" kelimesinden türediği kaydedilmektedir.

terim olarak ahilik ise, xiii. yüzyılın ilkyarısından xix . yüzyılın ikinci yarısına kadar anadolu’da, balkanlarda ve kırım’da yaşamış olan türk halkının sanat ve meslek alanında yetişmelerini, ahlâki yönden gelişmelerini sağlayan bir kuruluşun adıdır.

bu tanımlamalardan hareketle "ahi" kelimesinin, kardeş, arkadaş, yaren, dost, yiğit anlamına geldiğini söyleyebiliriz. ahilik hem sosyal hem de kültürel yapılara ait bir terim olarak; birbirini seven, birbirine saygı duyan, yardım eden, fakiri gözeten, yoksulu barındıran, işi kutsal, çalışmayı bir ibadet sayan, din ve ahlâk kurallarına sıkı sıkıya bağlı esnaf ve sanatkarların iş teşkilatı manasını taşır.

ahi birlikleri her kurum gibi, belli bir ihtiyacı karşılama amacı ile kurulmuşlardır. en geniş anlatımla ahi birliklerinin kuruluş amacı; orta asya’dan anadolu’ya göç eden türkmenler arasında yer alan çok sayıdaki sanatkarlara kolayca iş bulmak; bu kişilerin anadolu’daki yerli bizans sanatkarları ile rekabet edebilmesini sağlamak, piyasada tutunabilmek için yapılan malların kalitesini korumak, üretimi ihtiyaca göre ayarlamak, sanatkarlarda sanat ahlâkını yerleştirmek, türk halkını ekonomik olarak bağımsız hale getirmek, ihtiyaç sahibi olanlara her alanda yardımcı olmak, ülkeye yapılacak yabancı saldırılarda devletin silahlı kuvvetleri yanında ülkeyi savunmak ve yerleşim bölgelerinde türk-islam kültürünü yaymak şeklinde tanımlanabilir.

(bkz: ahi evran)


http://www.tesob.org.tr/ahi.htm

mesleki etik ve meslek eğitimi açısından önemli bir kurum olmasına rağmen osmanlı’da sermaye birikiminin önündeki en büyük engeli oluşturmuştur.
şöyle açıklayayım,diyelim ki işleri iyi giden terzi bir ahi kardeş elinde biriken parayla kumaş boyama işine girmek istiyor.bu şekilde üretimin her safhasında bulunarak karını arttırmak istiyor.ama ahilik kurallarına göre bu mümkün değil.evet,ahiliğe göre bir ahi uğraştığı meslek dışında başka bir işle uğraşamaz.akademik tabirle dikey ve yatay büyüme olanaksız.o zaman biriken sermaye nolacak?çocuklarını evlendirecek,onlara birer ev alacak,ee sonra?.bir cami yaptırır fakir fukarayı doldurur.
osmanlının kuruluş döneminde gayrimüslim zanaatkarlara karşı müslüman zanaatkarları koruyup kollayan ahilik kurumu müslüman zanaatkarları güdük bırakmış ve sanayi devrimi ve kapitülasyonlar sonrası ortadan kalkmıştır.