nesil.
yeni yazarlarda pek bulunmayan hatasini duzeltme ozelligiyle takdirimi toplamis yazar kisi.
kendine ozgu davranis ve karakteri olan(kimse).
tdkca dogrusu nevi sahsina munhasir seklinde duzeltilen tamlama.
(bkz: cornelius tacitus)
romayi yakarak nero burning roma esin kaynagi olan roma imparatoru.
tolstoyun bir kitabinin adi.
soz : husnu oncu(daha harbiye 1. siniftayken yazmis)
beste : cevdet sakir cetiner
makam ve tonunda her birligin soyleyemeyecegi mars.
beste : cevdet sakir cetiner
makam ve tonunda her birligin soyleyemeyecegi mars.
(bkz: nekrofobi)
(bkz: hariciye)
pyromania hastasi.
romayi yakip daha sonra yuksek bir yerden turku cigirarak izleyen pyromaniac roma imparatoru.karilarina sahip olmak icin insanlar olduren deli manyak.
augustus ile baslayan roma imparatorluk tarihi i.s. 54 yilinin 13 ekiminde henuz yeni toga virilis giymis 17 yasinda bir gencin imperator olusuna tanik oldu. bu genc iulius - claudius soyundan gelen imparatorlarin sonuncusu, nero idi. nero imparator olmasini annesi agrippinaya borcluydu. claudiusun ucuncu esi ve ayni zamanda yegeni olan agrippina augusta, domitius ile yaptigi evlilikten olma oglu neronun yukselmesi icin elinden geleni yapti. claudius tarafindan evlat edinilmis olan neronun imparatorlugun ilk bes yilinda devlet isleri, kendisi henuz cocuk denecek yasta oldugu icin, agrippina, filozof seneca ve burrus tarafindan yonetiliyordu. i.s. 55 yili agrippina ile seneca ve burrus arasindaki cikar catismalarina tanik oldu. oldukca cekismeli ve hos olmayan olaylar sonucunda agrippina devlet islerinden uzaklastirildi: yonetim seneca ve burrusun eline kaldi.
yonetim isleriyle hemen hemen hic ilgilenmeyip kendini at yarislarina, siir ve muzige veren nero sonrada imparator olacak olan othonun esi poppaeaya olan aski ugruna i.s. 59 yilinda annesini oldurttu. agrippina yasadikca nero ile evlenemeyecegini bilen poppaea annesini oldurtmesi hususunda neroya baski yapmisti. ardindan, esi octavianin (imp. claudius un kizi) surgune gonderilmesi ve orada oldurulmesi, devlet dairelerinde calisan pek cok azatlinin gorevlerinden alinip bunlarin yerine, daha uysal olanlarin getirilmesi, neroya karsi cikan filozoflarin ve senatorlerin oldurtulmesi turunden olaylar sekiz yil surecek ve roma icin basibos, gelisi guzel, karisikliklarla dolu, sorumsuz bir yonetimden, cilginca egsencelerden, akil almaz savurganliklardan ibaret bir yasantinin baslangicini olusturdu.
yonetimde etkili olduklari yillarda seneca ve burrus ekonomik yasami iyilestirmeye calismislar, bunun icin de tarimi gelistirmek ve vergi sisteminde degisiklik yapmak yoluna gitmislerdi. ahlaksiz ve sapik davranislari sebebiyle princepsligi tiranliga donusturmus olan nero yitirdigi sayginligi, sinirsiz ve cilginca harcamalarla kazanmaya calisiyordu. sonuc olarak maliye ve ekonomik yasam felce ugradi. ustelik bir ara askerlerin ucretleri odenemez duruma gelindi. yonetimin iyi gittigi seneca ve burrus zamaninda askeri alanda da bir takim basarilar elde edilmisti. armeniaya saldiran parthlar puskurtulmus, iberia (bugunku gurcistan) ve oteki kafkasya kiyilari roma egemenligine girmisti. i.s. 63 te pontus (kuzey anadolu), roma eyaleti olmus, i.s. 60 yilinda karadenizin butun kiyilari romaya baglanarak bu deniz neredeyse bir ic deniz durumuna getirilmisti.
yonetimdeki ve ekonomideki bozulmanin etkileri baskentte oldugu gibi, eyaletlerde de kendini gosterdi. britannia eyaletindeki ayaklanmalar i.s. 58 de, buraya gelen suetonius paulinus tarafindan duzenlenen askeri harekatlarla bastirildi. bu harekatlar britannialilar icin oldugu kadar romalilar icin de buyuk hasara neden oldu. germaniada frisii kavminin ve angrivarii kavminin ayaklanmalari da i.s. 57-58 yillarinda geri puskurtuldu. i.s. 44 yilinda claudius tarafindan eyalet yapilmis olan judaeada (bugunku israil) i.s. 48 yilinda baslayan karisikliklar i.s. 66 yilina gelindiginde, doruga ulasmisti. butun bu eyaletlerdeki ayaklanmalarin ortak nedeni buralarda gorev alan romali memurlarin uyguladiklari baski ve siddet politikasiydi.
circus maximusta gece yarisi cikan yangin kentin yarisindan cogunu yok etti. neronun yangini duyunca, antiumdan romaya gelip sarkici giysileri icinde, maecenasin evinin kulesine cikarak kendi ezgisi olan "troia nin yagmasi" ni soyledigi rivayet edilir. yeni bir kent kurmak amaciyla romayi neronun yaktigi soylenirse de bu kesin degildir. cunku yangin sirasinda bircok onemli yapinin kurtarilmasi icin, yangindan sonra da kentin yeniden kurulmasi icin caba gostermis, kenti guzellestirmek icin yunanistana bir gezi duzenleyip buradan sanat eserleri getirmisti. kendisi icin de bir domus aurea (altin ev) yaptirmisti. roma yangini konusunda kendisine yoneltilen suclamalardan kurtulmak icin, yangin nedeniyle evsiz barksiz kalanlarin resmi yapilarda barinmalarina, campus martius ta cadirlar kurulmasina izin vermisti, ayrica da yiyecek fiyatlarini dusurmustu. yanginin, o zamanlar sevilmeyen ve bir yanginla yakinda dunyanin sonunun gelecegi inancinda olan hristiyanlar tarafindan cikarilmis oldugunu ileri suren nero, onlari iskence ile oldurtuyor ve bu iskence gosterilerini de eglenceli gosteriler olarak amphitheatrum da sergiliyordu.
senatonun pekcok haklarinin elinden alinisina ve neronun cilginliklarina roma yangini ve bu yangindan sorumlu tutulan hristiyanlara yapilan iskenceler de eklenince, imparatora duyulan nefret daha da artti. i.s. 65 yilinda kendisine bir suikast planlanmisti. plani bilen bir azatli kole tarafindan neroya haber gonderilmesi uzerine, basarili olunamadi. suikaste ismi karisanlar arasinda c. calpurnius piso, faenius rufus, seneca, plautus lateranus ve sair lucanus da vardi. bu basarisiz suikast girisimi piso, lateranus ve lucanusun oldurulmesine, senecanin intihar etmesine, petroniusun intihara zorlanmasina ve atli sinifindan bircok kisinin ve senatorlardan pek cogunun surgune gonderilmesine neden oldu. i.s. 66 da bir suikast girisiminde daha bulunuldu, ama bunun ayrintilari bilinmemektedir.
nero i.s. 66 yilinda oldukca kalabalik bir refakatci grubuyla yunanistana gitti. romayi, azatli kolelerinden heliusa birakti. yunanistanda pek cok yer dolasti. korkyrada halkin karsisinda sarki soyledi. aktium ve isthmosta duzenlenen oyunlara katildi. i.s. 68 yilinda kitlik nedeniyle romada tedirginligin bas gostermesi uzerine geri dondu. ancak romada huzursuz oldugu icin, neapolis te (bugunku napoli) oturmaya karar verdi. ote yandan eyaletler neronun acimasizligina karsi birbiri ardindan ayaklanmaya basladilar. once gallia lugdunensis (bugunku portekiz ve bati ispanya) valisi otho ve baetica quaestor u caecina izledi. nero durumun ne denli tehlikeli oldugunu kavrayinca kacmayi denedi. azatli kolelerinden phaonun romadan biraz uzaktaki evine gizlendi; daha uzaga kacamadi. burada iken, kendisinin senato tarafindan vatan haini ilan edildigini ogrenince intihar etti. iulius - claudius soyunun son kisisi olan bu sanat ve edebiyat duskunu cilgin imparatorun olurken son sozu "qualis artifex pereo" (benimle beraber ne buyuk bir sanatci oluyor) oldu. nero donemini bu donemi tanimlayan, tacitustan bir cumleyle noktaliyoruz : "... (agricola vi.) neronun yonetimi altindaki zamani biliyordu, bu zamanda tembellik bilgelik yerine geciyordu."
augustus ile baslayan roma imparatorluk tarihi i.s. 54 yilinin 13 ekiminde henuz yeni toga virilis giymis 17 yasinda bir gencin imperator olusuna tanik oldu. bu genc iulius - claudius soyundan gelen imparatorlarin sonuncusu, nero idi. nero imparator olmasini annesi agrippinaya borcluydu. claudiusun ucuncu esi ve ayni zamanda yegeni olan agrippina augusta, domitius ile yaptigi evlilikten olma oglu neronun yukselmesi icin elinden geleni yapti. claudius tarafindan evlat edinilmis olan neronun imparatorlugun ilk bes yilinda devlet isleri, kendisi henuz cocuk denecek yasta oldugu icin, agrippina, filozof seneca ve burrus tarafindan yonetiliyordu. i.s. 55 yili agrippina ile seneca ve burrus arasindaki cikar catismalarina tanik oldu. oldukca cekismeli ve hos olmayan olaylar sonucunda agrippina devlet islerinden uzaklastirildi: yonetim seneca ve burrusun eline kaldi.
yonetim isleriyle hemen hemen hic ilgilenmeyip kendini at yarislarina, siir ve muzige veren nero sonrada imparator olacak olan othonun esi poppaeaya olan aski ugruna i.s. 59 yilinda annesini oldurttu. agrippina yasadikca nero ile evlenemeyecegini bilen poppaea annesini oldurtmesi hususunda neroya baski yapmisti. ardindan, esi octavianin (imp. claudius un kizi) surgune gonderilmesi ve orada oldurulmesi, devlet dairelerinde calisan pek cok azatlinin gorevlerinden alinip bunlarin yerine, daha uysal olanlarin getirilmesi, neroya karsi cikan filozoflarin ve senatorlerin oldurtulmesi turunden olaylar sekiz yil surecek ve roma icin basibos, gelisi guzel, karisikliklarla dolu, sorumsuz bir yonetimden, cilginca egsencelerden, akil almaz savurganliklardan ibaret bir yasantinin baslangicini olusturdu.
yonetimde etkili olduklari yillarda seneca ve burrus ekonomik yasami iyilestirmeye calismislar, bunun icin de tarimi gelistirmek ve vergi sisteminde degisiklik yapmak yoluna gitmislerdi. ahlaksiz ve sapik davranislari sebebiyle princepsligi tiranliga donusturmus olan nero yitirdigi sayginligi, sinirsiz ve cilginca harcamalarla kazanmaya calisiyordu. sonuc olarak maliye ve ekonomik yasam felce ugradi. ustelik bir ara askerlerin ucretleri odenemez duruma gelindi. yonetimin iyi gittigi seneca ve burrus zamaninda askeri alanda da bir takim basarilar elde edilmisti. armeniaya saldiran parthlar puskurtulmus, iberia (bugunku gurcistan) ve oteki kafkasya kiyilari roma egemenligine girmisti. i.s. 63 te pontus (kuzey anadolu), roma eyaleti olmus, i.s. 60 yilinda karadenizin butun kiyilari romaya baglanarak bu deniz neredeyse bir ic deniz durumuna getirilmisti.
yonetimdeki ve ekonomideki bozulmanin etkileri baskentte oldugu gibi, eyaletlerde de kendini gosterdi. britannia eyaletindeki ayaklanmalar i.s. 58 de, buraya gelen suetonius paulinus tarafindan duzenlenen askeri harekatlarla bastirildi. bu harekatlar britannialilar icin oldugu kadar romalilar icin de buyuk hasara neden oldu. germaniada frisii kavminin ve angrivarii kavminin ayaklanmalari da i.s. 57-58 yillarinda geri puskurtuldu. i.s. 44 yilinda claudius tarafindan eyalet yapilmis olan judaeada (bugunku israil) i.s. 48 yilinda baslayan karisikliklar i.s. 66 yilina gelindiginde, doruga ulasmisti. butun bu eyaletlerdeki ayaklanmalarin ortak nedeni buralarda gorev alan romali memurlarin uyguladiklari baski ve siddet politikasiydi.
circus maximusta gece yarisi cikan yangin kentin yarisindan cogunu yok etti. neronun yangini duyunca, antiumdan romaya gelip sarkici giysileri icinde, maecenasin evinin kulesine cikarak kendi ezgisi olan "troia nin yagmasi" ni soyledigi rivayet edilir. yeni bir kent kurmak amaciyla romayi neronun yaktigi soylenirse de bu kesin degildir. cunku yangin sirasinda bircok onemli yapinin kurtarilmasi icin, yangindan sonra da kentin yeniden kurulmasi icin caba gostermis, kenti guzellestirmek icin yunanistana bir gezi duzenleyip buradan sanat eserleri getirmisti. kendisi icin de bir domus aurea (altin ev) yaptirmisti. roma yangini konusunda kendisine yoneltilen suclamalardan kurtulmak icin, yangin nedeniyle evsiz barksiz kalanlarin resmi yapilarda barinmalarina, campus martius ta cadirlar kurulmasina izin vermisti, ayrica da yiyecek fiyatlarini dusurmustu. yanginin, o zamanlar sevilmeyen ve bir yanginla yakinda dunyanin sonunun gelecegi inancinda olan hristiyanlar tarafindan cikarilmis oldugunu ileri suren nero, onlari iskence ile oldurtuyor ve bu iskence gosterilerini de eglenceli gosteriler olarak amphitheatrum da sergiliyordu.
senatonun pekcok haklarinin elinden alinisina ve neronun cilginliklarina roma yangini ve bu yangindan sorumlu tutulan hristiyanlara yapilan iskenceler de eklenince, imparatora duyulan nefret daha da artti. i.s. 65 yilinda kendisine bir suikast planlanmisti. plani bilen bir azatli kole tarafindan neroya haber gonderilmesi uzerine, basarili olunamadi. suikaste ismi karisanlar arasinda c. calpurnius piso, faenius rufus, seneca, plautus lateranus ve sair lucanus da vardi. bu basarisiz suikast girisimi piso, lateranus ve lucanusun oldurulmesine, senecanin intihar etmesine, petroniusun intihara zorlanmasina ve atli sinifindan bircok kisinin ve senatorlardan pek cogunun surgune gonderilmesine neden oldu. i.s. 66 da bir suikast girisiminde daha bulunuldu, ama bunun ayrintilari bilinmemektedir.
nero i.s. 66 yilinda oldukca kalabalik bir refakatci grubuyla yunanistana gitti. romayi, azatli kolelerinden heliusa birakti. yunanistanda pek cok yer dolasti. korkyrada halkin karsisinda sarki soyledi. aktium ve isthmosta duzenlenen oyunlara katildi. i.s. 68 yilinda kitlik nedeniyle romada tedirginligin bas gostermesi uzerine geri dondu. ancak romada huzursuz oldugu icin, neapolis te (bugunku napoli) oturmaya karar verdi. ote yandan eyaletler neronun acimasizligina karsi birbiri ardindan ayaklanmaya basladilar. once gallia lugdunensis (bugunku portekiz ve bati ispanya) valisi otho ve baetica quaestor u caecina izledi. nero durumun ne denli tehlikeli oldugunu kavrayinca kacmayi denedi. azatli kolelerinden phaonun romadan biraz uzaktaki evine gizlendi; daha uzaga kacamadi. burada iken, kendisinin senato tarafindan vatan haini ilan edildigini ogrenince intihar etti. iulius - claudius soyunun son kisisi olan bu sanat ve edebiyat duskunu cilgin imparatorun olurken son sozu "qualis artifex pereo" (benimle beraber ne buyuk bir sanatci oluyor) oldu. nero donemini bu donemi tanimlayan, tacitustan bir cumleyle noktaliyoruz : "... (agricola vi.) neronun yonetimi altindaki zamani biliyordu, bu zamanda tembellik bilgelik yerine geciyordu."
italyancada siyah.
italyanca genc mavililer.italya unitlerine verilen ad.
(bkz: azzurri)
(bkz: azzurri)
fatihin meshur portresini yapan italyan saray ressami.
kalbi duran kisinin kalbinin tekrar atmasi icin defibrilator ile yapilan uygulama.halk arasinda elektrosok olarak gecer.
haluk levent sarkisi:
askin sanki surgun yeri sonsuza kadar
bir kacak gocmen misali ruhumu sarar
sasirsam calsam kapini hayalin acar
damla damla kalbime yoklugun batar
bu yaralari ben acmadimki
kaybetmekden korkmadimki
kendi kendime susmadimki
ama bilirim en sonunda
multeciyim ben sana
siginacak bir yerim yok
ellerinden baska
sana biraktim acimi
kactim hasret yollarindan
bir kucuk gulusun icin
dusunmeden gectim canimdan
askin sanki surgun yeri sonsuza kadar
bir kacak gocmen misali ruhumu sarar
sasirsam calsam kapini hayalin acar
damla damla kalbime yoklugun batar
bu yaralari ben acmadimki
kaybetmekden korkmadimki
kendi kendime susmadimki
ama bilirim en sonunda
multeciyim ben sana
siginacak bir yerim yok
ellerinden baska
sana biraktim acimi
kactim hasret yollarindan
bir kucuk gulusun icin
dusunmeden gectim canimdan
neden bekliyorsun?
bu sözlük, duygu ve düşüncelerini özgürce paylaştığın bir platform, hislerini tercüme eden özgür bilgi kaynağıdır.
katkıda bulunmak istemez misin?