spiral

rahim içi arac(ria), rahim icine sıgacak $ekilde tasarlanmı$, "t" $eklinde bir dogum kontrol aracıdır.

(bkz: ris)

cesitleri:
1. saf spiraller: herhangi bir metal ya da hormon icermezler. bir zamanlar bizde yaygin olarak kullanilmaktaydi (lippes loop);ancak simdi kullanimi terkedilmistir.

2. bakirli spiraller: bakir icerirler. nova-t ve multiload-375 en sik kullanilanlaridir.

3. hormon salgilayan spiraller: progesteron hormonu salgilarlar. adet sirasindaki agriyi ve kanamayi azaltici etkileri de vardir. ayrica bu hastalarda pelvik enfeksiyon riskinde azalma gorulur. yilda bir degistirilmesi gerekenler (progestasert) oldugu gibi 7-10 yil arasinda kullanilanlari da (lng-20) bulunur. yurdumuzda bu turun tek ornegi mirena, henuz piyasaya cikmistir.

etki mekanizmasi:
spiral, spermlerin rahim icerisinden yukariya (yumurtaya) dogru gecisini engellemek yoluyla etki gosterir. spermleri oldurme, hareketlerini ve fertilizasyon kapasitesini azaltma etkileri vardir. rahim icerisinde olusturdugu reaksiyon ve rahim agzindan salgilanan mukusu koyulastirici etkileri ile spermlerin yumurtaya ulasmasina engel olurlar. nadiren, rahim icine yerlesmeyi onleyici ozelligi nedeniyle acil dogum kontrolunda da spiralden yararlanilir. korunmasiz iliski sonrasi, ilk 4-5 gun icinde spiral takilmasi gebeligi onler. progesteron salgilayan spiraller, spermler uzerindeki etkiye ek olarak rahim ic dokusunda incelme ve bazan da yumurtlamayi engelleme yoluyla etki gosterirler.

(bkz: rahim ici araç">[gbkz]rahim ici araç)
(bkz: ria">[gbkz]ria)

kullanmadan once doktorunuza bas vurunuz en cok bu alette gecerlidir, nitekim salak insan bunu eczaneden satin alip manuel olarak kendine sokmaya calismamalidir.

kadyna takylan ve aslen "t" seklinde oldugu belirtilen spirallerin bakir ve silikon cesitleri bulunmaktadir. silikon olanlarin uzun vadede daha saglikli oldugu soylenmektedir. ayni zamanda sebebini bilemesem de tek esli kisilere daha uygun oldugu savunulur.

dogum kontrolde kullanilani genel kaninin aksine spiral degil "t" seklinde olan nesne.

dairesel dongu seklindeki bu sekilden yapilma bi zimbirti dogum kontrol sagladigi gibi sivrisinek kovar cesidi de var.

(bkz: on parmaginda on marifet)