pesah bayramı

yahudi’lerin hz musa önderliğinde mısır’dan kaçışlarını anmak amacıyla kutladıkları bir hafta süren bayramlarıdır.

tevrat’tan alıntıyla mısır dan çıkış kitabı’nın 16:35 ayetleri

bütün israil topluluğu elim’den ayrıldı. mısır’dan çıktıktan sonra ikinci ayın* on beşinci günü elim ile sina arasındaki sin çölü’ne vardılar.

çölde hepsi musa’yla harun’a yakınmaya başladı.

"keşke rab bizi mısır’dayken öldürseydi" dediler, "hiçdeğilse orada et kazanlarının başına oturur, doyasıya yerdik. ama siz bütün topluluğu açlıktan öldürmek için bizi bu çöle getirdiniz."

rab musa’ya, "size gökten ekmek yağdıracağım" dedi, "halk her gün gidip günlük ekmeğini toplayacak. böylece onları sınayacağım: benim yasama göre yaşıyorlar mı, yaşamıyorlar mı, göreceğim.

altıncı gün her gün topladıklarının iki katını toplayıp hazırlayacaklar."

musa’yla harun israilliler’e, "bu akşam sizi mısır’dan rab’bin çıkardığını bileceksiniz" dediler,

"sabah da rab’bin görkemini göreceksiniz. çünkü rab kendisine söylendiğinizi duydu. biz kimiz ki, bize söyleniyorsunuz?"

sonra musa, "akşam size yemek için et, sabah da dilediğiniz kadar ekmek verilince, rab’bin görkemini göreceksiniz" dedi, "çünkü rab kendisine söylendiğinizi duydu. biz kimiz ki? siz bize değil, rab’be söyleniyorsunuz."

musa harun’a, "bütün israil topluluğuna söyle, rab’bin huzuruna gelsinler" dedi, "çünkü rab söylendiklerini duydu."

harun israil topluluğuna bunları anlatırken, çöle doğru baktılar. rab’bin görkemi bulutta görünüyordu.

rab musa’ya şöyle dedi:

"israilliler’in yakınmalarını duydum. onlara de ki, ’akşam üstü et yiyeceksiniz, sabah da ekmekle karnınızı doyuracaksınız. o zaman bileceksiniz ki, tanrınız rab benim.’"

akşam bıldırcınlar geldi, ordugahı sardı. sabah ordugahınçevresini çiy kaplamıştı.

çiy eriyince, toprakta, çölün yüzeyinde kırağıya benzerince pulcuklar göründü.

bunu görünce israilliler birbirlerine, "bu da ne?" diye sordular. çünkü ne olduğunu anlayamamışlardı. musa, "rab’bin size yemek için verdiği ekmektir bu" dedi,

"rab’bin buyruğu şudur: ’herkes yiyeceği kadar toplasın.çadırınızdaki her kişi için birer omer*fi* alın.’"d not 16:16 "bir omer": yaklaşık 2.2 litrelik bir ölçek. aynı ifade 16:18,32,33,36’da da geçer.

israilliler söyleneni yaptılar. kimi çok, kimi az topladı.

omerle ölçtüklerinde, çok toplayanın fazlası, az toplayanında eksiği yoktu. herkes yiyeceği kadar toplamıştı.

musa onlara, "kimse sabaha bir parça bile bırakmasın" dedi.

ama bazıları ona aldırmayıp sabaha bıraktılar. bıraktıkları kurtlanıp kokmaya başlayınca musa onlara öfkelendi.

her sabah herkes yiyeceği kadar topluyordu. güneş ortalığı ısıtınca, yerde kalanlar eriyordu.

altıncı gün kişi başına iki omer*fj*, yani iki kat topladılar. topluluğun önderleri gelip durumu musa’ya bildirdiler.d not 16:22 "iki omer": yaklaşık 4.4 litrelik bir ölçek.

musa, "rab’bin buyruğu şudur" dedi, "’yarın dinlenme günü,rab için kutsal şabat günü’dür*. pişireceğinizi pişirin, haşlayacağınızı haşlayın. arta kalanı bir kenara koyun, sabaha kalsın.’"

musa’nın buyurduğu gibi artakalanı sabaha bıraktılar. ne koktu, ne kurtlandı.

musa, "artakalanı bugün yiyin" dedi, "çünkü bugün rab için şabat günü’dür. bugün dışarda ekmek bulamayacaksınız.

altı gün ekmek toplayacaksınız, ama yedinci gün olan şabat günü ekmek bulunmayacak."

yedinci gün bazıları ekmek toplamak için dışarı çıktı, amahiçbir şey bulamadılar.

rab musa’ya, "ne zamana dek buyruklarıma ve yasalarıma uymayı reddedeceksiniz?" dedi,

"size şabat günü’nü verdim. bunun için altıncı gün size iki günlük ekmek veriyorum. yedinci gün herkes neredeyse orada kalsın, dışarı çıkmasın."

böylece halk yedinci gün dinlendi.

israilliler o ekmeğe man*fk* adını verdiler. kişniş tohumu gibi beyazımsı, tadı ballı yufka gibiydi.d not 16:31 "man": "bu ne?" anlamına gelir.

musa, "rab’bin buyruğu şudur" dedi, "’mısır’dan sizi çıkardığımda, gelecek kuşakların çölde size yedirdiğim ekmeği görmesi için, bir omer saklansın.’"

musa harun’a, "bir testi al, içine bir omer man doldur" dedi, "gelecek kuşaklar için saklanmak üzere onu rab’bin huzuruna koy."

rab’bin musa’ya buyurduğu gibi harun manı saklanmak üzere antlaşma levhaları’nın önüne koydu.

israilliler yerleştikleri kenan topraklarına varıncaya dek kırk yıl man yediler.

(bkz: hamursuz bayramı)