nijerya
dun gece yine boko haramin saldirilari ile sarsilan ulke. saldirilarda en az 200 ki$i ya$amini yitirmi$.
http://www.hurriyet.com.tr/dunya/26556738.asp
http://www.hurriyet.com.tr/dunya/26556738.asp
(bkz: boko haram)
dunyada ilk defa gercekle$en müslüman dünyası güzellik yarışması’nin ilk olarak birincisi olan ulke.
(bkz: niger airways)
dun ulkenin kuzeyinde bulunan kano’da duzenlenen silahli ve bombali saldirilarda 143 ki$i hayatini kaybetti.
türkiye ile aralarında vize muafiyeti anlaşması imzalandı.
yarın itibariyle malesef ki ikinci defa gideceğim ve yine malesef ki bir hafta kalacağım ülkedir. bakalım uçakta emenike ile karşılaşacağım mı.
(bkz: biafra cumhuriyeti)
coğrafi verileri
konum: batı afrika’da, gine körfezi kıyısında, benin ile kamerun arasında yer almaktadır.
coğrafi konumu: 10 00 kuzey enlemi, 8 00 doğu boylamı
haritadaki konumu: afrika
yüzölçümü: 923,768 km²
sınırları: toplam: 4,047 km
sınır komşuları: benin 773 km, kamerun 1,690 km, cad 87 km, nijer 1,497 km
sahil şeridi: 853 km
iklimi: çeşitlidir güneyde ekvator iklimi, orta kısımlarda tropikal, kuzeyde çöl iklimi görülür.
arazi yapısı: güneyde alçak bölgeler, orta kısımda tepelikler ve platolar, güneydoğuda dağlar, kuzeyde ovalar yer alır.
deniz seviyesinden yüksekliği: en alçak noktası: atlas okyanusu 0 m
en yüksek noktası: chappal waddi 2,419 m
doğal kaynakları: doğal gaz, petrol, kalay, demir, kömür, kireçtaşı, kurşun, çinko, işlenebilir topraklar
arazi kullanımı: tarıma uygun topraklar: %33
daimi ekinler: %3
otlaklar: %44
ormanlık arazi: %12
diğer: %8 (1993 verileri)
sulanan arazi: 9,570 km² (1993 verileri)
doğal afetler: periyodik kuraklıklar
nüfus bilgileri
nüfus: 126,635,626 (temmuz 2001 verileri)
nüfus artış oranı: %2.61 (2001 verileri)
mülteci oranı: 0.28 mülteci/1,000 nüfus (2001 tahmini)
bebek ölüm oranı: 73.34 ölüm/1,000 doğan bebek (2001 tahmini)
ortalama hayat süresi: toplam nüfus: 51.07 yıl
erkeklerde: 51.07 yıl
kadınlarda: 51.07 yıl (2001 verileri)
ortalama çocuk sayısı: 5.57 çocuk/1 kadın (2001 tahmini)
hiv/aids - hastalıklarına yakalanan yetişkin sayısı: %5.06 (1999 verileri)
hiv/aids - hastalığı olan insan sayısı: 2.7 milyon (1999 verileri)
hiv/aids - hastalıklarından ölenlerin sayısı: 250,000 (1999 verileri)
ulus: nijeryalı
nüfusun etnik dağılımı: nijerya, nüfusu oldukça yüksek olan afrika ülkesi olarak 250 civarında etnik grubu barndırır. bunlardan en popülerleri: hausa ve fulani %29, yoruba %21, igbo (ibo) %18, ijaw %10, kanuri %4, ibibio %3.5, tiv %2.5
din: müslüman %50, hıristiyan %40, yerel inançlar %10
dil: ingilizce (resmi), hausa, yoruba, igbo (ibo), fulani
okur yazar oranı: 15 yaş ve üzeri için veriler
toplam nüfusta: %57.1
erkekler: %67.3
kadınlar: %47.3 (1995 verileri)
yönetimi
ülke adı: resmi tam adı: nijerya federal cumhuriyeti
kısa şekli : nijerya
yönetim biçimi: başkanlık tipi cumhuriyet
başkent: abuja
idari bölümler: 36 eyalet ve 1 bölge; abia, abuja federal başkent bölgesi, adamawa, akwa ibom, anambra, bauchi, bayelsa, benue, borno, cross, delta, ebonyi, edo, ekiti, enugu, gombe, imo, jigawa, kaduna, kano, katsina, kebbi, kogi, kwara, lagos, nassarawa, nijer, ogun, ondo, osun, oyo, plato, nehirler bölgesi, sokoto, taraba, yobe, zamfara
bağımsızlık günü: 1 ekim 1960 (ingiltere’den)
milli bayram: bağımsızlık günü, 1 ekim (1960)
üye olduğu uluslararası örgüt ve kuruluşlar: acp, afdb (afrika kalkınma bankası), c, ccc (gümrük işbirliği konseyi), eca (birleşmiş milletler afrika ekonomik komisyonu), ecowas (batı afrika ekonomik topluluğu), fao (tarım ve gıda örgütü), g-15, g-19, g-24, g-77, iaea (uluslararası atom enerjisi ajansı), ibrd (uluslararası imar ve kalkınma bankası), icao (uluslararası sivil havacılık örgütü), icc (milletlerarası ticaret odası), icftu (uluslararası serbest ticaret birlikleri konfederastonu), icrm (uluslararası kızılhaç ve kızılay hareketi), ida (uluslararası kalkınma birliği), ifad (uluslararası tarımsal kalkınma fonu), ifc (uluslararası finansman kurumu), ifrcs (uluslararası kızılhaç ve kızılay toplulukları federasyonu), iho (uluslararası hidrografi örgütü), ilo (uluslarası çalışma örgütü), imf (uluslararası para fonu), imo (uluslararası denizcilik örgütü), inmarsat (uluslararası denizcilik uydu teşkilatı), intelsat (uluslararası telekomünikasyon ve uydu örgütü), interpol (uluslararası polis teşkilatı), ioc (uluslararası olimpiyat komitesi), iso (uluslararası standartlar örgütü), itu (uluslararası haberleşme birliği), minurso (bm bati sahra referandum misyonu), monuc (bm kongo operasyonu), nam, oau (afrika birliği teşkilatı), oic (islam konferansı örgütü), opcw (kimyasal silahları yasaklama organizasyonu), opec (petrol ihraç eden ülkeler teşkilatı), pca (daimi hakemlik mahkemesi), un (birleşmiş milletler), unctad (birleşmiş milletler ticaret ve kalkınma konferansı), unesco (eğitim-bilim ve kültür örgütü), unhcr (bm mülteciler yüksek komiserliği), unido (endüstriyel kalkınma örgütü), unikom (bm irak-kuveyt gözlem misyonu), unitar (bm eğitim araştırma enstitüsü), unmee (bm etyopya-eritre misyonu), unmibh (bm bosna hersek misyonu), unmik (bm kosova geçici yönetimi), unmop (bm prevlaka gözlem misyonu), unmot, untaet (bm doğu timor geçiş yönetimi), unu, upu (dünya posta birliği), wftu (dünya işçi sendikaları federasyonu), who (dünya sağlık örgütü), wipo (dünya fikri mülkiyet teşkilatı), wmo (dünya meteoroloji örgütü), wtoo (dünya turizm örgütü), wtro (dünya ticaret örgütü)
ekonomik göstergeler
gsyih: satınalma gücü paritesi - 117 milyar $ (2000 verileri)
gsyih - reel büyüme oranı: %3.5 (2000 verileri)
gsyih - sektörel bileşim: tarım: %40
endüstri: %40
hizmet: %20 (1999 verileri)
enflasyon oranı (tüketici fiyatlarında): %6.5 (2000 verileri)
iş gücü: 66 milyon (1999 verileri)
sektörlere göre işgücü dağılımı: tarım %70, endüstri %10, hizmet %20 (1999 verileri
işsizlik oranı: %28 (1992 verileri)
endüstri: ham petrol, kömür, kalay, palmiye yağı, pamuk, kauçuk, ağaç, tekstil, deri ve post, çimento ve yapı malzemeleri, gıda maddeleri, ayakkabılar, kimyasallar, gübre, matbaa, seramik, çelik
endüstrinin büyüme oranı: %1.5 (2000 verileri)
elektrik üretimi: 18.7 milyar kwh (1999)
elektrik tüketimi: 17.372 milyar kwh (1999)
elektrik ihracatı: 19 milyon kwh (1999)
elektrik ithalatı: 0 kwh (1999)
tarım ürünleri: kakao, palmiye yağı, mısır, pirinç, darı, manyok, patates, kauçuk, büyükbaş hayvan, koyun, keçi, domuz, kereste, balık
ihracat: 22.2 milyar $ (2000 verileri)
ihracat ürünleri: petrol ve petrol ürünleri %95, kakao, kauçuk
ihracat ortakları: abd %36, hindistan %9, ispanya %8, brezilya %6, fransa %6, (1999)
ithalat: 10.7 milyar $ (2000 verileri)
ithalat ürünleri: makine, kimyasallar taşıt araçları, sanayi malları, gıda ve canlı hayvanlar
ithalat ortakları: ingiltere %11, almanya %10, abd %9, fransa %8, çin %6 (1999)
dış borç tutarı: 32 milyar $ (2000 verileri)
para birimi: naira (ngn)
para birimi kodu: ngn
mali yıl: takvim yılı
iletişim bilgileri
kullanılan telefon hatları: 500,000 (2000)
telefon kodu: 234
radyo yayın istasyonları: am 82, fm 35, kısa dalga 11 (1998)
radyolar: 23.5 milyon (1997)
televizyon yayını yapan istasyonlar: 2 (1999)
televizyonlar: 6.9 milyon (1997)
internet kısaltması: .ng
internet servis sağlayıcıları: 11 (2000)
internet kullanıcıları: 100,000 (2000)
ulaşım ve taşımacılık
demiryolları: 3,557 km
karayolları: 194,394 km (1997)
su yolları: 8,575 km
boru hatları: ham petrol 2,042 km; petrol ürünleri 3,000 km; doğal gaz 500 km
limanları: calabar, lagos, onne, port harcourt, sapele, warri
hava alanları: 70 (2000 verileri)
helikopter alanları: 1 (2000 verileri)
konum: batı afrika’da, gine körfezi kıyısında, benin ile kamerun arasında yer almaktadır.
coğrafi konumu: 10 00 kuzey enlemi, 8 00 doğu boylamı
haritadaki konumu: afrika
yüzölçümü: 923,768 km²
sınırları: toplam: 4,047 km
sınır komşuları: benin 773 km, kamerun 1,690 km, cad 87 km, nijer 1,497 km
sahil şeridi: 853 km
iklimi: çeşitlidir güneyde ekvator iklimi, orta kısımlarda tropikal, kuzeyde çöl iklimi görülür.
arazi yapısı: güneyde alçak bölgeler, orta kısımda tepelikler ve platolar, güneydoğuda dağlar, kuzeyde ovalar yer alır.
deniz seviyesinden yüksekliği: en alçak noktası: atlas okyanusu 0 m
en yüksek noktası: chappal waddi 2,419 m
doğal kaynakları: doğal gaz, petrol, kalay, demir, kömür, kireçtaşı, kurşun, çinko, işlenebilir topraklar
arazi kullanımı: tarıma uygun topraklar: %33
daimi ekinler: %3
otlaklar: %44
ormanlık arazi: %12
diğer: %8 (1993 verileri)
sulanan arazi: 9,570 km² (1993 verileri)
doğal afetler: periyodik kuraklıklar
nüfus bilgileri
nüfus: 126,635,626 (temmuz 2001 verileri)
nüfus artış oranı: %2.61 (2001 verileri)
mülteci oranı: 0.28 mülteci/1,000 nüfus (2001 tahmini)
bebek ölüm oranı: 73.34 ölüm/1,000 doğan bebek (2001 tahmini)
ortalama hayat süresi: toplam nüfus: 51.07 yıl
erkeklerde: 51.07 yıl
kadınlarda: 51.07 yıl (2001 verileri)
ortalama çocuk sayısı: 5.57 çocuk/1 kadın (2001 tahmini)
hiv/aids - hastalıklarına yakalanan yetişkin sayısı: %5.06 (1999 verileri)
hiv/aids - hastalığı olan insan sayısı: 2.7 milyon (1999 verileri)
hiv/aids - hastalıklarından ölenlerin sayısı: 250,000 (1999 verileri)
ulus: nijeryalı
nüfusun etnik dağılımı: nijerya, nüfusu oldukça yüksek olan afrika ülkesi olarak 250 civarında etnik grubu barndırır. bunlardan en popülerleri: hausa ve fulani %29, yoruba %21, igbo (ibo) %18, ijaw %10, kanuri %4, ibibio %3.5, tiv %2.5
din: müslüman %50, hıristiyan %40, yerel inançlar %10
dil: ingilizce (resmi), hausa, yoruba, igbo (ibo), fulani
okur yazar oranı: 15 yaş ve üzeri için veriler
toplam nüfusta: %57.1
erkekler: %67.3
kadınlar: %47.3 (1995 verileri)
yönetimi
ülke adı: resmi tam adı: nijerya federal cumhuriyeti
kısa şekli : nijerya
yönetim biçimi: başkanlık tipi cumhuriyet
başkent: abuja
idari bölümler: 36 eyalet ve 1 bölge; abia, abuja federal başkent bölgesi, adamawa, akwa ibom, anambra, bauchi, bayelsa, benue, borno, cross, delta, ebonyi, edo, ekiti, enugu, gombe, imo, jigawa, kaduna, kano, katsina, kebbi, kogi, kwara, lagos, nassarawa, nijer, ogun, ondo, osun, oyo, plato, nehirler bölgesi, sokoto, taraba, yobe, zamfara
bağımsızlık günü: 1 ekim 1960 (ingiltere’den)
milli bayram: bağımsızlık günü, 1 ekim (1960)
üye olduğu uluslararası örgüt ve kuruluşlar: acp, afdb (afrika kalkınma bankası), c, ccc (gümrük işbirliği konseyi), eca (birleşmiş milletler afrika ekonomik komisyonu), ecowas (batı afrika ekonomik topluluğu), fao (tarım ve gıda örgütü), g-15, g-19, g-24, g-77, iaea (uluslararası atom enerjisi ajansı), ibrd (uluslararası imar ve kalkınma bankası), icao (uluslararası sivil havacılık örgütü), icc (milletlerarası ticaret odası), icftu (uluslararası serbest ticaret birlikleri konfederastonu), icrm (uluslararası kızılhaç ve kızılay hareketi), ida (uluslararası kalkınma birliği), ifad (uluslararası tarımsal kalkınma fonu), ifc (uluslararası finansman kurumu), ifrcs (uluslararası kızılhaç ve kızılay toplulukları federasyonu), iho (uluslararası hidrografi örgütü), ilo (uluslarası çalışma örgütü), imf (uluslararası para fonu), imo (uluslararası denizcilik örgütü), inmarsat (uluslararası denizcilik uydu teşkilatı), intelsat (uluslararası telekomünikasyon ve uydu örgütü), interpol (uluslararası polis teşkilatı), ioc (uluslararası olimpiyat komitesi), iso (uluslararası standartlar örgütü), itu (uluslararası haberleşme birliği), minurso (bm bati sahra referandum misyonu), monuc (bm kongo operasyonu), nam, oau (afrika birliği teşkilatı), oic (islam konferansı örgütü), opcw (kimyasal silahları yasaklama organizasyonu), opec (petrol ihraç eden ülkeler teşkilatı), pca (daimi hakemlik mahkemesi), un (birleşmiş milletler), unctad (birleşmiş milletler ticaret ve kalkınma konferansı), unesco (eğitim-bilim ve kültür örgütü), unhcr (bm mülteciler yüksek komiserliği), unido (endüstriyel kalkınma örgütü), unikom (bm irak-kuveyt gözlem misyonu), unitar (bm eğitim araştırma enstitüsü), unmee (bm etyopya-eritre misyonu), unmibh (bm bosna hersek misyonu), unmik (bm kosova geçici yönetimi), unmop (bm prevlaka gözlem misyonu), unmot, untaet (bm doğu timor geçiş yönetimi), unu, upu (dünya posta birliği), wftu (dünya işçi sendikaları federasyonu), who (dünya sağlık örgütü), wipo (dünya fikri mülkiyet teşkilatı), wmo (dünya meteoroloji örgütü), wtoo (dünya turizm örgütü), wtro (dünya ticaret örgütü)
ekonomik göstergeler
gsyih: satınalma gücü paritesi - 117 milyar $ (2000 verileri)
gsyih - reel büyüme oranı: %3.5 (2000 verileri)
gsyih - sektörel bileşim: tarım: %40
endüstri: %40
hizmet: %20 (1999 verileri)
enflasyon oranı (tüketici fiyatlarında): %6.5 (2000 verileri)
iş gücü: 66 milyon (1999 verileri)
sektörlere göre işgücü dağılımı: tarım %70, endüstri %10, hizmet %20 (1999 verileri
işsizlik oranı: %28 (1992 verileri)
endüstri: ham petrol, kömür, kalay, palmiye yağı, pamuk, kauçuk, ağaç, tekstil, deri ve post, çimento ve yapı malzemeleri, gıda maddeleri, ayakkabılar, kimyasallar, gübre, matbaa, seramik, çelik
endüstrinin büyüme oranı: %1.5 (2000 verileri)
elektrik üretimi: 18.7 milyar kwh (1999)
elektrik tüketimi: 17.372 milyar kwh (1999)
elektrik ihracatı: 19 milyon kwh (1999)
elektrik ithalatı: 0 kwh (1999)
tarım ürünleri: kakao, palmiye yağı, mısır, pirinç, darı, manyok, patates, kauçuk, büyükbaş hayvan, koyun, keçi, domuz, kereste, balık
ihracat: 22.2 milyar $ (2000 verileri)
ihracat ürünleri: petrol ve petrol ürünleri %95, kakao, kauçuk
ihracat ortakları: abd %36, hindistan %9, ispanya %8, brezilya %6, fransa %6, (1999)
ithalat: 10.7 milyar $ (2000 verileri)
ithalat ürünleri: makine, kimyasallar taşıt araçları, sanayi malları, gıda ve canlı hayvanlar
ithalat ortakları: ingiltere %11, almanya %10, abd %9, fransa %8, çin %6 (1999)
dış borç tutarı: 32 milyar $ (2000 verileri)
para birimi: naira (ngn)
para birimi kodu: ngn
mali yıl: takvim yılı
iletişim bilgileri
kullanılan telefon hatları: 500,000 (2000)
telefon kodu: 234
radyo yayın istasyonları: am 82, fm 35, kısa dalga 11 (1998)
radyolar: 23.5 milyon (1997)
televizyon yayını yapan istasyonlar: 2 (1999)
televizyonlar: 6.9 milyon (1997)
internet kısaltması: .ng
internet servis sağlayıcıları: 11 (2000)
internet kullanıcıları: 100,000 (2000)
ulaşım ve taşımacılık
demiryolları: 3,557 km
karayolları: 194,394 km (1997)
su yolları: 8,575 km
boru hatları: ham petrol 2,042 km; petrol ürünleri 3,000 km; doğal gaz 500 km
limanları: calabar, lagos, onne, port harcourt, sapele, warri
hava alanları: 70 (2000 verileri)
helikopter alanları: 1 (2000 verileri)
babangida,olisadebe,amokachi,kanu,uche,okocha gibi efsane sempatik,gönlümde taht kuran oyuncuların vatanı...
dunyanin en fakir ulkelerinden biri.afrikadadir kendileri ve turkiye’ye bol bol uyu$turucu saticisi ithal eder.
neden bekliyorsun?
bu sözlük, duygu ve düşüncelerini özgürce paylaştığın bir platform, hislerini tercüme eden özgür bilgi kaynağıdır.
katkıda bulunmak istemez misin?