izmir beyligi

anadolu’nun fethi sırasında, malatya dolaylarında faaliyet gösteren ve oğuzların çavuldur boyundan olduğu sanılan çakan (çaka bey), istanbul’da uzunca bir müddet kaldıktan sonra 1081’e doğru, izmir’e gelerek bir beylik kurmuştur.
bizans imparatorluğunun zayıf noktalarını iyi bilen çakan, foça’yı ve civarını aldıktan sonra 40 parça gemiden kurulu kuvvetli bir donanma yaptırarak ege denizi’nde sakız, midilli, sisam, rodos adalarını zapt etti ve çanakkale’ye doğru ilerledi. üzerine gönderilen bizans donanmalarını, birkaç kere mağlûp etti. istanbul’u ele geçirip imparator olmak istiyordu.

kara kuvveti kâfi gelmediği için, balkanlar üzerinden trakya’ya doğru ilerleyen peçenek türkleri ile işbirliği yaptı. onlar, karadan istanbul’u baskı altına alırken, çakan bey de denizden hücuma geçecek ve bizans başkenti düşürülecekti. fakat, plân başarıya ulaşamadı. çünkü, imparator aleksios komnenos, tuna boyundaki kuman türkleri’ni, peçenekler üzerine saldırtmış ve aralarında cereyan eden, meriç kıyısındaki lebonium savaşı’nda (nisan 1091) peçenekler ağır mağlûbiyete uğramışlardı.

izmir beyi çakan, selçuklu sultanı i. kılıç arslan tarafından ortadan kaldırıldı (1097). yine bu sıralarda efes bölgesinde de çok küçük bir türkmen beyliği daha görülmektedir ki, başında tanrıvermiş bey bulunuyordu.