fatma ananın eli

-----------------------------spoiler----------------------------:anadolu’nun birçok yöresinde ocak duvarları sıvanır veya boyanırken is ile el işareti basılır. uğur ve bereket getirsin diye basılan bu el "fatıma ana eli"dir. "pençe-i âl-i abâ" adı verilen elin baş parmağı hz. peygamber’i, işaret parmağı ali’yi, orta parmağı fatıma’yı, yüzük parmağı hasan’ı, serçe parmağı hüseyin’i temsil eder. bu bakımdan âl-i abâ’nın zikredildiği birçok manzumede hz. fatıma da söz konusu edilir. anadolu’da hanımlar yoğurt mayalarken, turşu kurarken, hamur yoğururken, evin geçimi iyi olsun diye ocağa şeker atarken, hasta olan kimsenin sırtını sıvazlarken, "el benim elim değil fatıma ana’nın eli" diyerek başlar ve bitirirler. bu motifte bir bakıma pençe-i âl-i abâ’dan şifa beklendiği görülmektedir. diğer bir halk inancına göre de fatma ana külde ekmek pişirdiğinden bilhassa yaşlı kadınlar külü yere dökmez ve üzerine basmazlar. örgü ve dantel gibi el işlerine başlayan hanımlara yanındakiler, "kolay gelsin, altın taş olsun, elin kuş olsun; hızır yoldaşın, fatma ana komşun olsun" derler. türk halkı iyi komşuları için, "allah seni ahirette fatma ana’mıza komşu etsin" temennisinde bulunur. ebe doğum yapan kadının sırtını sıvazlarken de, "el benim elim değil fatma ana’nın eli" diyerek doğumun kolay olacağına inandığını belirtir ve hastaya telkinde bulunur. ayrıca doğum esnasında kadınlara "fatıma ana eli" (anastatika hierochuntica) denilen bir bitki kaynatılıp suyu içirilir. bu sebeple anadolu’da bulunmayan ve özellikle çölde yetişen bu bitki hacdan dönenler tarafından getirilir, kıymetli bir hediye olarak hamile kadınlara verilirdi. bazı yörelerde yeni doğan kız çocuklarına göbek adı olarak fatıma adının verildiği de bilinmektedir.-----------------------------spoiler----------------------------