eternal sunshine of the spotless mind

jim carrey ve kate winslet’in basrollerini paylastigi, turkiye’de gosterime girmeyen, en iyi kadin oyuncu ile kate winslet’in, en iyi orjinal senaryo ile de charlie kaufman’in oscar adayi oldugu, jim carrey’in performansinin ise akademi uyelerince begenilmedigi film. ayni zamanda baftaya da 6 dalda aday olmustur,bunlar ise; en iyi film ,en iyi yonetmen,en iyi senaryo, en iyi aktor (jim carrey), en iyi aktris (kate winslet) ve en iyi kurgudur.

charlie kaufman in senaryosunu yazdigi film.


(bkz: being john malkovich)
(bkz: adaptation)

en iyi senaryo dalinda oscar kazanmis olan film.

filmin seyri:
ilk sahne: joel (jim carrey), evinde sabah uyanir ve arabisina binmek uzereydek sol tarafi tahrip oldugunu farkeder. yandaki arabanin camina koydugu kagitta "tesekkurler" yazilir. montauk tren istasyonuna gider ve zar zor tren biner. gittigi mekandan isyerini arar; gelemeyecegini soyler. sahilde gezintiye cikar ve orada turuncu montlu mavi sacli bir kadin (kate winslet) gorur. her ikisi de sahilde bar koskune girer. sonra joel tren beklerken yine kadinla goz goze gelir. joel trene biner. ikisi de trendedir. tanisirlar. kadin adinin "clementine" oldugunu soyledikten sonra dalga gecmemesini ister. clem mirildanir. joel "o sakayi zaten bilmiyorum ki" der. clem, joel’e kendisinden hoslandigini itiraf eder. clem, mavi saclarindan once imali olarak onceki sac renklerinde bahseder: kizil, sari ve yesil... tren inerler. aksam olmustur. clem arabasini surerken clem’e rastlar; o da arabasina biner. clem’in evine davet eder; joel de icâbet eder. fakat ickisini icmeden cekip gider. evine gittiginde dayanamayip clem’i arar. birlikte buz tutmus charlie nehrine giderler. berâber buzun uzerine uzanirlar. joel, takimyildizlarini sayar. gun agarir ve onlari sabah goruruz. clem’in uzerinde battaniye vardir. joel’in uyandirmasi uzerine cok yorgun oldugunu belirtir. joel, clem’in kendi evine gelmesi teklifi kabul eder. clem, dis fircasini almak icin evine cikar. ortaya bir genc cikar ve joel arabasinin camini tiklatir ve burada ne yaptigini sorar. ve sahne kararir...

filmin giris yazilari (intro) devreye giriyor. gece vaktinde joel, arabanin icinde ellerini direksiyona vurarken aglamaktadir. huzuludur, aglamaktadir, elleri titremektedir ve sinirlidir. kasetten beck’in "everybody’s gotta learn sometimes" sarkisini dinlemektedir. sonra kaseti atar. garaja park ederken arabasinin kaportasinda tahrip oldugu gorulur. evine ilerken onu takip eden minibus laura inc.’ten geliyordur. joel apartmana girer ve posta kutusunu acar. gelen mektuplardan biri lacuna inc.’tendir. apartmandaki frank de clem’den bahseder. joel, sevgililer gunu hakkinda ozel programlarinin olmadigini ifâde eder. frank, clem’in cok siki kizi oldugunu ve dolayisiyla kendini sansli hissetmesini soyler. joel sokakta bekleyen minibusten kuslanir, isiklari kapatir ve erken yatar. ve uykuya baslarken laura inc.’ten gelen iki genc isleme baslamistir.

joel’in bugunu yaptiklari hatirlar. kardesine soylemektedir. clem’e sevgililer gunu hediyesi olarak kolye aldigini soyler. (bu arada hafiza islem islemi baslamistir.) joel, clem’in calistigi kutuphane gittigini fakat onun kendisini tanimadigini soyler. clem’in sac rengi mavidir ve sevgilisi adi patch’dir.

bu hazin durum karsisinda kardesinin kocasi joel’e -istemeden- lacuna inc.’in kartini verir. kartta clementine kruczynski joel barish’i hafizasindan sildirdigi ve bundan kimseye soz edilmemesi yaziliyordu.

ertesi sabah, joel lacuna lnc.’e gider. sekreterin adi mary’dir. joel’e form doldurmasini soyler ama dr. howard’a karti gosterir. doktor "clem’in hafizasini sildirdigi karti bulmamaliydiniz. bilgilerimiz gizlidir; su kadarini soyleyeyim, clementine kruczynski mutlu degildi" der. joel ayrilir. ablasina gider ve ona clem’in neden kendisinden ayirildigina dair dert yanar...

ve filmin gece vaktinde gordugumuz ana geri doneriz. joel arabasinin direksiyonuna ellerini vurur. derhâl lacuna inc.’e gider. dr. howard’dan clem’i hafizasindan silmesi ister. doktor, bunun uzerine clem’le ilgili ne varsa kendisine getirmesini soyler.

joel evine gider ve dendigini gibi clem’le ilgili ne varsa toplar. burada dikkat edilecek husular vadirdi: resimde charlie nehrinde onunla buzlarin uzerindeyken clem’in sac renginin kizil, bir fotografta da clem’in sacmasinin mavi oldugu gorulur. fakat digerleri hep kizildir. bardaki fotografindaki saclarinin rengi eflatundur. onunla ilgili malzemeleri iki torbaya sigdirip lacuna inc.’e gider.

doktor howard’a clem’den bahseder. birkac yil once naomi adli kizla yasadigini, arkadaslarinin plajda partiye davet ettiklerini soyler. naomi gidemedgini kendisinin katildigindan bahseder. clementine ile orada tanistiklarini ifâde etmesi uzerine dr. howard, hafiza silme islemine en yakin hatiranizla baslayip basa dogru gidilecegini soyler.

ve hafiza silimi baslar. onune cagristirici simgeler koyarlar; kizil ve sari oyuncaklar. gosterilen fotograflardan birinde clem’in sac rengi mavidir. beyninde manen cikip doktora bunun "deja vu" oldugunu soyler. silme islemi evdeki sahne gecer. joel yatakta beyninde cihaz takiliyken teknisyen stan onun hafizasini silmeye calismaktadir. yardimcisi patrick’i ilk kez goruruz.

joel’nun hafizasi silinirken basa gidildigine gore kavgalari olan son sahne onemlidir. orada clem, 03’unde gecenin sarhos sekilde gelir. arabanin kaportasini yamultugunu soyler. joel sinirlidir. burada clem’in sac rengi kizildir. clem, cekip gider.

stan, joel’in hafizasini silerken yanindaki arkadasi patrick (elijah wood) onceki hafta sildirdirmek uzere gelen joel’in sevgilisi clem’e âsik oldugunu itiraf eder. onunla takildigini da...

joel, clem’le anilarini bir bir hayâl etmektedir. meselâ restoranda clem tavuk yemektedir. joel’in gunlugundeki tarih ise 19 kasim 2003. clem, gunluklerini kendisine gostermemesine yakinir.

hafiza islemi surerken patrick’i hafiza silinmis olan sozde yeni sevgilisi clem’i arar. ona ’mandalina’ diye hitap etmektedir. clem, patrick’e kendisinin cok kotu hissettigini, aklinin cok karisik oldugu soyler. patrick, stan’den izin alip clem’in yanina gitmek uzere ayrilir. hafizasini bir hafta once sildirmis clem, onu karsilarken sinirlidir. sac renginin mavi oldugunu goruruz. clem’i teselli ettikten sonra cantasindan clem’in "sevgili joel, sen ve ben... charlie nehrinde" uzandiklarini temsil eden resmi bulur ve hemen saklar. bu resimde clem’in sac rengi kizildir. yine cantadan hediye kutusunu cikarir ve sevgililer gunu olarak clem’e takdim eder. icinde ne oldugunu bilmedigini soyler. kolye cikar. bu kolyeyei joel’in aldigini hatirlariz.

joel, hafiza silme isleminde anilar gormeye devam etmektedir. charlie nehri anisinda clem’in sac rengi kizildir. onunla gecirdigi anilari bir bir gozunun onunden gecmektedir. hayâlinde clem’den yardim ister. cocukluguna giderler. vs...

sahne patrick’le clem’e geri doner. patrick ve clem buz tutmus charlie nehrinde uzandiklari gorulur. tabii ki clem’in sac rengi mavidir. fakat clem buna daha fazla dayanamaz ve gider.

joel, anilarini gormeye devam etmektedir. hafiza isleminde direnc gostermesi uzerine teknisyen dr. howard’a telefon eder. howard adresi alirken yaninda karisi onu dinlemektedir.

sahne yine patrick ile clem’e doner. clem arabayi kullanirken aglamaktadir. patrick onu teselli etmeye cabalamaktadir.

dr. howard gelir ve duruma mudâhele eder. son care olarak yatakta cihazda olan joel’e igne yapar. bir bir eski anilari gelir, gecer. tabii buarada clem’in sac renginin kizil oldugunu belirtmek lâzim.

mevzuyla alakasi bir hadise vuku bulur. sekreter teknisyen stan, disari ciktiginda dr. howard’a ona asik oldugunu soyler. onu oper. tam bu esnada doktorun karisi gelir. onlari gorur ve aci aci bakar. cekip giderken howard durdurur onu. karisi mary’ye bunun daha once de oldugunu soyler. dr. howard ise istegi uzerine mary’nin hafizasini sildirdigini itiraf eder. mary yikilmis ayrilir.

joel, cihazin icinde clem’le tanistigi ilk zamanlari hatirlamamaya devam etmektedir. joel, kutuphane clem’e duygularini ifâde etmektedir.

mary, yikilmistir. ofke icersinde lacuna inc.’in butun dosyalarini dagitir. kendi dosyasini bularak icindeki kasedi dinler.

sahne joel’in ablasinin, kocasinin plajda verilen partiye katilmasina doner. joel, clem’le ilk karsilastigi zamani hatirlamaktadir. clem’in sac rengi yesildir. clem, adini kendi adini zikrederek tavugundan ister. ama joel cevap vermeden alir. joel de kendini tanitir. joel, clem’in adi hakkinda saka yapar("oh oh my darling clementine, akilli bidik’). sahilde yururler. aksam oradaki koske girerler. fakat joel pek istekli degildir. joel cekip giderken clem "gel vedalasalim. benimle montauk’ta bulus" der. joel’in hafizasi git gide silindiginden her sey son olarak film seridi gibi gozunden gecer ve gozlerini kapar.

dr. howar islemin bittigini soyler. stan sistemleri toplar ve joel’in kafasindan cihazi cikarir. stan ve dr. howard, joel’in evini terkederler.

ve filmin ilk sahnesine geri donulur. joel gece olanlari hic hatirlamadan tipki ilk sahnedeki gibi hareket eder. arabasinin kaportasinin tahrip oldugunu gorur...

stan, elinde dosyalarla giden mary’ye rastlar. onu kendisin silmedigini soyler. hatta bir kez arabada howard’la berâber gordugunde gâyet mutlu oldugu belirtir. mary, dosyalari arabasinin bagajina yukler. bunlar lacuna inc.’in musterilerinin malzemeleridirler. aralarinda kasetler de bulunmaktadir.

filmin ilk sahnesinin sonuna doneriz. artik anlariz ki, her ikisi de hafizasini sildirmistir ama birbilerine yine kavusmuslardir... ilk sahneyi hatirladigimizda clem, cok yorgun oldugunu soyler ve "yorgunum, senin evinde yatmak istiyorum, dur dis fircami alayim." diyerek evine cikar. iste burada ilk sahnede gosterilmeyenler nakledilir. clem, dislerini fircalarken telesekterinden mesaji dinlemektedir. joel’den bir hafta once hafizasini silerek kendisine âsik olan patrick’ten mesaj gelmistir: "ne yaptim anlamadim. sabah iyi oldugundan emin olmak icin ugrayacagim." ve bu gerceklesmek uzereyken ilk sahnede olanlari hatirlariz: patrick, joel’in arabasinin camina tiklatir ve burada n’aptigini sorar ve gider. cunku clem’in joel’i tekrar buldugunu anlamistir.

clem, dislerini fircalayip mesaji dinledikten sonra evden ayrilirken postadan paketleri alir. joel’in arabasina biner. clem paketi acar ve kagidi okumaya baslar:

"doktor mierzwiak’in hastalarina. adim mary steven. tanistik ama beni hatirlamiyorsunuz. hafizanizin bir bolumunu silmesi icin anlastiginiz sirkette calisiyordum. bunun ikiyuzluluk olduguna karar verdim. bu hatayi duzeltmek icin|herkesin dosyalarini geri yolluyorum."

ardindan kasedi takar. "adim clementine kruczynski ve joel barish’i silmek icin geldim. (...) yuzunu gormeye bile tahammulum yok." dedigini duyar ama anlam veremez. joel ise kizar ve onu kovar.

her ikisi kendi evlerinde aglamaktadir. nihâyetinde clem, zarfin uzerindeki adrese bakarak joel’in evine yol alir. apartmanina girerken frank onu taniyarak selâm verir. clem, joel’in evine girer. joel, bir kosede kasetten kendi itiraflarini dinlemektedir. uzgun olduklarini birbirlerine ifâde ederlerken joel’in kasette yaptigi itiraflar git gide kotulesir. clem, daha fazla dayanamaz ve cekip giderken birbine vedâ ederler. fakat joel kalkar ve koridora giderek clem’e seslenir:

joel: bekle!
clem: ne var?
joel: bilmiyorum. sadece bekle!
crem: ne istiyorsun, joel?
joel: sadece biraz beklemeni istiyorum.
coel: peki. gercekten mi?
(joel yanina gider)
clem: ben bir kavram degilim, joel. sadece huzur arayan bir kizim. ben mukemmel degilim.
joel: sende hoslanmadigim hicbir sey goremiyorum.
clem: ama goreceksin!
joel: goremiyorum.
clem: goreceksin. bir seyler bulacaksin. ben de senden sikilip kendimi kapana kisilmis hissedecegim. cunku bana hep boyle olur.
joel: tamam.
(der ve tebessum eder. clem ise aglamakli gulerek)
clem: tamam.
(her ikisi de gulusurler.)

son sahne: beck’in "everybody’s gotta learn sometimes" fonda calarken ikisi de sapkali ve mavi montlu kislik kiyafetler karli sahildedirler. yagan karda clem, joel’i kovalamaktadir. ilerlerken goruntu biraz basa alinir ve aynen devam eder. film burada biter.


filmin duzenli kurgusu & tahlili:
yorum yapmak haddimiz degil, suphesiz yuzde yuz dogru da tahlil yapamayiz. yalniz bunca anlatimdan sonra cikardigimiz neticeleri buraya not dusmek istiyoruz.

evvelâ filmin "mutlu son"la bittigini belirtelim. kurgusunun ters oldugundan basindan sona dogru ozetleyecegiz(yalniz uzun olacagindan lutfen ozurlerimizi kabul ediniz).

joel, naomi adinda sevgilisi vardir. fakat gunun birinde arkadaslari sahilde parti duzenlemeye karar verirler ama o gelmez. joel, orada sac rengi yesi olan clem’le tanisir. sahilde yururler, gece oradaki koske girerler. joel, cekingen davranip ayrilmaya karar verir. vedalasirlarken clem’in "benimle montauk’ta bulus" demesi onemlidir; bilincaltinda yer eder.

joel dayanamaz, clem’in isyeri olan kutuphaneye gider. onun sac rengi kizildir. gittikce birbirlerine isinirlar. hos vakitler gecirirler. buz tutmus charlie nehrinde yatip uzanirlar; clem’in sac rengi kizil oldugunu onun yaptigi resimden bir kez daha gorulmektedir. bambaska mutlu anlar yasamaktadirlar.

oyle zaman gelir ki, iliskileri bozulmaya baslamistir. birbirlerinden nefret eder hâle gelirler. en son solmus kizil sacli clem gece vakti 03’te eve geldiginde joel kizgindir. clem, arabasinin kaportasini vurdugunu belirtmesi onemlidir. atislar. sonunda clem cekip gider. joel arabasina onu takip etmek uzere binerken kaportasinin gercekten tahrip oldugunu goruruz. joel, clem’i seslense de onu iknâ edemez. boylece iliskiler biter.

ertesi gunlerde clem saclarini maviye boyatir ve lacuna inc. sirketine giderek hafizasindan joel barish’i sildirir. orada calisan patrick adli genc (elijah wood) ona tutulur. yani onu joel’den calmis olur.

aradan yaklasik olarak haftalik sure gecer. bu surede joel, onu terkeden clem’e sevgililer gunu hediyesi olarak kolye satin alir. dogru clem’in calistigi kutuphaneye gider. clem’in sac rengi mavidir. joel, ona seslenir. fakat clem onu hic tanimaz cunku bir hafta once joel’i hafizasini sildirmisti. yaninda da yeni sevgilisi patrick vardir.

bitap duser, ablasinin evinde onlara icini doker. ablasinin kocasi joel’e verdigi kartta clem’in joel’i hafizasindan sildirdigi yazilmaktadir. joel buna cok uzulur, arabasinda aglar da aglar.

ve sonunda o da lacuna inc.’e gidip hafizasini sildirir. bu arada patrick, joel’in hafizasi silinirken joel’in cantasinda kizil sacli clem’in nehirde joel’le uzandigi resmi ve bunu saklar. joel’in clem’e aldigi hediyeyi guya ona takdim eder. resimde gordugu gibi onu charlie nehrine gotururler; birlikte uzanirlar fakat clem bundan rahatsiz olur. evine gider.

gece butun hengameye ragmen joel’in de hafizasi silinmistir. filmin basi tekrar edilir. boylece anlariz ki, aslinda bu sabahki hadiseler yukaridaki hikâyeden sonra geceklesmistir. n’olur? joel arabasina binerken kaportanin yamuk oldugunu gorur. montauk’a tren istasyonuna gider. mavi sacli clem adinda bir kiza rastlar. ikisi de hafizasini sildirdigi icin birbirlerini tanimazlar. tabii filmin ilk sahnesinde bunlara bilmiyorduk. neyse, trende konusurlar, vs... birbirlerine tutulurlar. clem ile joel charlie nehrine gidip buzda uzanmalari "deja vu"dur, yani tanistiklarinda da bunu yapmislardi.

joel onu sahahleyin evine birakmak uzeredir. hafizasini sildiren clem’in eski sevgilisi joel’un evinin onunde olmasina hayret eder. bunun "deja vu" olmadigini ogreniriz:

lacuna inc.’in sekterti mary, patronu dr.howard’le iliskisi oldugunu ve hafizasini sildirdigini ogrenince uzulur, ayrilirken ve sirketten ayrilarak butun musterilere haklarindaki bilgileri, dosylarini ve kasetlerini gonderir.

boylece joel ve clem, aci gercegi ogrenirler fakat hafizalarini sildirdiklerdinden berâberliklerine dair hicbir soz, ani ve birliktelik hatirlamaktadirlar. boylece tipki birbirlerinden soguyup hafizalarini sildirmeye kalkismalari gibi ayrilacaktirlardir.

burada eskisi gibi olmaz. clem, cekip gitmek uzereyken joel onu durur. aralarinda yukaridaki diyalog gecer. barisirlar. evet: "mutlu son"

peki bundan sonra ne olacak? mary’nin, patrick’in, dr. howard’in teknisyen stan’nin akibetlerini bilmiyoruz. kesin olarak su var ki, mary’nin cekip giderken lacuna inc.’in sirlarini ifsâ etmesiyle sirketi kapatmistir. tekrar acilsa bile mary geri donmeyecektir. boylece yeniden birbirlerine kavusan joel ve clem’in hafizalarini bir daha sildiremeyeceklerine (deja vu) delildir. aksi hâlde zaman hic akip gitmez, her sey sabitlenirdi.

onceki iliskilerinden bihaber olan joel ve clem’in ise bundan sonra ne yapacaklarini bilmiyoruz. filmin sonunda gosterildigi gibi sahilde birbilerini kovalarlar. joel arabasinin kaportasini tamir ettirir. sonra belki restoranda gidip tavuk, doner ve kebap yerler. evlenirler. clem’in istedigi gibi cocugu olur. sac rengini boyamaktan vazgecer. buzlarin uzerinde uzanmaya devam ettikleri icin zaturre olurlar. patlamis misir yerler. ulkelere seyahat ederler. oturup alf’i izlerler. charlie kaufman’in yazdigi senaryolari takdir ederler. belki de yine birbirlerinden bikarlar. kisacasi akibetlerinin (kaderlerinin) ne olacagini hic bilemeyiz. yalniz su var ki, bu filmi onemseyerek iki gunumuzu heba ettigimiz icin bizi gozlerini yumup yerden yere yuvarlayacaklari kesin...

http://freehost19.websamba.com/safirkare/lekesizihnin.htm

gecenin bir yarisinda sikilip izlemek icin actigim,konusu ve cekimleriyle cidden beni etkilemis olan jim carrey ve kate winslet in oynamis oldugu michel gondry nin yonetmenligini yaptigi ve en iyi orjinal senaryo dalinda oscara aday gosterilmis olan film.

tarih:2004
yonetmen:michel gondry
senarist:charlie kaufman (hey masallah), michel gondry

kusursuz.

3 kez izledigim muhte$em otesi flim.

ismini alexander pope’nin siirinden alan,asik oldugumuz insanin degerini anlamamizi saglayan ve onun elimizden kayip gitmesine izin vermememiz gerektigini anlatan buyuleyici film.

"i’m not a concept, i’m just a fucked up girl who’s looking for my own peace of mind."

jim carrey’in performansiyla hayal kirikligi yarattigi filmdir. kamera ve isik kullanimi vasattir. sanki guzel bir fikir’in kotu senaryosunun eksi filmi cekilmis hissi uyandirir. yonetmen (ve yardimci senarist) michel gondry’in amerikan sinamasinda yeni bir seyler denemeye cesaret etmesi nedeniyle takdirimi kazandigi yapimdir.

yine de orjinal oldugu icin ortalamanin uzerinde bir film olarak gorulmelidir.

konusu, senaryosu ve cekimleriyle gercekten orijinal bir filmdir. jim carrey her zamanki gibi mimiklerini cok guzel bicimde konusturmustur ama filmin genelinde vasati asamamistir. kate winslet’in oyunculugu ise takdire sayandir. filmde yan rollerde yer alan kirsten dunst ve elijah wood da filme katkida bulunmustur ama film genelde iki kisinin hikayesi uzerine yogunlasmistir. boylesine orijinal bir filmin sinemalarda gosterime girmeyip sadece dvd sinin piyasaya surulmesi ise ayri bir tartisma konusudur.

hayatımda dönüm noktası olmuş filmdir.keşke zamaında sinemada gösterilseydi de daha fazla insan izleyebilseydi.gerçekten mükemmel.

#183279

26 mayıs 2006 itibariyle sinemalarda "sil baştan" türkçe adıyla gösterime girmiş, izleyenlerin çok büyük bir çoğunluğundan övgü alarak yanlış olmayan bir genelleme yapmaya sebep olmuş filmdir.

yurtdışında gösterilip turkiyeye bu kadar geç gelmek gibi bir abeslik gösteren izlemeyenlerin kesinlikle sinemada izlemesi gereken film.

2 sene sonra gösterime girmesi oldukça kötü olan film bir çok kişi çok şey kaçırmıştır yaşadıklarına uzaktan bakmak adına.sinemada izlemenin özellikle sevgiliyle kesinlikle çok daha güzel olacağını düşünüyorum ayrıca.

türkiyede gösterime girmesine dair umudumu yitirmiştim ki bir film güzelliğini yaptı.. çekimleriyle, oyunculuklarıyla, konusuyla, müzikleriyle kusursuz bir film.. hatırlamak-unutmak üzerine insanı uzun düşünmeye itiyor ve filmden çıkınca hemen herkesin aklında aynı soru kalıyor: "biteceğini bile bile başlamaya değer mi?"

değer..

her sey bilim-kurguyla baslar, gunun birinde pek cogu gercek olur... , vs. ileride bu filmde söz konusu olan durum gerceklesirse sasirmamak gerekir,hem boyle bir kesif faydali olabilir. bir zamanlar her seyimiz olan kisi, gun gelir hicbir seyimiz olursa, onu ve ona ait tum hatiralari unutmak en iyisidir. normal yollardan unutmak mumkun degilse dişarıdan müdahale tek cözum olur.

filmin pek çok değişik şekilde hazırlanmış afişleri bulunmaktadır bunlardan birinde yer alan yazı aslında filmle beraber çok şey anlatmaktadır;
"you can erase someone from your mind getting them out of your heart is another story"

türkiye de çok geç vizyona girmiş filmdir.