chp’nin hafif solculuğunu iyice yitirip sağ öğeleri bünyesinde aşırı miktarda tutmasıyla dellenen solcunun ağzından çıkan cümle.genelde bağırarak veya aşırı kızgın bir şekilde olur.diğer taraf için bakınız
(bkz: akp sağ mı lan)
chp sol mu lan
hangi elinin hangi tarafı gösterdiğini şaşıran insanların soru cümlesi.
artık sorulması gereken sorudur.
artık sormanın bile büyük gaflet olduğu sorudur.
karsisinda dururken solumuzda kalan partidir.
(bkz: biz ortanin soluyuz)
ne sol’u, ne sağ’ı kalmış bir acayip oluşum.
sol kelimesini karalayan parti! diye devamı getirilebilecek soru.
kemalizm le solun ayrılması gereken noktadır chp.
(bkz: harbi mi lan)
gunumuzde irdelenmesi gereken bir sorunsalin agresif tarzda gundeme tasinmasidir..
baslangicta belirteyim turkiye’de bireysel ornekler disinda olusum bazinda sol denilmeyi hakedecek bir yarpi olmadi.dunya solunun evrensel ilkeleri ezilen kitlelerin sanulunmasini ongorurken turkiye’de bu konuda faal olan bir sol olusum goremiyorum.."turkiye’deki olusumlar arasindaki chp’nin yeri ne?" sorusunu cevaplamadan once sunlari bilmek gerekir:
1) chp kendisini nasil ifade ediyor?
2) toplumun chp algisi
3) chp sol mu lan?
4) sol deilse ne?
1) chp kendini nasil ifade ediyor?
gecmisteki ve gunumuzdeki yorumlarla chp kendisini soyle ifade etmis:
inonu bir konusmasinda chp’nin ortanin solu oldugunu belirterek "chp sosyalist degildir, sosyalist bir parti olmayacaktir." demis.
chp genel baskan yardimcisi onur ogmen ise bir konferansta sunlari soylemis:" chp ayni zamanda sosyal demokrasiyi benimsemis ve sosyalist entarnasyonel’e uye olmustur..avrupa sosyalist partisi’nde
gozlemci uyedir.."
2) toplumun chp algisi
prof. hayrettin karaman bu konuda uzman isimler arasinda..karaman toplumun chp algisini soyle degerlendiriyor:
"halk icinde iki cesit chp algisi mevcut.
i- chp ataturk’un partisidir ve onun devrimlerini alti okuna yansitmistir..tc nin ulasmasi gereken muasir medeniyet ve otesi ancak bu parti onculugunde gerceklesecektir..halkin cogu ataturk ve devrimlerini benimsemistir.buna direnenler ise -sayilari ne kadar olursa olsun- geri kalmis, neyin iyi neyin kotu oldugunu bilmeyen avamdir..bunlarin istedikleri degil, partinin onlar icin iyi bulduklari seyler yapilmalidir.." (bkz: toplum buna hazir degil)
"ii- chp jakobenlerin partisidir..demokrasiyi kullanir ama ulkeyi demokratlasmaya yanasmaz..irtica gibi bahanelerle, hak ve ozgurlukleri gelismis ulkeler standardinda tanimlama ve uygulamayi devamli erteler.."(bkz: toplum buna hazir degil)
sayin karaman’in tesbiti olan iki goruse de toplum buna hazir degil bkz’sini vermem kesinlikle sonradan farkina vardigim tevafuk idi..bu aciklamalardan sunu cikarabiliriz ki chp 1946 secimlerinden beri oy kaybetmesine ragmen "halka ragmen halk iradesi" ilkesini gunumuze kadar tasimis.."acik oy gizli tasnif sistemini de yasiyabilseydik" temennisine de sahiptirler belki kim bilir??
gel gelelim chp sol mu? degilse ne? sorularina
3) chp sol mulan?
toplumun chp algisi ve chp’nin kendi degerlendirmelerinden anlasilacagi uzere chp’ye sol demek abesle istigaldir.
4) sol degilse ne?
sayin karaman chp’yi " din, tarih, ve geleneklerle barisik olmayan, ataturkculuk-solculuk ve milliyetcilik karmasi ayni zamanda sosyalizmin bazi yorumlarina dayanan bir ideoljik yapi" olarak degerlendiriyor..
nacizane kanaatime gelince chp halkcilik ilkesini benimsemis olmasina ragmen halktan kopuk"halka ragmen halk iradesi" dusturuyla yoluna devam etmeye calisan inonu’nun bahsettigi ortanin solu ile ecevit’in demokrat solu
arasina slklsmls bir parti..bunun getirisi -ki getiriden cok goturu- din olgusundan uzak sosyalist bir yapi..basarili olabilir mi? bunun cevabini da roger garaudy’den alalim..
cezayir’de bir universitenin hazirladigi konferansta konusma yapan garaudy sunlari soyler:
"-sosyalizm ’tepeden’ kurulamaz..sosyalizm kendi kendini yonetme anlamina gelir..kendi kendini yonetme ancak anlayislarin koklu bir degisimiyle, bir kultur devrimiyle mumkun olur.maneviyat ve inanc boyutu vazgecilmezdir.."
bu sozlerinin ardindan salonda bir gurultu baslar..salondaki ogrencilerden birinin zor bela one dogru cikip konusmak icin el kaldirmasiyla gurultu kesilir..garaudy’ye hitaben soyle soyler:
"-anlamiyorum.sen komunistsin ve bize dini ogutlemeye geliyorsun..ben ise sosyalizmi istiyorum..ancak islam’in bulundugu yerde sosyalizm hicbir zaman gerceklesmeyecek..afyondur o!"
alkislayanlar ve allahu ekber nidalari arasinda garaudy su cevabi verir:
"-ben musluman degilim ama sana sunu soyluyorum:yuzde seksen bes muslumanlarin yasadigi bir ulkede islamsiz bir sosyalizm kurma iddiasiyla ortaya cikarsan hemen hicbir zaman sosyalizmi gerceklestiremeyecegini soyluyorum sana."
bu cevap ayni zamanda "turkiyede neden sol yok?" sorusunu da yanitlamiyor mu?
baslangicta belirteyim turkiye’de bireysel ornekler disinda olusum bazinda sol denilmeyi hakedecek bir yarpi olmadi.dunya solunun evrensel ilkeleri ezilen kitlelerin sanulunmasini ongorurken turkiye’de bu konuda faal olan bir sol olusum goremiyorum.."turkiye’deki olusumlar arasindaki chp’nin yeri ne?" sorusunu cevaplamadan once sunlari bilmek gerekir:
1) chp kendisini nasil ifade ediyor?
2) toplumun chp algisi
3) chp sol mu lan?
4) sol deilse ne?
1) chp kendini nasil ifade ediyor?
gecmisteki ve gunumuzdeki yorumlarla chp kendisini soyle ifade etmis:
inonu bir konusmasinda chp’nin ortanin solu oldugunu belirterek "chp sosyalist degildir, sosyalist bir parti olmayacaktir." demis.
chp genel baskan yardimcisi onur ogmen ise bir konferansta sunlari soylemis:" chp ayni zamanda sosyal demokrasiyi benimsemis ve sosyalist entarnasyonel’e uye olmustur..avrupa sosyalist partisi’nde
gozlemci uyedir.."
2) toplumun chp algisi
prof. hayrettin karaman bu konuda uzman isimler arasinda..karaman toplumun chp algisini soyle degerlendiriyor:
"halk icinde iki cesit chp algisi mevcut.
i- chp ataturk’un partisidir ve onun devrimlerini alti okuna yansitmistir..tc nin ulasmasi gereken muasir medeniyet ve otesi ancak bu parti onculugunde gerceklesecektir..halkin cogu ataturk ve devrimlerini benimsemistir.buna direnenler ise -sayilari ne kadar olursa olsun- geri kalmis, neyin iyi neyin kotu oldugunu bilmeyen avamdir..bunlarin istedikleri degil, partinin onlar icin iyi bulduklari seyler yapilmalidir.." (bkz: toplum buna hazir degil)
"ii- chp jakobenlerin partisidir..demokrasiyi kullanir ama ulkeyi demokratlasmaya yanasmaz..irtica gibi bahanelerle, hak ve ozgurlukleri gelismis ulkeler standardinda tanimlama ve uygulamayi devamli erteler.."(bkz: toplum buna hazir degil)
sayin karaman’in tesbiti olan iki goruse de toplum buna hazir degil bkz’sini vermem kesinlikle sonradan farkina vardigim tevafuk idi..bu aciklamalardan sunu cikarabiliriz ki chp 1946 secimlerinden beri oy kaybetmesine ragmen "halka ragmen halk iradesi" ilkesini gunumuze kadar tasimis.."acik oy gizli tasnif sistemini de yasiyabilseydik" temennisine de sahiptirler belki kim bilir??
gel gelelim chp sol mu? degilse ne? sorularina
3) chp sol mulan?
toplumun chp algisi ve chp’nin kendi degerlendirmelerinden anlasilacagi uzere chp’ye sol demek abesle istigaldir.
4) sol degilse ne?
sayin karaman chp’yi " din, tarih, ve geleneklerle barisik olmayan, ataturkculuk-solculuk ve milliyetcilik karmasi ayni zamanda sosyalizmin bazi yorumlarina dayanan bir ideoljik yapi" olarak degerlendiriyor..
nacizane kanaatime gelince chp halkcilik ilkesini benimsemis olmasina ragmen halktan kopuk"halka ragmen halk iradesi" dusturuyla yoluna devam etmeye calisan inonu’nun bahsettigi ortanin solu ile ecevit’in demokrat solu
arasina slklsmls bir parti..bunun getirisi -ki getiriden cok goturu- din olgusundan uzak sosyalist bir yapi..basarili olabilir mi? bunun cevabini da roger garaudy’den alalim..
cezayir’de bir universitenin hazirladigi konferansta konusma yapan garaudy sunlari soyler:
"-sosyalizm ’tepeden’ kurulamaz..sosyalizm kendi kendini yonetme anlamina gelir..kendi kendini yonetme ancak anlayislarin koklu bir degisimiyle, bir kultur devrimiyle mumkun olur.maneviyat ve inanc boyutu vazgecilmezdir.."
bu sozlerinin ardindan salonda bir gurultu baslar..salondaki ogrencilerden birinin zor bela one dogru cikip konusmak icin el kaldirmasiyla gurultu kesilir..garaudy’ye hitaben soyle soyler:
"-anlamiyorum.sen komunistsin ve bize dini ogutlemeye geliyorsun..ben ise sosyalizmi istiyorum..ancak islam’in bulundugu yerde sosyalizm hicbir zaman gerceklesmeyecek..afyondur o!"
alkislayanlar ve allahu ekber nidalari arasinda garaudy su cevabi verir:
"-ben musluman degilim ama sana sunu soyluyorum:yuzde seksen bes muslumanlarin yasadigi bir ulkede islamsiz bir sosyalizm kurma iddiasiyla ortaya cikarsan hemen hicbir zaman sosyalizmi gerceklestiremeyecegini soyluyorum sana."
bu cevap ayni zamanda "turkiyede neden sol yok?" sorusunu da yanitlamiyor mu?
(bkz: orta direk)
neden bekliyorsun?
bu sözlük, duygu ve düşüncelerini özgürce paylaştığın bir platform, hislerini tercüme eden özgür bilgi kaynağıdır.
katkıda bulunmak istemez misin?