1971 yilinda pakistan’dan bagimsizligini kazanmis olan musluman guney asya devleti.141 milyon civari nufuslu ulkenin baskenti dhaka’dir.
bangladeş
(bkz: bengali)
coğrafi verileri
konum: güney asya’da, bengal koyuna kıyısı olan, birmanya ve hindistan arasında yer alan bir ülkedir.
coğrafi konumu: 24 00 kuzey enlemi, 90 00 doğu boylamı
harita konumu: asya
yüzölçümü: toplam: 144,000 km²
kara: 133,910 km²
su: 10,090 km²
sınırları: toplam: 4,246 km
sınır komşuları: birmanya 193 kilometre, hindistan 4053 kilometre
sahil şeridi: 580 km
iklimi: tropikal iklim, ekim - mart ayları arasında süren kışlar hafif, mart - haziran ayları arasında yazlar sıcak ve rutubetli geçer, haziran - ekim ayları arasında sıcak musonlar ortaya çıkar.
arazi yapısı: çoğunlukla yatık alüvyonlu ovalardan ve güneydoğuda tepeliklerden oluşmaktadır.
deniz seviyesinden yüksekliği: en alçak noktası: hint okyanusu 0 m; en yüksek noktası: keokradong 1,230 m
doğal kaynaklar: doğal gaz, işlenebilir toprak arazi, kereste, kömür
arazi kullanımı: işlenebilir toprak arazi: %55.39
sürekli ekinler: %3.08
otlaklar: %5
ormanlık arazi: %15
diğer: %21.53 (2005 verileri)
sulanan arazi: 47,250 km² (2003 verileri)
doğal afetler: kuraklık, kasırgalar, ülke geneli yaz muson yağmurları sırasında su baskınları ile karşı karşıya kalır.
nüfus bilgileri
nüfus: 147,365,352 (temmuz 2006 verileri)
yaş yapısı: 0-14 yaş: %32.9 (erkek 24,957,997; kadın 23,533,894)
15-64 yaş: %63.6 (erkek 47,862,774; kadın 45,917,674)
65 yaş ve üzeri: %3.5 (erkek 2,731,578; kadın 2,361,435) (2006 verileri)
nüfus artış oranı: %2.09 (2006 verileri)
mülteci oranı: -0.68 mülteci/1,000 nüfus (2006 tahmini)
cinsiyet oranı: doğumlarda: 1.06 erkek/kadın
15 yaş altı: 1.06 erkek/kadın
15-64 yaş: 1.04 erkek/kadın
65 yaş ve üzeri: 1.16 erkek/kadın
toplam nüfusta: 1.05 erkek/kadın (2006 verileri)
bebek ölüm oranı: 60.83 ölüm/1,000 doğan bebek (2006 tahmini)
ortalama hayat süresi: toplam nüfus: 62.46 yıl
erkek: 62.47 yıl
kadın: 62.45 yıl (2006 verileri)
ortalama çocuk sayısı: 3.11 çocuk/1 kadın (2006 tahmini)
hiv/aids - hastalıklarına yakalanan yetişkin sayısı: %0.01 (2001 verileri)
hiv/aids - taşıyan insan sayısı: 13,000 (2001 verileri)
hiv/aids - hastalıklarından ölenler: 650 (2001 verileri)
ulus: bangladeşli
nüfusun etnik dağılımı: bengalli %98, kabile grupları, bengalli olmayan müslümanlar (1998)
dinler: müslüman %83, hindu %16, diğer %1 (1998)
dil: bengalce (resmi), ingilizce
okur yazar oranı: 15 yaş ve üzeri bilgiler
toplam nüfus: %43.1
erkek: %53.9
kadın: %31.8 (2003 verileri)
yönetimi
ülke adı: resmi uzun adı: bangladeş halk cumhuriyeti
kısa şekli : bangladeş
eski adı: doğu pakistan
ingilizce: bangladesh
yönetim biçimi: parlamenter cumhuriyet
başkent: dakka
idari bölmeler: 6 belediye; barisal, chittagong, dhaka, khulna, rajshahi, sylhet
bağımsızlık günü: 16 aralık 1971 (batı pakistan’dan ayrıldı)
milli bayram: bağımsızlık günü, 26 mart (1971)
anayasa: 4 kasım 1972, 16 aralık 1972 tarihinde yürürlüğe girmiştir, 24 mart 1982 darbesinde bir süre askıya alınmış, 10 kasım 1986 tarihinde yeniden düzenlenmiştir.
hukuk sistemi: ingiliz hukuku temel alınmıştır.
oy kullanma yaşı: 18 yaşından itibaren; genel
üye olduğu uluslararası örgüt ve kuruluşlar: asdb (asya kalkınma bankası), c, ccc (gümrük işbirliği konseyi), cp, escap (asya ve pasifikler ekonomik ve sosyal komisyonu), fao (tarım ve gıda örgütü), g-77, iaea (uluslararası atom enerjisi ajansı), ibrd (uluslararası imar ve kalkınma bankası), icao (uluslararası sivil havacılık örgütü), icc (milletlerarası ticaret odası), icftu (uluslararası serbest ticaret birlikleri konfederastonu), icrm (uluslararası kızılhaç ve kızılay hareketi), ida (uluslararası kalkınma birliği), idb (islam kalkınma bankası), ifad (uluslararası tarımsal kalkınma fonu), ifc (uluslararası finansman kurumu), ifrcs (uluslararası kızılhaç ve kızılay toplulukları federasyonu), iho (uluslararası hidrografi örgütü), ilo (uluslarası çalışma örgütü), imf (uluslararası para fonu), imo (uluslararası denizcilik örgütü), inmarsat (uluslararası denizcilik uydu teşkilatı), intelsat (uluslararası telekomünikasyon ve uydu örgütü), interpol (uluslararası polis teşkilatı), ioc (uluslararası olimpiyat komitesi), iom (uluslararası göçmen teşkilatı), iso (uluslararası standartlar örgütü), itu (uluslararası haberleşme birliği), minurso (bm bati sahra referandum misyonu), monuc (bm kongo operasyonu), nam, oic (islam konferansı örgütü), opcw (kimyasal silahları yasaklama organizasyonu), saarc (güney asya bölgesel işbirliği teşkilatı), un (birleşmiş milletler), un güvenlik konseyi (geçici), unctad (birleşmiş milletler ticaret ve kalkınma konferansı), unesco (eğitim-bilim ve kültür örgütü), unhcr (bm mülteciler yüksek komiserliği), unido (endüstriyel kalkınma örgütü), unikom (bm irak-kuveyt gözlem misyonu), unmee (bm etyopya-eritre misyonu), unmibh (bm bosna hersek misyonu), unmik (bm kosova geçici yönetimi), unmop (bm prevlaka gözlem misyonu), unmot, unomig (bm gürcistan gözlem misyonu), untaet (bm doğu timor geçiş yönetimi), unu, upu (dünya posta birliği), wcl (dünya emek konfederasyonu), wftu (dünya işçi sendikaları federasyonu), who (dünya sağlık örgütü), wipo (dünya fikri mülkiyet teşkilatı), wmo (dünya meteoroloji örgütü), wtoo (dünya turizm örgütü), wtro (dünya ticaret örgütü)
ekonomik göstergeler
ekonomiye genel bakış: ekonomisini geliştirmek için süregelen yerel ve uluslararası çabalara ve nüfus planlama programlarına rağmen, bangladeş, dünyanın en fakir, en yüksek nüfuslu ve en az gelişmiş ülkelerinden biridir. ekonomi, tek en önemli aktivitesi olan pirinç yetiştiriciliği ile tarıma dayanır. ekonomik büyümenin en önemli engelleri arasında, sık görülen kasırga ve seller, devlete ait girişimlerin yetersizliği, tarım sektörünün karşılayamadığı sürekli büyüyen iş gücü, enerji kaynaklarını (doğal gaz) işlemedeki gecikmeler, yetersiz güç kaynakları ve ekonomik reformların yavaş yürütülmesi vardır. şimdiye kadar doğu asya finansal krizleri bangladeş ekonomisi üzerinde büyük etki yapmamıştır.
gsyih: satınalma gücü paritesi - 305.9 milyar $ (2005 verileri)
gsyih - reel büyüme: %6.4 (2005 verileri)
gsyih - sermaye üzerinden: satın alma gücü paritesi- 2,100 $ (2005 verileri)
gsyih - sektörlere göre: tarım: %19.9
endüstri: %19.8
hizmet: %60.3 (2004 verileri)
enflasyon oranı (tüketici fiyatlarında): %7 (2005 verileri)
iş gücü: 66.6 milyon (2005)
sektörlere göre işgücü dağılımı: tarım %63, hizmet %26, endüstri %11 (1995/1996 mali yılı sonuçları)
işsizlik oranı: %2.5 (2005)
bütçe: gelirler: 5.993 milyar $; giderler: 8.598 milyar $ (2005 mali yılı sonuçları)
endüstri: pamuk tekstili, hint keneviri, giysiler, çay, çimento, kimyasal gübre, şeker
endüstrinin büyüme oranı: %6.7 (2005 verileri)
elektrik üretimi: 17.42 milyar kwh (2003)
elektrik üretimi için kaynaklar: fosil yakıtlar: %93.7
hidro: %6.3
nükleer: %0
diğer: %0 (2003)
elektrik tüketimi: 16.2 milyar kwh (2003)
elektrik ihracatı: 0 kwh (2003)
elektrik ithalatı: 0 kwh (2003)
tarım ürünleri: pirinç, hint keneviri, çay, buğday, şekerkamışı, patates, tütün, bakliyat, tohumlar, baharatlar, meyveler, sığır, süt, kümes hayvanları
ihracat: 9.372 milyar $ (2005)
ihracat ürünleri: giysiler, hint keneviri, deri, dondurulmuş balık ve deniz mahsulleri
ihracat ortakları: abd %23.6, almanya %13.5, birleşik krallık %9.4, fransa %6.4 (2005)
ithalat: 12.97 milyar $ (2005)
ithalat ürünleri: makine ve teçhizatlar, kimyasal maddeler, demir ve çelik, tekstil, ham pamuk, yiyecek maddeleri, ham petrol ve petrol ürünleri, çimento
ithalat ortakları: hindistan %14.1, çin %13.5, küveyt %8.5, singapur %6.2, japonya %4.1, hong kong %4.1 (2005)
dış borç tutarı: 20.63 milyar $ (2005)
para birimi: taka (bdt)
para birimi kodu: bdt
mali yıl: 1 temmuz - 30 haziran
iletişim bilgileri
kullanılan telefon hatları: 1.07 million (2005)
telefon kodu: 880
radyo yayın istasyonları: am 15, fm 13, kısa dalga 2 (2006)
radyolar: 6.15 milyon (1997)
televizyon yayını yapan istasyonlar: 15 (1999)
televizyonlar: 770,000 (1997)
internet kısaltması: .bd
internet servis sağlayıcıları: 10 (2000)
internet kullanıcıları: 300,000 (2005)
ulaşım ve taşımacılık
demiryolları: toplam: 2,768 km
karayolları: toplam: 239,226 km
asfalt: 22,726 km
asfalt olmayan: 216,500 km (2003)
su yolları: 8,372 km
boru hatları: doğal gaz 2,604 km
limanları: chittagong, dakka, mongla limanı, narayanganj (2006)
hava alanları: 16 (2000 verileri)
http://www.ulkeler.net/banglades.htm#01
konum: güney asya’da, bengal koyuna kıyısı olan, birmanya ve hindistan arasında yer alan bir ülkedir.
coğrafi konumu: 24 00 kuzey enlemi, 90 00 doğu boylamı
harita konumu: asya
yüzölçümü: toplam: 144,000 km²
kara: 133,910 km²
su: 10,090 km²
sınırları: toplam: 4,246 km
sınır komşuları: birmanya 193 kilometre, hindistan 4053 kilometre
sahil şeridi: 580 km
iklimi: tropikal iklim, ekim - mart ayları arasında süren kışlar hafif, mart - haziran ayları arasında yazlar sıcak ve rutubetli geçer, haziran - ekim ayları arasında sıcak musonlar ortaya çıkar.
arazi yapısı: çoğunlukla yatık alüvyonlu ovalardan ve güneydoğuda tepeliklerden oluşmaktadır.
deniz seviyesinden yüksekliği: en alçak noktası: hint okyanusu 0 m; en yüksek noktası: keokradong 1,230 m
doğal kaynaklar: doğal gaz, işlenebilir toprak arazi, kereste, kömür
arazi kullanımı: işlenebilir toprak arazi: %55.39
sürekli ekinler: %3.08
otlaklar: %5
ormanlık arazi: %15
diğer: %21.53 (2005 verileri)
sulanan arazi: 47,250 km² (2003 verileri)
doğal afetler: kuraklık, kasırgalar, ülke geneli yaz muson yağmurları sırasında su baskınları ile karşı karşıya kalır.
nüfus bilgileri
nüfus: 147,365,352 (temmuz 2006 verileri)
yaş yapısı: 0-14 yaş: %32.9 (erkek 24,957,997; kadın 23,533,894)
15-64 yaş: %63.6 (erkek 47,862,774; kadın 45,917,674)
65 yaş ve üzeri: %3.5 (erkek 2,731,578; kadın 2,361,435) (2006 verileri)
nüfus artış oranı: %2.09 (2006 verileri)
mülteci oranı: -0.68 mülteci/1,000 nüfus (2006 tahmini)
cinsiyet oranı: doğumlarda: 1.06 erkek/kadın
15 yaş altı: 1.06 erkek/kadın
15-64 yaş: 1.04 erkek/kadın
65 yaş ve üzeri: 1.16 erkek/kadın
toplam nüfusta: 1.05 erkek/kadın (2006 verileri)
bebek ölüm oranı: 60.83 ölüm/1,000 doğan bebek (2006 tahmini)
ortalama hayat süresi: toplam nüfus: 62.46 yıl
erkek: 62.47 yıl
kadın: 62.45 yıl (2006 verileri)
ortalama çocuk sayısı: 3.11 çocuk/1 kadın (2006 tahmini)
hiv/aids - hastalıklarına yakalanan yetişkin sayısı: %0.01 (2001 verileri)
hiv/aids - taşıyan insan sayısı: 13,000 (2001 verileri)
hiv/aids - hastalıklarından ölenler: 650 (2001 verileri)
ulus: bangladeşli
nüfusun etnik dağılımı: bengalli %98, kabile grupları, bengalli olmayan müslümanlar (1998)
dinler: müslüman %83, hindu %16, diğer %1 (1998)
dil: bengalce (resmi), ingilizce
okur yazar oranı: 15 yaş ve üzeri bilgiler
toplam nüfus: %43.1
erkek: %53.9
kadın: %31.8 (2003 verileri)
yönetimi
ülke adı: resmi uzun adı: bangladeş halk cumhuriyeti
kısa şekli : bangladeş
eski adı: doğu pakistan
ingilizce: bangladesh
yönetim biçimi: parlamenter cumhuriyet
başkent: dakka
idari bölmeler: 6 belediye; barisal, chittagong, dhaka, khulna, rajshahi, sylhet
bağımsızlık günü: 16 aralık 1971 (batı pakistan’dan ayrıldı)
milli bayram: bağımsızlık günü, 26 mart (1971)
anayasa: 4 kasım 1972, 16 aralık 1972 tarihinde yürürlüğe girmiştir, 24 mart 1982 darbesinde bir süre askıya alınmış, 10 kasım 1986 tarihinde yeniden düzenlenmiştir.
hukuk sistemi: ingiliz hukuku temel alınmıştır.
oy kullanma yaşı: 18 yaşından itibaren; genel
üye olduğu uluslararası örgüt ve kuruluşlar: asdb (asya kalkınma bankası), c, ccc (gümrük işbirliği konseyi), cp, escap (asya ve pasifikler ekonomik ve sosyal komisyonu), fao (tarım ve gıda örgütü), g-77, iaea (uluslararası atom enerjisi ajansı), ibrd (uluslararası imar ve kalkınma bankası), icao (uluslararası sivil havacılık örgütü), icc (milletlerarası ticaret odası), icftu (uluslararası serbest ticaret birlikleri konfederastonu), icrm (uluslararası kızılhaç ve kızılay hareketi), ida (uluslararası kalkınma birliği), idb (islam kalkınma bankası), ifad (uluslararası tarımsal kalkınma fonu), ifc (uluslararası finansman kurumu), ifrcs (uluslararası kızılhaç ve kızılay toplulukları federasyonu), iho (uluslararası hidrografi örgütü), ilo (uluslarası çalışma örgütü), imf (uluslararası para fonu), imo (uluslararası denizcilik örgütü), inmarsat (uluslararası denizcilik uydu teşkilatı), intelsat (uluslararası telekomünikasyon ve uydu örgütü), interpol (uluslararası polis teşkilatı), ioc (uluslararası olimpiyat komitesi), iom (uluslararası göçmen teşkilatı), iso (uluslararası standartlar örgütü), itu (uluslararası haberleşme birliği), minurso (bm bati sahra referandum misyonu), monuc (bm kongo operasyonu), nam, oic (islam konferansı örgütü), opcw (kimyasal silahları yasaklama organizasyonu), saarc (güney asya bölgesel işbirliği teşkilatı), un (birleşmiş milletler), un güvenlik konseyi (geçici), unctad (birleşmiş milletler ticaret ve kalkınma konferansı), unesco (eğitim-bilim ve kültür örgütü), unhcr (bm mülteciler yüksek komiserliği), unido (endüstriyel kalkınma örgütü), unikom (bm irak-kuveyt gözlem misyonu), unmee (bm etyopya-eritre misyonu), unmibh (bm bosna hersek misyonu), unmik (bm kosova geçici yönetimi), unmop (bm prevlaka gözlem misyonu), unmot, unomig (bm gürcistan gözlem misyonu), untaet (bm doğu timor geçiş yönetimi), unu, upu (dünya posta birliği), wcl (dünya emek konfederasyonu), wftu (dünya işçi sendikaları federasyonu), who (dünya sağlık örgütü), wipo (dünya fikri mülkiyet teşkilatı), wmo (dünya meteoroloji örgütü), wtoo (dünya turizm örgütü), wtro (dünya ticaret örgütü)
ekonomik göstergeler
ekonomiye genel bakış: ekonomisini geliştirmek için süregelen yerel ve uluslararası çabalara ve nüfus planlama programlarına rağmen, bangladeş, dünyanın en fakir, en yüksek nüfuslu ve en az gelişmiş ülkelerinden biridir. ekonomi, tek en önemli aktivitesi olan pirinç yetiştiriciliği ile tarıma dayanır. ekonomik büyümenin en önemli engelleri arasında, sık görülen kasırga ve seller, devlete ait girişimlerin yetersizliği, tarım sektörünün karşılayamadığı sürekli büyüyen iş gücü, enerji kaynaklarını (doğal gaz) işlemedeki gecikmeler, yetersiz güç kaynakları ve ekonomik reformların yavaş yürütülmesi vardır. şimdiye kadar doğu asya finansal krizleri bangladeş ekonomisi üzerinde büyük etki yapmamıştır.
gsyih: satınalma gücü paritesi - 305.9 milyar $ (2005 verileri)
gsyih - reel büyüme: %6.4 (2005 verileri)
gsyih - sermaye üzerinden: satın alma gücü paritesi- 2,100 $ (2005 verileri)
gsyih - sektörlere göre: tarım: %19.9
endüstri: %19.8
hizmet: %60.3 (2004 verileri)
enflasyon oranı (tüketici fiyatlarında): %7 (2005 verileri)
iş gücü: 66.6 milyon (2005)
sektörlere göre işgücü dağılımı: tarım %63, hizmet %26, endüstri %11 (1995/1996 mali yılı sonuçları)
işsizlik oranı: %2.5 (2005)
bütçe: gelirler: 5.993 milyar $; giderler: 8.598 milyar $ (2005 mali yılı sonuçları)
endüstri: pamuk tekstili, hint keneviri, giysiler, çay, çimento, kimyasal gübre, şeker
endüstrinin büyüme oranı: %6.7 (2005 verileri)
elektrik üretimi: 17.42 milyar kwh (2003)
elektrik üretimi için kaynaklar: fosil yakıtlar: %93.7
hidro: %6.3
nükleer: %0
diğer: %0 (2003)
elektrik tüketimi: 16.2 milyar kwh (2003)
elektrik ihracatı: 0 kwh (2003)
elektrik ithalatı: 0 kwh (2003)
tarım ürünleri: pirinç, hint keneviri, çay, buğday, şekerkamışı, patates, tütün, bakliyat, tohumlar, baharatlar, meyveler, sığır, süt, kümes hayvanları
ihracat: 9.372 milyar $ (2005)
ihracat ürünleri: giysiler, hint keneviri, deri, dondurulmuş balık ve deniz mahsulleri
ihracat ortakları: abd %23.6, almanya %13.5, birleşik krallık %9.4, fransa %6.4 (2005)
ithalat: 12.97 milyar $ (2005)
ithalat ürünleri: makine ve teçhizatlar, kimyasal maddeler, demir ve çelik, tekstil, ham pamuk, yiyecek maddeleri, ham petrol ve petrol ürünleri, çimento
ithalat ortakları: hindistan %14.1, çin %13.5, küveyt %8.5, singapur %6.2, japonya %4.1, hong kong %4.1 (2005)
dış borç tutarı: 20.63 milyar $ (2005)
para birimi: taka (bdt)
para birimi kodu: bdt
mali yıl: 1 temmuz - 30 haziran
iletişim bilgileri
kullanılan telefon hatları: 1.07 million (2005)
telefon kodu: 880
radyo yayın istasyonları: am 15, fm 13, kısa dalga 2 (2006)
radyolar: 6.15 milyon (1997)
televizyon yayını yapan istasyonlar: 15 (1999)
televizyonlar: 770,000 (1997)
internet kısaltması: .bd
internet servis sağlayıcıları: 10 (2000)
internet kullanıcıları: 300,000 (2005)
ulaşım ve taşımacılık
demiryolları: toplam: 2,768 km
karayolları: toplam: 239,226 km
asfalt: 22,726 km
asfalt olmayan: 216,500 km (2003)
su yolları: 8,372 km
boru hatları: doğal gaz 2,604 km
limanları: chittagong, dakka, mongla limanı, narayanganj (2006)
hava alanları: 16 (2000 verileri)
http://www.ulkeler.net/banglades.htm#01
bu ulkede 5 gun once meydana gelen kasirganin 5 gunluk bilancosu yakla$ik 10 000(yazi ile onbin) ya$am kaybi.
10 000 ki$i.henuz net rakamlar aciklanamasa da sayinin cok daha fazlala$acagindan korkuluyor.
pirinc tarlalarinin %95 i artik yok.halk olulerini kefen bezi bulamadiklari icin yapraklara sararak gomuyor.salgin hastaliklar kacinilmaz, aclik sefalet zaten her zaman ba$larinda, bu kasirga ile cok daha fazlala$acagi kesin.
ve olan bitenden hicbirimizin ya haberi yok, ya da umurumuzda degil.
10 000 ki$i.henuz net rakamlar aciklanamasa da sayinin cok daha fazlala$acagindan korkuluyor.
pirinc tarlalarinin %95 i artik yok.halk olulerini kefen bezi bulamadiklari icin yapraklara sararak gomuyor.salgin hastaliklar kacinilmaz, aclik sefalet zaten her zaman ba$larinda, bu kasirga ile cok daha fazlala$acagi kesin.
ve olan bitenden hicbirimizin ya haberi yok, ya da umurumuzda degil.
baskentindeki en luks otelde bile (hilton) hamamboceklerinin cirit attigi pis, gelismemis, fakir, kotu kokulu ulke.
hükümetin laik düzene geçişi sağlayacak yasalar üzerinde çalışmaya başlamasıyla gerici islamcılar ülkeyi birbirine katmaya başlamış.
Ülkenin deniz seviyesinden ortalama yüksekliği dört metredir.
neden bekliyorsun?
bu sözlük, duygu ve düşüncelerini özgürce paylaştığın bir platform, hislerini tercüme eden özgür bilgi kaynağıdır.
katkıda bulunmak istemez misin?