zehra bilir

cumhuriyet donemi sanat cisi.


mustafa kemal atatürk’ün, olmasını arzuladığı türk kadınının temsilcilerinden biri de zehra bilir’dir. örnek davranışları ile topluma ve yakın çevresine olan birçok faydalar sağlayan ve mükemmel bir ana olan bu abide insana türk halkı "türkü ana" adını takarak ona gereken saygıyı göstermiştir.

türküleri doğduğu yöreye has kıyafetlerle sunarak çok güzel okuması ona verilen "türkü ana" ünvanının ne kadar yerinde olduğu konusunda herkesin takdirine mazhar olmuştur. oluşturduğu türkücü tavrı bir çok sanatçı tarafından uygulanmış ve her uygulanışta hatıra önce "türkü ana" gelmiştir. türkülere mizansen katma konusunda da öncü olan "türkü ana", o yıllarda şarkı türkü ayırımı yapılmazken, sadece türkü okuyarak bugün varolan ve türkü okuyarak sanat yapanlara da öncülüğü yapmıştır.

türküleri yorumlarken yaptığı mimikler ve mizansen özellikleri günümüze kadar taşınmıştır. yorumladığı türküler, günümüzde de dinlenildiğinde eskimişliğini hissettirmiyor. bu eserler sanki bugün gün gün yüzüne çıkmış gibi tazeliğini korumaktadır.

uzun yıllara dayanan sanatçılığı olmasma rağmen "türkü ana" hep taze kalmıştır. bunu katıldığı televizyon programlarında cümle aleme ispat ederek kanıtlamıştır. halkın kalbinde taht kurarak, eksilmeyen bir sevgiyle sevilen "türkü anamız", ülkemizde devletin tertiplediği, sanatla ilgili balo ve toplantıların, kokteyilerin, anma gecelerinin baş davetlisi olarak unutulmaz hatıraların sahibi olmuştur.

doğum yeri olan arapgir’i hiçbir zaman aklından çıkarmayan sanatçımız, 1985 yılında düzenlenen "bağbozumu etkinlikleri" ne katılmak üzere memleketine gitmiş, etkinliklerde konser programına katılarak yöre türküleriyle hemşehrilerini coşturmuştur. bu vesile ile arapgirliler yıllardır özledikleri "türkü ana"yı bağırlarına basmış ve her yıl tekrarlanan ve "türkü ana" adına düzenlenen bir türkü yarışması başlatılmıştır.

tertiplenen "zehra bilir -türkü ana" ses yarışmaları arapgir’e olduğu kadar, bütün doğu anadoluda da istikrarı açısından öne çıkmaktadır.

"türkü ana" nın 1985 yılında yapmış olduğu arapgir ziyareti, doğmuş olduğu evin bulunduğu caddeye "zehra bilir" adının verilmesine vesile olmuştur. kentin eski belediye başkanı m.namık güzeler, "türkü ana" ile birlikte çaktığı sokağın tabelasını gördükçe mutlu olduğunu her fırsatta dile getirmiştir.

içimizdeki hisleri yazıya dökmek istediğimde, bu işin ne kadar zor olduğunu yaşayarak öğrendim. kendisinden gördügüm sevgi ve itibar hayatımın dönüm noktası oldu. ailemin bütün fertleri başta eşim dürdane koç olmak üzere, oğullarım emir ve efe ile ben haşim koç "türkü ana" yı çok ama pek çok sevdiğimizi itiraf ediyoruz. şimdi, sizlere "türkü ana" için yazdığım ve bestelediğim şiirimi sunuyorum.

türkü ana’m

sırtında cepkeni elinde puşu,
ayağında şalvar arapgir işi.
allıdır yanağı incidir dişi.
türkü ana türkü ana,
sen çok güzelsin,
kalplerde gönülde,
dilde gezersin.
sesini duyurdun yurda vatana,
parkta oturan evde yatana,
hasretin çoktur senin sılana.
türkü ana türkü ana,
sen çok güzelsin,
kalplerde gönülde,
dilde gezersin.
sevgi sana, dostluk sana, saygı sana, "türkü ana"

haşim koç