ted grant

modern marksizmin babası olarak tanınan kişilerdendir.1913 yılında doğmuş geçtiğimiz günlerde 2006’da hayata veda etmiştir.

ulus ırkad’ın sesonline net’te grant adına yazdığı bir yazı aşağıdadır.

yaklaşık birkaç ay önce yazarı olduğum sesonline.net sitemizde bir diziyle ted’in eserleri ve mücadelesi hakkında iki makale yazmıştım ve son zamanlarda ondan haber alamamıştım. esasında bana gelen bu makalede son zamanlarında büyük sağlık sorunlarının olduğunu da okudum. bugün (21 temmuz 2006) yakın yoldaşı alan wood’un 20 temmuz 2006 tarihli marxist.com’a yazdığı bir makale geçti elime. esasında makale şöyleydi: ted grant: 1913-2006. 93 yıllık bir yaşamın nazım’ın deyişiyle iki yıl arasına sığdırılmasıydı bu. onun gibi dünya ve ingiliz sol mücadelesine binlerce makale ve kitap-broşür kazandıran alan wood, arkadaşı için yaklaşık beş sayfa tutan makalesinde onu şöyle anlatmaktadır: “bu sabah aldığımız, birkaç gün önce 93. doğum gününü kutladığımız ted’in ölüm haberi bizi şoke etti. ama o sanki de ölmeyecekmiş gibi son nefesine kadar tüm dinamizmi ve bilinci ile değişime ve yeniliğe açık, sürekli değişimin ortasında yaşamakta ve deneyimlerinden genç nesli faydalandırmaktaydı. her zaman için aramızda olacakmış gibi konuşmaktaydı.”

ben de ted’i 1991 yılında irak’a karşı emperyalizmin ilk saldırısı başladığında, karlarla kaplı londra günlerinde bir tesadüf eseri tanımış ama ondan aldığım bilinçle birçok konuda bugünkü dünya görüşümü de geliştirmiştim. kendisini tanıdığım zaman ingiliz işçi partisi içerisinde faaliyet gösteren “militant” grubunun liderlerindendi ve “militant” adlı bir gazeteyi çıkarmaktaydı. ted, aslen güney afrikalı’ydı. ama küçük yaşından itibaren güney afrika komünist partisi’nde çalışmaya başlamış daha sonra da bir grup arkadaşı ile oradan ayrılarak ingiltere’ye gelmiş ve hem işçi sendikaları içerisinde hem de önce ingiliz komünist partisi içerisinde daha sonra da sadece işçi partisi içerisinde çalışmaya başlamıştı. kendisinin deyişiyle ondört yaşında marks’ın kapitallerini okumuştu. ona göre işçi partisi ile ne şartta isterse olsun kalıp çalışmak lazımdı çünkü işçi sınıfı pek parti değiştirmeyi sevmezdi. dolayısıyla yoğunluk olarak işçi sınıfı madem ki işçi partisi içerisindeydi, devrimcilerin de bu partide kalmaları gerektiğine inanıyordu. buna rağmen işçi partisi bürokrasisi onu 1980’li yıllarda partiden atmasına rağmen o grubuyla bu parti içerisinde kaldı ve mecliste de birkaç milletvekili ile etkinliğini devam ettirdi. 1990’lı yıllara gelindiğinde, sovyetler birliği’ndeki dalgalanma ve dağılma militant grubunu da sarsmış ve büyük bir çoğunluk “sosyalist işçi partisi"ni kurmak için harekete geçince ted ve alan wood bu grupla da bağlarını kesip “socialist appeal” adlı dergiyi çıkarırken, internet’te de marxist.com adlı web sitesi ile enternasyonal seksiyonlarına internet aracılığıyla makale ve dergi yazılarını son günlere kadar göndermeye devam etti. 1990’lı yıllardan sonra ted sırasıyle ”the unbroken thread” (kopmayan tel), “reason in revolt”(başkaldırıdaki sebep-bu kitabı alan wood ile yazdı), “revolution and counter revolution in russia”(rusya’daki devrim ve karşı devrim) adlı kitaplarını yazdı. ted, "kopmayan tel" adlı eserinde ikinci dünya savaşı sonrasındaki soğuk savaş ve o yıllardaki küba devrimi, vietnam ve çin’deki olayları yazarken geniş bir şekilde doğu bloku’nun bir tahlilini yaparak bu ülkelerdeki sistemin katiyetle sosyalizm olarak tanımlanmayacağını ileri sürmekteydi. tabi ki stalinizmi de eleştirmekteydi. “başkaldırıdaki sebep” adlı ,alan wood’la beraber yazdığı eserinde diyalektiği yepyeni modern marksist tezleri ile açıklamaktaydı. yine kendisinin yazdığı “rusya’daki devrim ve karşı devrim”de ise ted, 1917 işçi sınıfı devrimi ve daha sonra karşılaşılan sorunları ve stalin’in hataları ile bürokrasinin nasıl sovyetleri ortadan kaldırdığını yazmakta ve tüm olayları kronolojik bir sıra ile elindeki belgelerle açıklamaktadır.

’sürekli devrim’ perspektifiyle hareket etti

ted, genç yaşından itibaren troçki’ye inanmış ve 1940 yılından sonra troçki’nin suikaste uğraması ile marsizmin troçki sonrası tahlilinin devam edilmesine inanarak sürekli devrim perspektifi çerçevesinde, marsizmin modern terorilerini ve tezlerini savunmaya başladı. kendisini her zaman için marksist ve leninist olarak tanımladı. kıbrıs’ın kuzeyi ve güney’i ile de bağlarını koparmayıp kıbrıs sorunu ile de yakından ilgilenen ted, bu konuda da makaleler yazdı ve tezler hazırladı.

dünya işçi sınıfı bir neferini daha kaybetti. onun bana 1997 yılında hediye ettiği “rusya’da devrim ve karşı devrim” adlı kitabının imzaladığı ilk sayfasında şu yazıları benim için bir tarihsel değerdir:

ulus’a en iyi dileklerimle... / ted grant

’yeşil hat’ üzerinde 29 kasım 1997.

* * *

dünya işçi sınıfı seni unutmayacaktır ted.

hoşçakal…