sümerler

birbirinden bağımsız site denilen şehir devletleri halinde yaşayan tarihteki ilk medeniyet. tekerlek ve yazıyı icad eden; ünlü gılgamış destanı, yaradılış destanı ve tufan hikayesi eserlerine sahip toplumdur. en önemli şehirleri, ur, uruk, kiş, lagaş, zabalam, umma, eridu, ve nippur’dur. bu şehir devletleri ensi veya patesi denilen rahip-krallar tarafından yönetiliyordu. bütün mezopotamya ülkesine hakim olan krala ise lugal-kalma denir. krallar başkomutan, başyargıç ve başrahip yetkilerine sahiptirler.

baş tanrıları en-lil’di.hissedilen her nesnenin bir tanrısı vardı ve insan görünümündeydiler, fakat insanüstü güçleri olan ölümsüz varlıklardı. tanrılar, insanlara ne istediklerini bildirmez, insanlar onlara kendilerinden istenileni sorarak öğrenebilirdi.

sümerce’ye, çivi yazısı işaretleri hakimdir.bir kavramı ifade eden işaretlere ideogram adı verilir.