singapur

hint okyanusunda 1°15’ - 1°28’ kuzey enlemleri ve 103°40’ - 104° doğu boylamları arasında yer alan ve güneydoğu asya’nın en küçük ve en refah bir adalar ülkesi.

târihi
bölgenin bilinen ilk insanları çinliler ve malaylılardır. bunlar bu adalar ülkesine “deniz şehri” anlamına gelen temasek adını vermişlerdi. singapur’un asıl modern târihiyse, 1819 yılından îtibâren başlatılır. bu târihte zamânın sömürgeci milleti olan ingilizler, burayı istilâ ederek, 1959 yılına kadar idâreleri altında tuttular. bu târihte milletler topluluğu içerisinde bağımsız (otonom) bir devlet oldu. 1963 yılında malaya,saravak ve sabah ile malaya federasyonunu meydana getirmek üzere birleştiler. fakat bu birleşme fazla uzun sürmedi. federasyondaki hâkim grup olan malaylar ile singapur bölgesindeki ekseriyeti teşkil eden çinliler arasında anlaşmazlıklar baş gösterdi. bunun üzerine yeni bir anlaşma yapıldı. böylece singapur 9 ağustos 1965’te ayrı bir devlet oldu.

fakat bölgedeki iç huzursuzluklar devam etti. antikomünist bir yapıya sâhip olan singapur’da, malaylar ve çinliler olaylar çıkartıyorlardı. 1969 yılında ırkçı bir ayaklanmaya bürünen şiddet eylemleri, birçok tutuklamalar sonucu bastırıldı. daha sonra ülkedeki idâreyi, 1959 yılında ülkenin ilk başbakanı seçilen lee kuan yew’in kurduğu, halk partisi (pap) rakibi komünist burisansosyalist partisi’ni hezimete uğratarak iktidarı ele geçirdi. ülkeden ingilizler 1971 yılında çekilmek zorunda kaldılar. bağımsızlıktan sonra sonra iç ve dış politikayı tesbit eden lee kuan yew, 1990 senesine kadar sürdürdüğü başbakanlık görevinden ayrıldı. yerine goh chok tang başbakan oldu. 1991’de yapılan seçimlerin neticesinde goh chok tong tekrar başbakanlığa getirildi. hâlen başbakan goh chok’tur (1993).


fizikî yapı
singapur, endonezya ve malezya toprakları arasına sıkışmış, küçücük bir ada devletidir. kuzey ve batıdan johore boğazı ve doğu ve güneyden singapur boğazı ile kapalı dikdörtgen şeklinde bir ülke olan singapur’un, kendisine âit 40 kadar adacıkla birlikte yüzölçümü yaklaşık olarak 622 km2 civârındadır. singapur, malay yarımadasına 1200 m uzunlukta olan bir demir ve karayolu ile irtibatlıdır. singapur, adasının uzunluğu, yaklaşık 43 km ve eni ise 22,5 km’dir. ülke ekvatorun yaklaşık 130 km kadar kuzeyinde bulunmaktadır. malezya batı kıyısı ile sumatra adası arasındaki bir su yolu olan malacco boğazının hemen ağzında yer alır.

singapur arâzisi kıyı bölgelerde alçak ve orta bölgelerde az yüksektir. bu yükseklik tatlı bir meyil hâlindedir. ülkenin en yüksek noktası yaklaşık 177 m’lik timah dağıdır.


iklim
singapur tropikal bir iklime sâhiptir. sıcaklık ve nem miktarı yüksektir. yağışlar çok fazladır. mevsimlere göre nem, ısı ve yağış değişikliği oldukça azdır. ekvatorun hemen kuzeyinde yer aldığı ve arâzisinin alçak olması sebebiyle hava sıcaklığı, özellikle yaz aylarında çok fazla artmaktadır. genellikle ekim-mayıs ayları arasında yağışlar şiddetlenir.

nüfus ve sosyal hayat
singapur’un bugünkü nüfûsu yaklaşık olarak 2.792.000 kişidir. nüfûsun % 77’sini çin asıllı insanlar teşkil etmektedir. nüfûsun % 15’ini malaylar ve % 6’sını hintliler, gerisini de diğer azınlıklar meydana getirir. ülkedeki nüfus yoğunluğu, 622 km2lik bir yüzölçüme sâhip olması bakımından çok yüksek olup, kilometre kareye yaklaşık 4488 insan düşer. yıllık nüfus artış oranı yaklaşık % 1,2’dir. nüfûsun çoğu genç ve şehirlidir. sadece % 25’lik bir kısmı köylerde ve kır hayâtında yaşar.

nüfûsun çoğunluğunu teşkil eden çinliler, beş ana grupta toplanırlar ve beş büyük lehçeyi kullanırlar; hokkien, cantonese, teochev, hainanese ve hakka. bunlar genellikle konfüçyüst, budist veya taoisttir.

malaylar ise ikinci büyük grup olup, malay dilini konuşurlar ve tamâmına yakın kısımları müslümandır. nüfûsun % 7’lik bir bölümünü meydana getiren hintlilerin ve pakistanlıların büyük bir kısmı müslüman, az bir kısmı ise hindudur. genellikle tamil lisanını kullanırlar. çok az miktarda da avrupalı ve avrasyalı nüfus vardır.

din ve dil farklılıklarının büyük boyutlara ulaşması üzerine singapur hükümeti, malay dilini millî dil îlân etti. diğer mandarin (çin lehçelerinden bir kısmı), tamil ve ingilizceyi de resmî dil olarak kabul etti.

singapur, diğer asya ülkelerine nazaran okuma-yazma oranı yüksek olan bir ülkedir. nüfûsun hemen hemen % 76’sı okur-yazardır. genç nüfûsun % 65’i okula devam etmektedir. birçok sanat, teknik ve özel okul mevcuttur. ülkede iki üniversite vardır: singapur üniversitesi, nanyang üniversitesi.

singapurluların sağlık, sosyal ve kültür hayatları oldukça iyidir. ülkede 17 modern hastâne vardır. insan ömrü ortalması 70 yaşın üzerindedir.

en büyük ve gelişmiş şehri singapur city olup, ülke nüfûsunun yaklaşık 2.650.400 kişisi burada yaşar.


siyâsî hayat
singapur cumhûriyeti parlamenter demokrasi sistemine dayanır. yasama gücü tek meclisli millet meclisinin elindedir. meclis, 79 üyeli olup, üyeler beş senede bir seçilir.

singapur birleşmiş milletlerin, dünya sağlık örgüü ve ayrıca milletler topluluğunun bir üyesidir.


ekonomi
singapur ekonomisinin büyük bir kısmı ticârete dayanır. ayrıca ulaştırma, bankacılık, sigortacılık, haberleşme, tâmirat ve depolama gibi hizmetlerden de önemli ölçüde gelir elde edilmektedir. singapur ekonomisinin dayandığı diğer önemli gelir kaynağı endüstridir. son zamanlarda mevcut işçi gücünün % 52’sine yakın bir bölümü, endüstri alanında istihdam edilmiştir. işçi gücünün % 33’lük bir bölümü ticâret ve hizmetlerdeyken, tarım alanında % 2 gibi küçük bir işçi grubu kalmıştır. singapur’un önde gelen endüstri dalları; gemi yapımcılığı, petrol rafinerileri, elektronik âletler, tekstil, gıdâ ve kereste endüstrisidir. turizm ülke için önemli bir gelir kaynağıdır. balıkçılık da, özellikle son zamanlarda ülke ekonomisine önemli ölçüde gelir sağlamaktadır.

ülke, ithâlâtının % 19’unu japonya’dan ve % 18’ini suudi arabistan’dan yapmaktadır. ayrıca ingiltere ve malay’dan da mal almaktadır. ihrâcâtını ise daha çok ingiltere, japonya ve malay’a yapar.

singapur ekonomisi, 1960 yılında geniş petrol yataklarının endonezya ve malezya kıyılarının uzağında bulunmasından sonra, yıllık 200 milyon dolar civârında bir gelir daha elde ederek gelişme gösterdi. böylece singapur, güneydoğu asya’nın endüstri merkezi hâline geldi. ülkenin ulaştırma şebekesi yeterlidir.