nostaljik tramvay

tramvaylar ilk kez amerika`da 1842 (new york), avrupa`da 1854 (paris) ve 1860 ingiltere (londra)`de gorulurken istanbul`da 3 eylul 1869 tarihinde tophane-ortakoy hattinda calismaya baslamistir.

30 agustos 1869 tarihindeki "dersaadet`de tramvay ve tesis insaasi" na dair bir sozlesme ile istanbul caddelerinde yolcu, esya tasimaciligi icin demiryolu yapilarak hayvanlarin cektigi araba isletmeciligi, 40 yil sure ile konstantin krepano efendi`nin kurdugu "dersaadet tramvay sirketi" isimli sirkete verilmistir.

ilk atli tramvay 1871 yilinda azapkapi- galata, aksaray - yedikule, aksaray - topkapi ve eminonu- aksaray olmak uzere 4 hatta calismaya baslamis, ilk isletme yilinda 430 at kullanilarak 4,5 milyon yolcu karsiliginda 53.000 tl. gelir elde edilmistir.

daha sonralari voyvoda`dan kabristan sokagi-tepebasi- taksim-pangalti-sisli, beyazit-sehzadebasi, fatih- edirnekapi-galatasaray-tunel, eminonu-bahcekapi gibi hatlar acilmistir.

osmanli imparatorlugu sinirlari icinde calismaya baslayan atli tramvaylar daha sonra imparatorlugun buyuk sehirlerinde de kurularak once selanik daha sonra da sam, bagdat, izmir ve konya`da isletmeye acilmistir. savunma bakanligi, tramvay atlarini 1912 yilinda baslayan balkan harbi sirasinda, 30.000 altin karsiligi almis ve bu yuzden istanbul bir yildan fazla sureyle tramvaysiz kalmistir. 12 haziran 1939 gun ve 3642 sayili yasa ile hukumete devredilen tramvay isletmesi, daha sonra istanbul belediyesi`ne ve 16 haziran 1939 gun ve 3645 sayili yasa ile de iett`ye baglanmistir.

12 agustos 1961 gunu istanbul yakasindan, 14 kasim 1966 tarihinde ise anadolu yakasindan kaldirilarak istanbul`da tramvay isletmeciligi son bulmustur.

1990 yilinin sonlarinda tunel-taksim arasinda tarihi tramvay tekrar isletmeye alinmis olup halen 3 motris (cekici), 2 vagon ile 1.640 m.`lik hat uzerinde turistik bir islev gormesinin yaninda yilda 14.600 sefer ve 23.944 km. yaparak gunluk ortalama 6.000 yolcu tasimaktadir.

kaynak:http://www.iett.gov.tr/