kuş gribi

kus gribi

tip dilinde avian gribi olarak da isimlendirilen tavuk vebasi ya da son gunlerde sikca duydugumuz ismi ile kus gribi dunya sagiligini tehdit etmeye devam ediyor. henuz hastaligin bulasmasini tamamen onleyecek onlemlerin alinamadigini bildiren uzmanlar, gecmis yillarda insanlara bulasiminin olmadigi bu virusun mutasyona ugrayarak artik insanlar icin de ciddi tehlikeler yaratabilecegi uyarisinda bulunuyorlar.

dunya uzerinde grip virusunun bircok cesidi bulunuyor. her yil grip asisi calismalarinda cikan yeni tip virusler grip asisinin hazirlanmasinda onem tasiyor. dunyada gribe neden olan virusler genel olarak a,b,c olarak kategorize ediliyor. degisik karekterde olan bu viruslerden b ve c tipi, insanda grip enfeksiyonuna neden olurken; a tipinin kanatli hayvanlarda avian adi verilen bir cesit gribe neden oldugu bilinmektedir.

kanatli hayvanlarda %100 olume neden olan bu virus simdilerde insan sagligini da tehdit ediyor. avian gribi’nin, normal sartlarda sadece kuslar ve domuzlarda hastaliga yol actigi bilinirken, 1997 yilinda hong kong’da bu virusun bir serotip’i olan h5n1 adinda yeni virus insanlarda grip salginina neden oldu. bu salginda 18 kisinin agir solunum yolu enfeksiyonu gecirdigi ve bu 18 kisiden 6’sinin tedaviye ragmen hayatlarini kaybettikleri aciklandi.

bu salgin ile birlikte kuslarda ve domuzlarda %100 olume neden olan kus gribi etkeni hakkinda yeni arastirmalar yapildi. salgina yakalan kisilerde gorulen grip etkeninin kanatli hayvanlarda olume kadar goturen virus etkeni ile oldukca benzer ozelliklere sahip olduklari sonucuna varildi. ayrica yapilan arastirmalarin sonucunda hastaliga yakalanan kisilerin, kumes hayvanlari ve diger kanatli hayvanlar ile yakin temas halinde oldugu belirlendi.

o yillarda kus gribi ile ilgili bircok arastirma yapildi. bu arastirmalardan cikan diger bir ilginc sonuc ise kus gribinin-insanlara gecemeyecegi gercegi uzerine-insanlarda gorulen tipinin inanilan seklinin aksine kanatli hayvanlardan insana gectigi ancak bu virusun hayvanlarda gorulen yapisina nazaran mutasyona ugramis olduguydu.

gunumuzde asya’yi kasip kavuran kus gribi’nin, 1997 yilinda salgina neden olan h5n1 virusu ile ayni oldugu laboratuvar testleri ile kanitlandi.

japonya, guney kore, vietnam, tayland, kambocya, tayvan, endonezya, pakistan, laos ve cin’e yayilan salgin ozellikle asya ulkeleri olmak uzere dunya ulkelerini de yakindan ilgilendiriyor. uzmanlar asya’da gorulen salginin onune gecilemez ise dunya ulkelerine yayilabilecegi uyarisinda bulunuyorlar.

hastalik 6 subat 2004 verilerine gore tayland’da 5, vietnam’da 13 kisinin olumune neden oldu. hastalik nedeniyle japonya, guney kore, vietnam, tayland, kambocya, tayvan, endonezya, pakistan, laos ve cin’de kumes ve diger kanatli hayvanlar itlaf edildi. bunlara ek olarak cin devlet kalite denetleme ve karantina idaresi tarafindan yapilan aciklamada; vietnam, japonya ve guney kore de dahil bu bolgede varolan ulkelerin canli kumes hayvani ile bu hayvanlardan elde edilen yumurta ve tuy gibi yan urunlerinin ithalatinin durduruldugu bildirildi. ayrica kus gribinden etkilenen bolgelerden gelen posta ve turistlere karsi da onlem alinacagini belirten uzmanlar, bu bolgelerden cin’e ulasan hayvanlarin geri gonderilecegi veya itlaf edilecegi uyarisinda bulundu.

birlesmis millletler saglik uzmanlari, guney dogu asya’da gorulen kus gribi salgininin diger bolgelere de yayilabilecegi uyarisinda bulunarak kumes hayvanlarina yonelik asi kampanyalari duzenlenmesini onerdi. uzmanlar asinin, toplu itlaflari tamamlayici bir onlem olarak dusunulmesini savunuyorlar. italya`nin baskenti roma`da iki gun suren kus gribi konferansinda konusan birlesmis millletler gida ve tarim orgutu baskani jacques diouf, virusun kontrol altina alinamadigini aciklarken, virusun yayilmasini durdurmak icin toplumun, uluslararasi acil onlemlere ihtiyac duydugunu belirtti. toplantiya katilan uzmanlar, asya ulkelerinde supheli kus gribi vakalarini dunyaya gec bildirdikleri icin elestirildiler.

uzmanlar, kus gribinden korunmanin, hastaligin salgin boyutunun onlenmesinde oldukca onemli oldugu aciklamasinda bulundular. ozellikle kanatli hayvanlara yakin bulunan calisanlarin hijyen kurallarina uymalari, eldiven ve maske gibi ekipmanlarla, gerekli diger korunma onlemlerini almalari gerektigi ve bu kisilerin kus gribi hakkinda bilinclendirilmesi konusunda hassasiyet gosterilmesi gerektigi uyarisinda bulundular.

suan saglik bakanliginin aciklamalarina gore ulkemizde soz konusu hastalikla ilgili her hangi bir problem bulunmamaktadir. yapilan calismalarda hastaligin ulkemiz kanatli hayvanlarinda olmadigi belirlenmis ve bu durum uluslararasi salgin hastaliklar ofisine de bildirilmistir.

ayrica, tarim ve koyisleri bakanligi tarafindan hazirlanan mevzuatla, hastaligin ulkemizde gorulmemesi icin, korunma ve mucadele faaliyetleri surdurulmektedir.


kaynak: isnet.net.tr