hakkı behiç bayic

hakkı behiç bayiç tbmm 1. dönemde milletvekilliği ve bu dönemde kurulan i. icra vekilleri heyeti’nin ilk aylarında vekillik görevi yapmış bir türk siyaset adamıdır. mustafa kemal paşa’nın 1920 sonunda taktik mülahazalarla kurdurduğu türkiye komünist fırkası’nın genel sekreterliğini yapmış olması ile tarihe geçmiştir.

1886 yılında istanbul’da çerkes kökenli bir ailenin çocuğu olarak dünyaya geldi. mülkiye mektebi’ni bitirdikten (1905) sonra, maliye nezarit muhasebe kalemine girdi. 1909-1917 yılları arasında çeşitli yerlerde tahrirat müdürlüğü, vilayet mektupçuluğu, sonra da bilecik’te mutasarrıflık yaptı. 1917’de mutasarrıf olarak bulunduğu akka’nın ingilizlerce işgal edilmesi üzerine istanbul’a döndü. 1919’da anadolu’ya geçti ve denizli temsilcisi olarak sivas kongresi’ne katıldı.

1920’de tbmm’ye denizli milletvekili olarak girdi. i. icra vekilleri heyeti’nde önce maliye vekilliği (25 nisan 1920), sonra da dahiliye vekilliği’ne (17 temmuz 1920) seçildi. sol eğilimli olduğu bilindiğinden hakkında kısa sürede sekiz sözlü soru ve dört gensoru önergesi verilmesi üzerine, 7 eylül 1920’de görevinden ayrıldı. aynı yıl yeşil ordu’nun dağıtılmasından sonra, 18 ekim 1920’de atatürk’ün kurdurduğu türkiye komunist fırkası’nın genel sekreterliğine getirildi. partinin yayın organı yeni gün gazetesinin de başyazarlığını yaptı. türkiye komünist fırkası kuruluşunun üçüncü ayında dağıldı. hakkı behiç de 1923’e değin sürdürdüğü milletvekilliği görevinden sonra siyasetten çekildi ve emekli hayatı yaşadı. 12 ekim 1943’de ankara’da öldü.