guatemala

coğrafi verileri


konum: orta amerika, karayip denizi’nin kıyısında, honduras ve belize arasında ve kuzey pasifik okyanusu kıyısında, el salvador ve meksika arasında yer almaktadır.
coğrafi konumu: 15 30 kuzey enlemi, 90 15 batı boylamı
haritadaki konumu: orta amerika ve karayipler
yüzölçümü: 108,890 km²
sınırları: toplam: 1,687 km
sınır komşuları: belize 266 km, el salvador 203 km, honduras 256 km, meksika 962 km
sahil şeridi: 400 km
iklimi: tropikal; mevsimler alçak bölgelerde sıcak ve nemli, yüksek arazilerde serin yaşanır.
arazi yapısı: arazi çoğunlukla dar kıyı ovaları olan dağlık bölgelerden ve engebeli kireçtaşı platolarından oluşmaktadır.
deniz seviyesinden yüksekliği: en alçak noktası: pasifik okyanusu 0 m; en yüksek noktası: tajumulco yanardağı 4,211 m
doğal kaynakları: petrol, nikel, seyrek ağaçlar, hidro enerji
arazi kullanımı: tarıma uygun topraklar: %12
daimi ekinler: %5
otlaklar: %24
ormanlık arazi: %54
diğer: %5 (1993 verileri)
sulanan arazi: 1,250 km² (1993 verileri)
doğal afetler: dağlarda sayısız yanardağlar, arada sırada ser depremler ortaya çıkmaktadır. karayip sahilleri kasırga (hurricane) ve tropikal fırtınalara meyillidirler.
coğrafi not: batı kıyısında hiçbir doğal korunak yoktur.


nüfus bilgileri


nüfus: 12,974,361 (temmuz 2001 verileri)
nüfus artış oranı: %2.6 (2001 verileri)
mülteci oranı: -1.84 mülteci/1,000 nüfus (2001 tahmini)
bebek ölüm oranı: 45.79 ölüm/1,000 doğan bebek (2001 tahmini)
bebek ölüm oranı: toplam nüfus: 66.51 yıl
erkeklerde: 63.85 yıl
kadınlarda: 69.31 yıl (2001 verileri)
ortalama çocuk sayısı: 4.58 çocuk/1 kadın (2001 tahmini)
hiv/aids - hastalıklarına yakalanan yetişkin sayısı: %1.38 (1999 verileri)
hiv/aids - hastalığı olan insan sayısı: 73,000 (1999 verileri)
hiv/aids - hastalıklarından ölenlerin sayısı: 3,600 (1999 verileri)
ulus: guatemalalı
nüfusun etnik dağılımı: melezler, yaklaşık %55, amerika yerlileri, yaklaşık %43, beyazlar ve diğer %2
din: roma katolikleri, protestanlar, yerel maya inançları
diller: ispanyolca %60, amerika dilleri %40 (quiche, cakchiquel, kekchi, mam, garifuna ve xinca’yı da içine alan 20 den fazla kızılderili dili)
okur yazar oranı: 15 yaş ve üzeri için veriler
toplam nüfusta: %63.6
erkekler: %68.7
kadınlar: %58.5 (2000 verileri)


yönetimi


ülke adı: resmi tam adı: guatemala cumhuriyeti
kısa şekli : guatemala
yerel tam adı: republica de guatemala
yerel kısa şekli: guatemala
yönetim biçimi: başkanlık tipi cumhuriyet
başkent: guatemala
idari bölümler: 22 bölge; alta verapaz, baja verapaz, chimaltenango, chiquimula, el progreso, escuintla, guatemala, huehuetenango, izabal, jalapa, jutiapa, peten, quetzaltenango, quiche, retalhuleu, sacatepequez, san marcos, santa rosa, solola, suchitepequez, totonicapan, zacapa
bağımsızlık günü: 15 eylül 1821 (ispanya’dan)
milli bayram: bağımsızlık günü, 15 eylül (1821)
anayasa: 31 mayıs 1985
üye olduğu uluslararası örgüt ve kuruluşlar: bcie, cacm (orta amerika ortak pazarı), ccc (gümrük işbirliği konseyi), eclac (birleşmiş milletler latin amerika ve karayipler komisyonu), fao (tarım ve gıda örgütü), g-24, g-77, iadb (amerika bölgesi kalkınma bankası), iaea (uluslararası atom enerjisi ajansı), ibrd (uluslararası imar ve kalkınma bankası), icao (uluslararası sivil havacılık örgütü), icftu (uluslararası serbest ticaret birlikleri konfederastonu), icrm (uluslararası kızılhaç ve kızılay hareketi), ida (uluslararası kalkınma birliği), ifad (uluslararası tarımsal kalkınma fonu), ifc (uluslararası finansman kurumu), ifrcs (uluslararası kızılhaç ve kızılay toplulukları federasyonu), iho (uluslararası hidrografi örgütü), ilo (uluslarası çalışma örgütü), imf (uluslararası para fonu), imo (uluslararası denizcilik örgütü), intelsat (uluslararası telekomünikasyon ve uydu örgütü), interpol (uluslararası polis teşkilatı), ioc (uluslararası olimpiyat komitesi), iom (uluslararası göçmen teşkilatı), iso (uluslararası standartlar örgütü), itu (uluslararası haberleşme birliği), laes, laia (latin amerika entegrasyon birliği), nam, oas (amerika devletleri teşkilatı), opanal, opcw (kimyasal silahları yasaklama organizasyonu), pca (daimi hakemlik mahkemesi), un (birleşmiş milletler), unctad (birleşmiş milletler ticaret ve kalkınma konferansı), unesco (eğitim-bilim ve kültür örgütü), unido (endüstriyel kalkınma örgütü), unu, upu (dünya posta birliği), wcl (dünya emek konfederasyonu), wftu (dünya işçi sendikaları federasyonu), who (dünya sağlık örgütü), wipo (dünya fikri mülkiyet teşkilatı), wmo (dünya meteoroloji örgütü), wtoo (dünya turizm örgütü), wtro (dünya ticaret örgütü)


ekonomik göstergeler


ekonomiye genel bakış: tarım sektörü gsyih’nın ¼’nü, ihracatların 2/3’ nü ve istihdamın yasını oluşturmaktadır. kahve, şeker ve muz başlıca ürünlerdendir.
gsyih: satınalma gücü paritesi - 46.2 milyar $ (2000 verileri)
gsyih - reel büyüme: %3 (2000 verileri)
gsyih - sektörel bileşim: tarım: %23
endüstri: %20
hizmet: %57 (2000 verileri)
enflasyon oranı (tüketici fiyatlarında): %6 (2000 verileri)
iş gücü: 4.2 milyon (1999 verileri)
sektörlere göre işgücü dağılımı: tarım %50, endüstri %15, hizmet %35 (1999 verileri)
işsizlik oranı: %7.5 (1999 verileri)
endüstri: şeker, tekstil, giyim eşyaları, mobilya, kimyasallar, petrol, metaller, kauçuk, turizm
endüstrinin büyüme oranı: %4.1 (1999)
elektrik üretimi: 3.785 milyar kwh (1999)
elektrik tüketimi: 3.295 milyar kwh (1999)
elektrik ihracatı: 435 milyon kwh (1999)
elektrik ithalatı: 210 milyon kwh (1999)
tarım ürünleri: şekerkamışı, mısır, muz, kahve, fasulye, büyükbaş hayvan, koyun, domuz, tavuk
ihracat: 2.9 milyar $ (2000)
ihracat ürünleri: kahve, şeker, muz, meyve, sebze, et, giyim eşyaları, petrol, elektrik
ihracat ortakları: abd %51.4, el salvador %8.7, honduras %5, kosta rika %3.4, almanya %2.7 (1998)
ithalat: 4.4 milyar $ (2000)
ithalat ürünleri: yakıt, makine ve parçalar, inşaat malzemeleri, tahıl, gübre, elektrik
ithalat ortakları: abd %42.8, meksika %9.9, japonya %4.8, el salvador %4.3, venezuela %3.8 (1998)
dış borç tutarı: 4.7 milyar $ (2000 verileri)
para birimi: quetzal (gtq), abd doları (usd), diğerleri
para birimi kodu: gtq; usd
mali yıl: takvim yılı


iletişim bilgileri


kullanılan telefon hatları: 665,061 (haziran 2000)
telefon kodu: 502
radyo yayın istasyonları: am 130, fm 487, kısa dalga 15 (2000)
radyolar: 835,000 (1997)
televizyon yayını yapan istasyonlar: 26 (1997)
televizyonlar: 1.323 milyon (1997)
internet kısaltması: .gt
internet servis sağlayıcıları: 5 (2000)
internet kullanıcıları: 65,000 (2000)


ulaşım ve taşımacılık


demiryolları: 884 km
karayolları: 13,856 km (1998)
su yolları: 990 km
boru hatları: ham petrol 275 km
limanları: champerico, puerto barrios, puerto quetzal, san jose, santo tomas de castilla
hava alanları: 477 (2000 verileri)