falanj

1930lardan sonra adı anılmaya başlamış, özellikle ispanya’ya özgü faşist parti. yunanca ’phalangos’tan gelmekte olan falanj, türkçe’de parmak anlamına gelmektedir. eski yunan’da falanj bir savaş taktiğiydi.

jose antonio primo de rivera tarafından ikinci ispanyol cumhuriyeti oluşumuna karşı ispanya’da dış ve iç destekle kurulmuş 1933 tarihli faşist partidir. primo de rivera, general miguel primo de rivera’nın oğludur. babası general primo de rivera ispanya’da zamanında diktatörlük yoluyla başbakanlık yapmış eski bir askerdir. baba primo de rivera ülkenin kurtuluşunu nasyonal sosyalizmde bulmuştur. primo de rivera düşürüldükten sonra oğlu ve takipçileri eski nasyonal sosyalist politikaya olan özlemlerini gerçek yapmak ve generalin izlediği ekonomik politikaları diriltmek, ispanyol ırkını sendikalist sosyal bir organizasyonla yükseltmek adına tarhiin ilk falanjını oluşturmuşlardır.

ispanyol sivil savaşı boyunca falanj milliyetçi kesimin lider partisi olmuştur. savaş boyunca falanj generalisimo franco’nun kontrolu altında olmuştur. daha sonra franco 1945’te parti adını nasyonal hareket olarak değiştirmiştir, parti franco’nun ölümüne kadar yaşamıştır.

falanj dünya çapında nasyonal sosyalist sendikalistler tarafından benimsenmiştir, yalnızca falanj partisi ispanyollar’a ait değildir. falanj üyelerine falanjist denir.