(bir kac sene once kaleme aldigim, kaynaklardan direkt alintiyla olusturdugum bir makaledir. girdi olarak girmek bugune nasipmis.)
ermeni soykirimi iddiasinia -cevaplar-
ermeni konusunda herkes gorusunu belirtmektedir. ermenilerin soykirim iddialarinin asilsiz oldugunu belgelerle ortaya koymaya calisacagim. bunu yaparken tabi ki iki tarafinda tezlerini, goruslerini belirtecegim. benim icin objektif olmak zor olacaktir lakin tarihi gercekleri yazarsam yeterince objektif olurum sanirim. konuya girmeden once o donemin sartlarina bakmak gerekir:
- ermenilerin surgunu-
19. yuzyilin ikinci yarisin osmanli devletini olusturan etnik gruplar icin milliyetcilik donemidir. bu donemde milliyetciligin beraberinde getirdigi mucadeleler, ermeniler haric, aynidir. ermenilerin en farkli ozelligi ise diger baskaldiran topluluklar gibi belirli bir bolgede degil, tum yurda yayilmis olmalarindandir.
bu donem milliyetciligin beraberinde getirdigi tum ayaklanmalara karsi osmanli kendini savunmak zorundadir. birinci dunya savasinda ruslar, osmanli cephesi gerisindeki bolgeyi kullanmak icin ermenilerle olan baglarindan yararlandilar. ermeniler ve rus ordusu arasinda isbirligi oldu.
bu osmanli icin kabul edilemez vatan hainligi idi. bu kosullarda isyanlar, karsilikli oldurmeler, katliamlar oldu. bunun uzerine osmanli, isyancilari irak ve suriyenin kuzeyine kaydirmak istedi.
bu surgun cok zor sartlar altinda oldu. daglik, corak bolgeden insanlari bir uctan bir uca nakletmek tabii ki kolay olmazdi. tasima araclarida olmadigindan yaya olarak gitmek zaruriydi.
kitlik ve salginlarin yasandigi, asiretlerin saldirdigi ortamda yapilan bu surgun trajediye dondu. buna bir de hukumet emirlerini yerine getirmede esnek davranan memurlar eklendi ve ne yazik ki bir cok ermeni oldu.
fakat tum bunlar soykirim degildir. ermeni sorunu osmanli doneminde 1780de maras valisinin katli ile baslamis 1922de izmirin yakilmasiyla sona ermistir. bundan sonra turkiye icin bambaska bir surec baslamistir...
-milyonlarca olu ve soykirim iddiasi-
ermeniler 1,5 milyon veya daha fazla ermenin soykirima ugradigini iddia etmektedirler. once soykirim nedir nir bakalim: ayni ulustan veya dinden olan insanlarin olusturdugu toplulugu bilincli ve planli bir sekilde ortadan kaldirmak, yok etmektir. katliam ise kiyim, toptan oldurmedir.
1914te ermenistan devleti kurma imkanlarini ogrenebilmek icin fransiz ve ermeni heyeti ermeni nufusunu arastirmistir. arastirmaya gore ermeni nufusu 542 704u dogu anadoluda olmak uzere 1 283 704tur.
zamanin cemiyeti akvam baskani f. nansenin resmi raporlarina gore savas esnasinda 400-420 bin arasinda ermeni rusyaya goc etmistir. 1921de ermeni patrigi sevr anlasmasindan once 625 000 ermeni oldugunu bildirmistir. ingiliz resmi rakamlarinda gore 1914te 1 300 000 ermeni mevcuttur. bu sayidan goc edenlerle beraber 625 000 sag kalan cikarilinca olu sayisi 300 000i bile bulmamaktadir.
resmi belgelere gore 700 000 ermeni zorunlu goce tabi tutulmustur. bunlarin 100 000i olmustur. daha once belirttigim surgun esnasinda, saldirilar olmustur. ve bu yuzden tam 1392 kisi tutuklanmis, 502 tanesi idam! edilmistir. dusunun ermenileri ortadan kaldirmak isteyen devlet bu idamlara razi gelir miydi?
simdi bu hususta bir de fransiz kaynaklarina bakalim. 1893-1897 tarihli kaynak her ne kadar yuzde yuz dogru bir goruntu vermeyecek olsada en azindan 1914e isik tutabileceginden bakilmasi onemlidir. bir de kaynagin fransa menseili olmasi daha ilginc bir durumu soz konusu etmektedir.
fransiz dis isleri bakanligina gore osmanlida ermeni nufusunun dagilimi su sekildedir:
1. adana vilayeti
genel nufus: 325 866
ermeni nufus: 38
hristiyan: 296 774
2. izmir vilayeti
g. n. : 1 396 477
e. n. : 15 105
h. n. : 249 080
3. bursa vilayeti
g. n. : 1 626 869
e. n. : 88 991
h. n. : 321 711
4. kastamonu vilayeti
g. n. : 1 018 912
e. n. : 2 647
h. n. : 26 243
5. ankara vilayeti
g. n. : 892 901
e. n. : 94 290
h. n. : 128 307
6. konya vilayeti
g. n. : 1 088 000
e. n. : 9 700
h. n. : 83 200
7. adana vilayeti
g. n. : 403 539
e. n. : 97 450
h. n. : 169 089
8. halep vilayeti
g. n. : 995 000
e. n. : 37 999
h. n. : 183 309
9. sivas vilayeti
g. n. : 1 086 015
e. n. : 170 433
h. n. : 246 501
10. trabzon vilayeti
g. n. : 1 047 700
e. n. : 47 200
h. n. : 240 000
11. erzurum vilayeti
g. n. : 642 702
e. n. : 134 967
h. n. : 138 962
12. bitlis vilayeti
g. n. : 398 625
e. n. : 131 390
h. n. : 145 625
13. mamuretul aziz(elazig) vilayeti
g. n. : 578 814
e. n. : 69 718
h. n. : 70 368
14. diyarbakir vilayeti
g. n. : 471 462
e. n. : 79 129
h. n. : 132 549
15. van vilayeti
g. n. : 430 000
e. n. : 80 798
h. n. : 178 000
16. musul vilayeti
g. n. : 300 280
e. n. : -
h. n. : 30 000
17. bagdat vilayeti
g. n. : 850 000
e. n. : 3 300
h. n. : 7 000
18. basra vilayeti
g. n. : 950 000
e. n. : 1 525
h. n. : 5 850
19. biga mutasarrifligi
g. n. : 129 438
e. n. : 1 688
h. n. : 18 595
20. izmit mutasarrifligi
g. n. : 222 760
e. n. : 48 635
h. n. : 89 430
bu rakamlara bakildiginda o donem osmanli genel nufusu 14 856 118dir. ermeni dostu fransanin resmi rakamlari, 2-3 milyon ermeni olduruldu yalanininda dogrulamamaktadir. cunku ermeni nufusu 1 475 011dir. eger 1,5 milyon ermeni olduruldu ise osmanli tum ermenilerle beraber 20 000 kisiyi de ermeni sanarak oldurmustur. tabi ki inanmasi guc hemde cok guc. ha, bu rakamlar surgunden oncenin rakamlaridir. ermeni nufus artisi muazzam bir artis gostermedigi ortadidir, oyle bile olsa 1,5 milyon olu yalani ucuk kalmaktadir.
-yildiz arsivinde ermeni ceteleri-
yildiz arsivinde ermenileri kickirtmak icin ajan-papazlarin yogun faaliyetlerde bulundugu belirtilmektedir. nitekim avrupadan gelen bir papazin etrafinda 800 adam toplayip musa hucum etmeye hazirlandigi soylenmektedir.
bunun disinda hincak ve tasnak gibi ceteler savunmasiz koyleri, kasabalari yakip yikmakta, masum insanlari oldurmektedir. nitekim ustte verilen fransiz belgesinin rakamlari ermenilerin en fazla kiskirtildiklari doneme denk gelmektedir.
yine bir batili belgeye gore tasnaklar ikiye ayrilmistir. bati ve dogu bolumu. bati boumu komitesinin karargahi cenevre sehrindedir. gorevi ise avrupadaki ermeni hareketlerinin organizasyonu, propagandasi yapmak ve yonetmektir. dogu bolumu ise para toplamak, yikici propaganda brosurleri bastirmakla ilgileniyordu.
-ermenilerin diger devletlerle olan iliskileri-
aslinda bu konudan bir kaz kez bahsettim. simdi daha detayli bir sekilde mercek altina alacagiz bu durumu.
rusya,
1828 yilinda, bu ulkenin ordusunda ermeniler mevcuttu. osmanli ermenileriyle dilleri ve dinleri ayniydi. bu durum osmanli ermenilerinin ruslara yardim etmesine vesile olmustur. ermeniler yuksek avrupanin onemli sehirlerinde yuksek tahsil yapip dogu anadoluya donmekteydiler. tabi ki orada ki luksu bulamayinca hosnut olomuyorlardi. bunada rus propagandasida eklenince osmanli ermenilerini kolayca hainlik yapabiliyordu.
yine 1877-1878 yilinda ki savasta bu iliskiler daha da ilerledi. ermeniler doguda bir ermenistan icin umutluydu, lakin her yerde azinliktilar nasil olacakti? milleti sadika bulmustu careyi: propaganda...
ingiltere,
tasnak ve hincaki kuran ermeniler carlik rusyasinda da osmanlida oldugu gibi rahat hareket istediler. car dogal olarak buna razi olmadi ve bazi tedbirler aldi. bunun uzerine ermeniler ruslardan soguyup ingilizlere yoneldiler.
ingilizler, ermenilerle anlasip basra korfezine dogru yapilmasi muhtemel bir carlik rusyasi akinini onleyerek hindistanin guvenligini saglamakti.
1893 sason isyani biraz erken olmustu ama bundan cok iyi faydalanmasini bildiler. turklerin masum ermenileri dogradigi propagandasini yaydilar.
ruslar hala ermenileri pohpohlamaya calistiklari halde aralari duzelmedi. cunku kendi ulkelerinde ki ermeni aydinlari sibiryaya surmeye baslamislardi.
ermeniler isyan icin osmanliyi gorduler, trablus ve balkan savaslarini firsat olarak gorduler. o tarihlerde siddeti arttirdilar.
amerika birlesik devletleri,
bu iliskiyi kuran taraf amerikali misyonerlerdir. 1810da anadoluya ayak basan bu misyonerlerin amaci protestanligi yaymakti. bir muddet sonra anladilar ki, en cok verimi ermenilerden alacaklar, yonlerini onlara cevirdiler. ermeniler gregoriyen mezhepine, dinine bagli idi ki bu protestanlik ile bir cok benzerlik arz etmekteydi. yillar gecti ve amerikalilar okul ustune okul actilar. ermenilerin onemli bir kismida protestan oldu.
-soykirim degil vendetta-
ingilizlere gore bu trajedi soykirim degil vendetta. karsilikli katliamlari goruncede bunun dogru oldugunu anlayabiliyoruz. cunku sistematik bir sekilde ermenileri yok edin mesaji yukaridan hicbir zaman gelmemistir.
-kim kimi oldurmus?-
18 subat 1916da osmanli danimarka, hollanda, ispanya ve isvecten olusan bir uluslararasi heyet ister. ingilizler karsi cikar. cunku ingilizler, fransiz ve ruslarla anadoluyu bolen bir anlasma yaparlar, bu belgelerde ermenistanin adi gecmiyor.
1918, rus ihtilali nedeniyle geri donen rus ordusunun kontrolunden kurtulan ermeniler, azerbaycan sinirindan baslayarak turk halkini, bu kere, kasabalar halinde yakarak ilerler. artik yapilan tam anlamiyla turk etnik temizligidir.
-marsilyadaki masumcuklar-
11 ocak 1918de fransizlar guney dogu anadoluyu isgal ederler. fransiz bayragi altindaki ermeni lejyonu, gamavor gizli teskilati ile toplu kiyim yaparlar. bunun uzerine fransiz kumandanligi ermeni lejyonunu kaldirmak sonunda kalir. bunlar bugunku marsilyadaki masumcuklardir.
-bir amerikan raporu-
1919 eylulunde abd, general j.g. harbord yonetiminde bir arastirma heyetindeki rapor:
1. olu turk sayisi, olu ermeni sayisinin cok ustundedir.
2. dogu anadoluda azinlik olan ermeniler devlet kuramazlar.
-soykirim mi? evet turk soykirimi-
ermeni soykirimi oldu, olmadi tartismalari yasana dursun aksine iddia eden tarihcilerde mevcuttur. justin mccarthy. igor pecenev ve erich feigl gibi tarihciler ermeni degil eger varsa boyle bir sey turk soykirimi oldugundan bahsetmektedirler.
bu hususta, cesitli tarihlerde, cesitli yayin organlarina gorusleri aciklanmistir.
bu konuda pecenevin gorusleri:
soykirim iddialariyla ermeniler turklere karsi katliamlarini gizlemeye calisiyor. bir takim ulkeler turkiyeye boyle bilimsel gerceklerden uzak olan tur yontemleriyle turkiyeye baski yapmak istiyorlar. (...) ermeniler osmanlinin sirtina bicak vurdular. rus ordulariyla birlikte oldurmeye kalktilar. bunu butun tarihciler biliyor.
-turkiye ne yapmali? ne yapmamali?-
justin mccarthy turkiyeye cagrida bulundu ve ne yapip ne yapmamasi hususunda tavsiyelerini soyle siraladi:
1. arsivleri bir an once acin. butun dunyaya arsivlerinizin acik oldugunu soyluyorsunuz ki en turk dostu arastirmaci dahi, osmanli arsivlerini acilmak istenmedigi sonucuna variyor. uluslararasi arastirmacilar, bir seyler sakladiginiz izlenimine kapiliyorlar. kendi kendinize zarar veriyorsunuz.
2. ortak bir bilimsel inceleme komisyonu olusturun. her iki tarafin onem verdigi isimlerin katilmasini saglayin.
3. onemli ulkelerin kalburustu universitelerine on ayak olun. turkiye arastirma merkezleri kurun. buralara para harcayin.
4. anadoluda hayatlarini kaybeden ermeni ve turkler icin ortak anit yapin. olmus insanlarin acilarini paylastiginizi dunyaya gosterin.
5. butun resmi aciklamalarinizda makale veya resmi bildirilerinizde ayni temayi isleyin. inandiginiz dogrulari tekrarlayin. bir ic savas yasanmis oldugunu, her iki tarafinda insanini keybettigini ve bundan dolayi uzuntu duydugunuzu acikca soyleyin. gerekirse, bunun icin ozur dileyin. bundan korkmayin.
ne yapilmamali,
1. agziniza tazminat veya toprak isteme kelimelerini almayin. bu konuda ozellikle resmi yetkililer tek kelime etmemelidirler. zira her defasinda, bunlarin olabilecegi, umidi artiyor. bu konuda ihtimalleri yukseltiyorsunuz.
2. hicbir sey olmamis gibi davranmayin. gercekte ermenilerin oldudulmedigi, sadece ermenilerin turkleri soykirima ugrattiklarini ileri surmeyin. inandirici olamazsiniz.
3. ermeni iddialari ile ilgili karar alan ulkelere asiri tepki gostermeyin. tehdit etmeyin. bu sekilde kendinizi giderek yanlizlastirirsiniz.
-lobi-
ermeni diasporasi ve dolayisiyla ermeni lobisi cok gucludur. bunun sebebi ise cok zor degildir. cunku ermenistan disinda hayat suren ermenilerin hali, vakti yerindedir. isleri, gucleri ermeni soykirimi iddiasini kabul ettirmektir. bu hedef ugruna kenetlenmisler. birlik ve beraberliklerini bu temel uzerine kurmuslar.
ulkemizin yurt disinda guclu bir lobi potansiyeli oldugu halde bunu kullanamamaktadir, bunun sebebi ise mefkuresizlik, hedefsizlikten baska bir sey degildir. turkiyeyi koruma konusunda yol gosterici hamleler yapilmamistir. bunun en buyuk nedeni ise devlet politikasinin var olmayisindandir. bugune kadar yahudi lobisinin cok buyuk yardimlari oldu bu soykirim iddiasi konusunda ama belli oldu ki yahudi lobisiyle bu is yurumeyecek. turkiye artik devlet politikasini belirlemeli ve ona gore hareket etmelidir.
-sahte belgelerden ornekler-
talat pasanin ermenileri hallediniz telgrafi,
1. romdonjenin sifreleme sistemi ile osmanli sifrelendirme sistemi arasinda hicbir baglanti yoktur. osmanli sifrelendirme sistemi son derece gelismis bir yazilimdi.
2. dil osmanli diline uyusmayan bozuk bir osmanlica kullanilmistir.
3. tarihler tutmamaktadir. ayni tarihlerde osmanli sifreleme sistemleri ve kendilerine gelen telgraflara bakildigin vakit bunlarin hicbiri buna uymamaktadir.
4. o donemde yazismalarda adi gecenlerin o donemde gorevde olmadiklari oratay cikacaktir.
bunlar gosteriyor ki bu sahte bir belgedir. sahte telgrafta imzasi olan abdulhalik bey halep valisi olarak gosteriliyor ki o zaman o halep valisi degildir. o donemde abdulhalik bey istanbuldadir. talat pasa bu telgraf yuzunden bir ermeni tarafindan oldurulmustur.
musa dagi,
bir franz werfel romanidir. hagop havatyana gore musa dagi olayi dogrudur. anne ve babasi kendini korumaya calisan toplumdandir. o musa daginda dogmustur. musa dagi antakya bolgesindedir. 5000e yakin isyanci bu dagda toplanmistir. isyancilarda en iyi silahlar mevcuttu. bunlar sadece dogu anadoluyu ermeni yapmaya karar vermisler.
aslinda bu avusturyali yazar werfelin isyan oykusunden baska bir sey degildir. musa daginda kan dokulmedigi ve isyancilarin ingiliz ve fransiz gemileriyle misira goturuldugu blge ve kayitlarda mevcut.
anlasiliyor ki buda sahte bir belge. hatta belge bile degil. werfel bir yahudi idi ve o donemde avrupa nazi hakimiyeti altinda idi. romanin karakterleri feigla gore;
nazi = jon turkler,
yahudi = ermeni.
kendi halkinin kaderi ile ermenileri bagdastirdilar. bu kendine gore olaganustu barai idi. diger taraftan bu turk halkina yapilmis buyuk bir haksizliktir.
henry morgenthauin hatiralari,
henry morgentahau and buyukelcisidir. 1913-1916 yillari arasinda osmanlida gorev yapmistir. onun en yakin yardimcilari osmanli ermenileri idi. ayrica abd kaynaklarinin cogunlugu board misyonuna bagli protestan misyonerler idi. bu sahislar tum haberleri derleyip sunuyorlardi.
morgenthau kitabinda ermenilerin sistemli bir katliama maruz kaldigini anlatti. bunu kendisi ne gormus, nede yasamistir. o, ona aktarilani kendi hatirasi olarak kabul etmis ve dogru olup olmadigini sormadan kaleme almistir. tabi bu duzmece anilar altinda bir diplomat imzasi olunca degeri artiyor.
bu kitap abdye sunulan rapor degildir. bu kitap sonradan yazilmistir. zaten morgenthauun kendisi bu olaylari yasamadigini belirtiyor. ingilizler abdlilere sorar elinizde katliama dair rapor var mi diye diye, abd yetkilileri olmadigini belirtir.
kisacasi suphelerle dolu bir yazidir. bu adamin bas asistaninin ermeni oldugunuda belirtmek gerekir tabi. morgentahuin istanbuldan hic cikmadigi, meslekten diplomat olmayip emlakci oldugu bir abdli tarihci tarafindan ortaya cikarildi.
zaten sonra buyukelci olan sahisin raporu daha dogrudur.
-tablodan, resimden belgeler!-
ermeniler, nulu bir rus ressamin bir tablosunu, resmini bile belge olarak gosteriyorlar. resimde ust uste kuru kafalar resimlenmistir. bu nasil bir belge? bana kalirsa boyle buyuk bir iddia icin bir resim, bir tablo cok hafif ve sacma bir belge! bunlar fotograf degilki bir belge, kanit niteligi tasisin. oyle degil mi?
-ataturkun sozleri-
ermenilere gore, o donemin onemli gazetelerinde, ataturkun bir roportaji yayinlanilmistir. ataturku guya bu roprtajda soykirimi kabul etmis.
emile hildebrandt adli bir isvicreli turkiyeye gelip ataturkle roportaj yaptigi soyleniyor. ataturk hatiralarinda boyle bir olaydan bahsetmiyor. ayrica ne isvicreden emile hildebrandt isimli kisi cikis yapmistir, nede turkiyeye boyle bir sahis giris yapmistir. kayitlarda bu isime rastlanilmamistir.
zaten o roportajin o onemli gazetede yazilirken not tutulan kagit vs. hic bulunamamistir. ermenilerde hakli olarak sunu soyluyor: madem ki bu roportaj sahte o zaman nasil onemli bir amerikan gazetesinde yer aliyor?
evet, isvicre, amerika... sizdede para...
-ataturkun kopekli fotografi-
evet ermenilerin en matrak belge!si budur. ataturkun bir fotografinda kopek yavrularida cikmistir. ermenilerse bu fotografa makyaj yapip, kopeklerin yerine, bagirsaklari cikmis bebek fotografi montajlamislar. ne diyelim, bunu yapanlarin zekasina hayran kadim. sakaci ermeni bunlar sakaci...
sonuc:
uzun bir entry ardindan sunu soylemek isterim ki bir cok ermeni vatandasimiz hayatini, tehcir organizasyonu sebebiyle, kaybetmistir. oldurulerek, hastaliktan, acliktan... katliamlar yapilmamis degildir lakin katliamlarin tek tarafli olmadiginida hepimiz biliyoruz. su apacik ortadir ki olu sayisida ermenilerin iddia ettigi kadar yoktur.
bizim kayiplarimizda yabana atilir cinsten degildir hani. hayir turk soykirimi yapildigini idiiad eden tarihciler bile mevcut olduguna gore aksi dusunulemez.
turkiyenin artik lobisini guclendirmesinin vakti geldi, geciyor bile. yoksa olmayan birsey olmus gibi yutturacaklar...
kaynaklar:
belgelerle turk tarihi dergisi, 2-3-12.
hurriyet,
18 mayis 2001
24 nisan 2001
24 nisan 2002
25 nisan 2002
26 nisan 2002
27 nisan 2002
29 nisan 2002
9 ekim 2002
ornekleriyle soykirim, ozdemir ince.
dunu ve bugunu ile 1915 olaylari, 3-4-5-7.
ermeni konusunda yap ve yapmalar, mehmet ali birand
ermeni iddialarina tokat gibi yanit, tuncay yildirim-hasan ayci.
sari gelin belgeseli.
neden bekliyorsun?
bu sözlük, duygu ve düşüncelerini özgürce paylaştığın bir platform, hislerini tercüme eden özgür bilgi kaynağıdır.
katkıda bulunmak istemez misin?