erkin koray

türk rock müziğinin öncülerindendir (doğumu:1941).

türk müzik tarihinin en önemli kişiliklerinden biridir. arabesk’den hard rock’a kadar geniş bir yelpazede özgün eserler vermiş olmakla birlikte rock müzisyeni kimliği daha belirgindir. türk rock müziğinin babası olarak da tanımlanmaktadır.

özgün çalışmaları, doğu ve batı müziklerinin nasıl sentezlenebileceği konusunda birçok müzisyene yol göstermiştir. cemalim, köprüden geçti gelin gibi çalışmaları ile türk halk müziği, nihansın dideden, kıskanırım gibi parçalar ile türk sanat müziği eserlerini yorumlayarak anadolu rock (anadolu pop) müzik tarzının en önemli öncülerinden biri olmuştur.

şaşkın (ala ain moulayiteen) (dabke), estarabim, çöpçüler, fesuphanallah gibi geniş kitlelerin beğenisini kazanan arabesk-rock parçaların yanında, mesafeler, yağmur gibi psyhedelic rock’a uzanan ve krallar gibi metal müzik olarak nitelendirilebilen birçok önemli çalışmaya imza atmıştır. 1960´larin sonuna dogru, bağlamanın sesini müzik yapilan mekânlarda daha çok duyurmak ve rock müziğinde de kullanabilmek için elektro bağlamayı icat etti.

hayatı
24 haziran 1941 tarihinde istanbul’da doğdu. küçük yaşlarda, piyano öğretmeni olan annesi vecihe koray’dan piyano öğrendi, daha sonra gitar çalmaya başladı. istanbul alman lisesi’nde eğitim gördüğü 50’li yılların ikinci yarısında , arkadaşları ile kurduğu amatör toplulukta dönemin güncel parçalarını çalmaya başladı. lise eğitiminin ardından 60’lı yılların başına dek çalışmalarını yarı amatör yarı profesyonel olarak sürdürdü.

1959 yılında ilk grubu erkin koray ve ritimcileri’ni kurdu. 1962 yılında çeşitli müzikli mekanlarda programlar yaptığı sıralarda aldığı bir teklif ile bir yüzünde bir eylül akşamı, diğer yüzünde it’s so long adlı ingilizce parça bulunan ilk 45’liğini yaptı. erkin koray 1963-1965 yılları arasında çeşitli orduevi ve askeri gazinolarında gitar çalarak askerlik hizmetini yaptı.

terhisi sonrasında bir süre avrupa’nın çeşitli ülkelerinde dolaşan erkin koray türkiye’ye dönüşünden sonra 1966 yılında, hürriyet gazetesi tarafından yapılan altın mikrofon yarışmasına katıldı. bu yarışmadan umduğu sonucu alamayınca çeşitli müzikli mekanlarda çalışmaya devam etti.

1967 yılında erkin koray dörtlüsü adlı grubu kurdu. aynı yıl basılan, bir yüzünde kızları da alın askere, diğer yüzünde aşk oyunu adlı parçalar bulunan 45’liği ile önemli başarı kazandı. özellikle kızları da alın askere parçası erkin koray’ın geniş kitleler tarafından tanınmasında önemli rol oynamıştır.

bu ilk önemli başarıyı , 60’lı yılların sonlarına dek ardı ardına gelen ; anma arkadaş, hop hop gelsin, sana bir şeyler olmuş, seni her gördüğümde gibi hepsi büyük beğeni toplayan parçalar takip etmiştir.

1969 yılında kurduğu yeraltı dörtlüsü adlı grubu ile çalışmalarına devam eden koray, 70’li yılların başlarına gelindiğinde türkiye’de oldukça geniş bir dinleyici kitlesine sahiptir ve kendine özgü müzik çizgisi belirginleşmiş durumdadır.
1971’de erkin koray süper grup’u, 1972’de ter’i ve 1973’te stop! erkin koray gruplarını kuran koray , 1970-1974 yılları arasında türkiye müzik listelerinde üst sıralarda yer alan klasikleşmiş birçok esere imza atmıştır. ilahi morluk, aşka inamıyorum, mesafeler, züleyha, silinmeyen hatıralar, şaşkın, fesuphanallah bu dönem eserlerindendir.

erkin koray 1974-1984 yılları arasında kısa sürelerle türkiye’ye gelişleri dışında almanya’da yaşadı. hakkında pek fazla bilgi olmayan bu dönemde ; estarabim, arap saçı gibi çok bilinen eserleri yayımladı. bu dönemde the great error adlı grubu kurdu ve grupla pek başarılı olmayan bir avrupa turnesi yaptı. koray 1977 yılında kurduğu erkin koray tutkusu adlı gruptan sonra, kısa süreli beraberlikler dışında başka grup kurmamıştır.

türkiye’ye kesin dönüşünün ardından kendisi için pek verimli geçmeyen 1985-1990 yılları arasında belki en çok bilinen çalışması olan çöpçüler ile büyük bir çıkış yaptı. bu dönemin diğer bir önemli ve özgün eserlerinden biri de gaddar’dır.

erkin koray’ın hayatı genellikle ekonomik sıkıntılarla geçmiştir. yaptığı çıkışlar, son derece popüler olan çalışmaları onu maddi açıdan rahatlatmaya yetmemiştir. müziği kendine yaşam biçimi olarak seçmiş olan koray ve dönemdaşı birçok özgün sanatçı, o dönemlerde belirsiz olan telif hakları, sınırlı çalışma olanakları, sağlıksız bir yapıya sahip olan müzik piyasası ve müzik dinleyicisinin düşük alım gücü gibi nedenlerle bu sıkıntılardan kurtulamamışlardır. bunlardan bazıları küserek müziği burakmışlar ve daha iyi maddi koşullar elde edebilecekleri işler ile uğraşmışlardır.
erkin koray telif hakları en çok ihlal edilmiş sanatçılarımızdan biri olmuştur. bu nedenlerle nerede ise hiçbir zaman arzu ettiği yapımları gerçekleştirecek parasal kaynak bulamamıştır.


yenilikçi, sentezci, deneyci bir müzik çizgisi olan erkin koray; sıradışı şarkı sözleri, kendine özgü vokal biçemi, uzun saçları, özgün kıyafetleri ve bunun gibi daha birçok nedenle dönemin yayın tekeli olan trt tarafından dışlanmıştır.
eserlerinin nerede ise tamamı yakın zamanlara kadar, trt denetimi tarafından yayımlanmaya uygun görülmemiştir. bu durum ülkemizde özel yayın kuruluşlarının ortaya çıkışına kadar süregelmiş ve koray’ın dinleyici kitlesinin sınırlı kalmasına yol açmıştır.

anılan maddi sıkıntılar, sanatçıyı tek bir sentezleyici eşliğinde kaydedilen çukulatam benim (1987) gibi düşük bütçeli yapımlara zorlamıştır. 1989 yılında yaptığı hay yam yam’ın ardından anlamlı bir isimle tamam artık albümünü yayımladı.
bu çalışmasının ardından bir sessizlik ve küskünlük dönemine giren sanatçı, tek başına konser adlı konser kayıtlarından oluşan dışında albüm çalışmalarına ara verdi.

1996 yılına kadar süren bu sessizlik, iddialı ve görece yüksek bütçeli gün ola harman ola albümü ile bozulmuştur. büyük satış başarısı göstermeyen bu çalışmayı 1999 yılında yayımlanan devlerin nefesi adlı son albümü takip etmiştir.

erkin koray, kendisi ile özdeşleşen 1961 yılı yapımı gibson marka sg modeli çok değerli bir elektro gitara sahiptir. son zamanlarda pek kullanmadığı bu gitarı bir dönem mecidiyeköy pamukbank şubesinde bir kiralık kasada muhafaza etmiştir. sanatçı sert çalma uslubu nedeni ile yıpratmaktan çekindiği için böyle bir yola başvurmuştur.
kızı damla koray’ı açıklamadığı nedenlerle okuldan almış, eğitimini evde kendi olanakları ile vermiştir.
konser ve müzikli mekan çalışmalarına halen devam etmekte olan erkin koray’ın yeni bir albüm hazırlığında olduğu söylenmektedir (2006).

45 likler
1962 - bir eylül akşamı / it’s so long (solo) - melodi 2194 1966
1966 - balla balla / you’ve got to hide your love away / watcha gonna do about it / its all over now (solo) - sayan ep seri fs 78
1967 - kızlarıda alın askere / aşk oyunu (erkin koray dörtlüsü) - istanbul 9073
1967 - anma arkadaş / anadolu’da sevdim (erkin koray dörtlüsü) - istanbul 9084
1968 - meçhul / çiçek dağı (erkin koray dörtlüsü) - altın mikrofon hürriyet gazetesi
1968 - hop hop gelsin / çiçek dağı (erkin koray dörtlüsü) - istanbul 9093

1970 tarihli 45’lik
1969 tarihli 45’lik1969 - aşka dönüyorum / yine yalnızım (yeraltı dörtlüsü) - istanbul 9101
1969 - sana bir şeyler olmuş (bir na na na şarkısı) / seni her gördüğümde (yeraltı dörtlüsü) - istanbul 9111
1970 - belki bir gün anlarsın / nihansın dideden (yeraltı dörtlüsü) - istanbul 9145
1970 - istemem / köprüden geçti gelin (yeraltı dörtlüsü) - istanbul 9161
1970 - kendim ettim kendim buldum / aşkımız bitecek (yeraltı dörtlüsü) - istanbul 9165
1970 - meçhul / ve (yeraltı dörtlüsü) - diskotür dt 5001
1970 - gel bak ne söylicem / gün doğmuyor (yeraltı dörtlüsü) - diskotür 5009
1971 - senden ayrı / bu sana son mektubum (yeraltı dörtlüsü) - istanbul 9183
1971 - kıskanırım / ilahi morluk (yeraltı dörtlüsü) - istanbul 9184
1971 - yağmur / aşka inanmıyorum (süpergrup) - istanbul 9200
1972 - sen yoksun diye / goca dünya (süpergrup) - istanbul 9226

1974 tarihli 45’lik1972 - hor görme garibi / züleyha (ter) - istanbul 9241
1973 - mesafeler / silinmeyen hatıralar (solo) - istanbul 9254
1974 - şaşkın / eyvah (solo) - doğan 501
1974 - krallar / dost acı söyler (solo) - doğan 504
1974 - feshupanallah / komşu kızı (solo) - doğan 505
1975 - estarabim / sevince (solo) - doğan 509
1976 - arap saçı / tımbıllı (solo) -doğan 512
1976 - gönül salıncağı / hayat bir teselli (solo) - doğan 516
1976 - cümbür cemaat / sevdiğim (solo) - kervan 114
1977 - düşünüş / hadi hadi ordan (solo) - kervan 123
1977 - sanma / olmayınca olmuyor (erkin koray tutkusu) - kervan 133

albümler
1973 - erkin koray (istanbul plak ın erkin koray’in izni olmadan çıkardığı toplama bir albüm) - lp istanbul ss lp.8

elektronik türküler (1974)1974 - elektronik türküler - lp doğan l.p.1
karlı dağlar
dişi kedi
hele yar
rüya
yalnızlar rıhtımı
cemalim
inat
türkü
1976 - erkin koray (doğan plak ın erkin koray dan izinsiz çıkardığı toplama bir albüm) - lp doğan l.p.4
şaşkın
eyvah
feshupanallah
sevince
estarabim
arap saçı
hayat bir teselli
komşu kızı
gönül salıncığı
tımbıllı
1977 - erkin koray tutkusu - lp kervan lp23
allah aşkına
mağarada düğün
sandalcı
my delight
bir olasılık
cümbür cemaat
sanma
suskunluğun ötesi
blond man
öksürük
yalnız sen
1982 - benden sana - kotaş lp 901
bekle
ay bir tanem
sevdiğim
meyhanede
ankara sokakları
öyle bir geçer
sayın arkadaşım osman
silinmeyen hatıralar
1983 - illâ ki - lp emre h.e.-33-520
illa ki
sarhoş gibiyim
deli kadın
kızlarıda alın askere
boşuna
tek başına
gel bana güle güle
hop hop gelsin
1985 - ceylan - lp emre h.e.-33-529
çöpçüler
gözlerim her yerde
uzat serçe parmağını
anlamadım
şöyle böyle
ceylan
bir gün geçti
muallim
söylenir bana
yaşayan sen ölen ben
1986 - gaddar - mc uzelli 1149
gaddar
kervan yürür
tamam artık
anladın mı?
razıyım
doktor
kavak
cemilem
topik
zalim gaddar
1986 - aşkımız bitecek - mc harika kasetçilik 3098
a yüzü:


aşkımız bitecek
mesafeler
yağmur
aşka inanmıyorum
kızları da alın askere
silinmeyen hatıralar
istemem
b yüzü:


nihansın dideden
sana birşeyler olmuş
seni her gördüğümde
köprüden geçti gelin
kıskanırım
ilahi morluk
belki bir gün anlarsın
hop hop gelsin
1987 - çukulatam benim - mc armoni 1005
çukulatam benim
bilmem
halimem
çal gitarcı
şaşkın
na nay nom
tik tak
erkin koray meyhanede
1989 - hay yam yam - mc mega müzik 016/11099
hay yam yam
yok yok
yazık
haftanın yedi günü
yolcu yolunda gerek
hayat katarı
cemile kız
sen bana sabır ver
konuşuyorduk
şöyle böyle
1990 - tamam artık - mc mega müzik 012/10628
tamam artık
kıskanırım
insafsız
varımı yoğumu
hare khrishna
çok derinliklerde
illa ki
aşkımız bitecek
öyle bir geçer
çetin ceviz
1990 - işte barış işte erkin - cd harika 10014
(toplam 20 şarkının yer aldığı albümde 10 şarkı barış manço’ya, diğer 10 şarkıda erkin koray’a ait)

1991 - tek başına konser - mc kalite 237/09401
sana bir şeyler olmuş
ilahi morluk
çal gitarcı
deli kadın
hare khrishna
gaddar
tek başına
öksürük
bu mendili
illa ki
çöpcüler
anladın mı?
1991 - dünden esintiler 1 – şaşkın - kalite mc – cd
1991 - dünden esintiler 2 – ceylan / çöpçüler -kalite mc – cd
1991 - dünden esintiler 3 – fesüpanallah - kalite mc – cd
1991 - dünden esintiler 4 – benden sana - kalite mc – cd
1991 - dünden esintiler 5 – illa ki - kalite mc – cd
1991 - the best of erkin koray - mega müzik cd 001
1993 - erkin koray - cd istanbul plak - 002
1993 - erkin koray vol.1 - cd istanbul plak - kaset 012
1993 - erkin koray vol.2 - cd istanbul plak - kaset 013
1995 - electric turk - lp xotic mind records (isveç’de basılan bir plak)
a yüzü:

korkulu rüya
mesafeler
yağmur
aşka inanmıyorum
istemem
köprüden geçti gelin
belki bir gün anlarsın
b yüzü:

sır
türkü
krallar
nihansın dideden
inat
1996 - gün ola harman ola - mc mega müzik 120/17075 , cd mega müzik cd030
gün ola harman ola
akrebin gözleri
melekmisin?
sakın gitme
öfke
mermer gibi
mezarlık gülleri
gökteki yıldızlar
tutturamazsın
1999 - devlerin nefesi - ada müzik
sitem
memurum ben
sen yoksun diye
aşk oyunu
meşk oyunu
krallar
çöpcüler
allah aşkına
seni her gördüğümde
züleyha
devlerin nefesi
iz ve ben
1999 - erkin koray - dolp shadoks music (almanya’da sadece 500 tane yayınlanan bu çift plak erkin koray’ın izniyle piyasaya sürülmüştür)