charlie kaufman

amerikalı senarist, film prodüktörü, sinema ve tiyatro yönetmeni. gerçek adı charlie stuart kaufman’dır. amerikan sinemasının dahi çocuğu olarak anılan senarist, eşi benzeri olmayan senaryolara imza atmış, bu anlamda oldukça farklılaşmıştır. göz önünde olmayı sevmeyen, gazetelere röportaj vermeyen kaufman, ürettikleriyle akademi tarafından iki kez ödüllendirilmiş, being john malkovich, adaptation, eternal sunshine of spotless mind ve human nature gibi filmlere imza atmıştır.


1 kasım 1958’te new york, amerika’da dünyaya geldi. sinemaya ilgisi çok küçük yaşlarda başlayan kaufman, anne ve babasına hazırladığı oyunları sergiliyordu. çocukluk ve ilk gençlik yılları west hartford, connecticut’ta geçti. 1974 yılında anne babası ve ablasıyla birlikte, birçok ünlünün de yaşadığı massapequa, long island’a taşındı. her zaman çok zeki ve iyi bir öğrenci olan kaufman, içine kapalı, sessiz ve utangaç bir çocuktu. kurumsallaşmaya karşı olduğu için okul ilk önceliği değildi. drama kulübünün organize ettiği çalışma için 3 yıl boyunca bir tv şirketinde bulunan kaufman, okulunun aralarında dr. jekyll and mr. hyde’da olan çeşitli komedi oyunlarında performans gösterdi. woody allen’ın play it again, sam’inin yanı sıra on a clear day ve up the down staircase isimli oyunlarda da başroldeydi. okulun güzel sanatlar bursu diane t. weldon scholarship for achievement’ı alarak onurlandırıldıktan sonra mezun olan kaufman, boston university’ye kaydoldu. ancak buradaki eğitiminden memnun kalmayınca nyu’de sinema üzerine okumaya başladı. chris columbus’la sınıf arkadaşı da olan kaufman, en iyi dostlarından biri olacak paul proch’la da o yıllarda tanıştı. proch’la birlikte senaryo yazmaya başladılar ve yazı başına 25 dolar aldıkları national lampoon dergisiyle çalıştılar. charlie ve paul’un ortaklığı okuldan sonra da devam etti ve gazeteci john mitchell, ikilinin yazdığı purely coincidental isimli senaryo için çok olumlu yorumlarda bulundu. ikili senaryolarını steven spielberg ve alan arkin’e de göndermişlerdi.
kaufman seksenlerin sonuna kadar star tribune‘de görevli olarak çalıştığı minneapolis’te yaşadı. pek de memnun olmadığı bir işi vardı ve paul proch’la newhart isimli dizinin senaryosunu yazmaya başlamışlardı ancak minneapolis ona hiçbir şey vaat etmiyordu. orada kendine bir gelecek göremediği için los angeles’a taşınan yazar, bir süre işsiz kaldı. chris elliott’la tanıştıktan sonra çalışmalarını beğenen yönetmenden dizisi get a life’ın 1990–1992 yılları arasındaki senaryolarını yazmak üzere iş aldı. bu onun profesyonel anlamda tv’deki ilk iş deneyimiydi.

90’ların sonuna kadar the edge(1992), "the trouble with larry" (1993), "ned and stacey" (1995) ve "the dana carvey show" (1996) dizilerinin senaristliğini yapan kaufman’ın yıldızı being john malkovich’le parlayacaktı. evli olmasına rağmen başka bir kadını seven bir erkeğin fantastik, şiirsel ve ütopik hikayesini anlattığı filmin senaryosu yönetmen spike jonze tarafından da oldukça beğenilmişti. john malkovich, catherine keener, cameron diaz ve john cusack’ın başrollerini paylaştıkları film vizyona girdikten sonra ilginç senaryosuyla büyük ilgi gördü. yazdığı ilk film senaryosuyla oskara aday olan kaufman için de bu büyük başarıydı. yapım 45 farklı film festivalinden ödülle döndü.

2001’de kaufman, insan doğasının dehlizlerinde seyirciyi büyük bir gezintiye çıkardığı human nature’ı kaleme aldı. başlıca rollerini patricia arquette ve tim robbins’in paylaştıkları filmin yönetmenliğini michel gondry yapmıştı. being john malkovich kadar ses getirmese de human nature, yazarın filmografisinde ayrı bir öneme sahip oldu.

spike jonze’la yeni bir çalışma için tekrar bir araya gelen kaufman, bu kez kendi ikizini yarattığı ve orkide hırsızı bir adamın hikayesinin anlatıldığı bir kitabı filme alma çalışmasını süreç süreç anlattığı adaptation için iş başındaydı. başrollerini nicolas cage ve meryl streep’in paylaştıkları film chris cooper’a en iyi yardımcı erkek oyuncu dalında oskar kazandırdı ve kaufman’ın ironik, orijinal ve farklı tarzını bir kez daha gözler önüne serdi.

kaufman aynı yıl george clooney ve drew barrymore’lu oyuncu kadrosuyla pırıldayan confessions of a dangerous mind’ın senaryosunu yazdı. chuck barris’ın romanından beyazperdeye uyarladığı yapım, kaufman’a en iyi yazar dalında bfca ödülü getirdi.

daha önce human nature’da birlikte çalıştıkları yönetmen michel gondry ile eternal sunshine of the spotless mind’ı kaleme alan charlie kaufman, bu filmle senaryosunun geldiği nokta konusunda çok şey anlattı. film kült filmler kategorisine girmesinin yanı sıra en iyi senaryo dalında charlie kaufman, michel gondry ve pierre bismuth üçlüsüne oskar kazandırdı. jim carrey ve kate winslet’ın başrollerini paylaştıkları yapım, başarısıyla being john malkovich’i de gölgesinde bırakıp 2004 yılının en iyi filmlerinden biri oldu. jim carrey’ın canlandırdığı joel barish’ın kaufman’ın yakın arkadaşı paul proch’tan izler taşıdığı filmde, proch da küçük bir rol aldı.

pasadena’da eşi ve kızıyla gözlerden uzak, sakin bir hayat süren kaufman, senaristliğiyle birlikte yönetmenliğini de yaptığı ve halen çekim aşamasında olan filmi synecdoche, new york ile ilgili olarak çalışmaktadır.