charles baudelaire

(9 nisan, 1821 – 31 ağustos, 1867) 19. yüzyılın en önemli fransız şairlerinden.

1821’de paris’de doğdu. mutsuz bir çocukluk geçirdi. babası 1827’de öldü. 1839’da okuduğu okuldan displinsizlik yüzünden atıldı. hukuk öğrenimi görmeye zorlanan baudelaire, buna başkaldırarak quartier latin’de bohem bir hayatı seçti. burada frengiye yakalandı. 20 yaşında hindistan’a gitmek üzere yola çıktı. 1842’de fransa’ya döndü. sonradan metresi olan jeanne duval’le tanıştı. babasının mirasını aldı ancak bu parayı hesapsızca harcadığı için ailesi miras hakkını geri aldı.

1846’dan sonra kötülük çiçekleri kitabına girecek şiirlerini yazmaya başladı. 1847’de edgar allan poe’yı keşfetti ve eserlerini fransızcaya çevirmeye başladı. 1848’de devrimcilerin yanında yer aldı. 1857’de les fleurs du mal (kötülük çiçekleri) kitap olarak yayınlandı, içindeki altı şiir kamu ahlakına aykırı bulunduğu için baudelaire hakkında dava açıldı.

1860’da yapay cennetleri yayınladı. bu eserde de uçlarda gezinen bir kişilik sergiledi. bir tür otobiyografi olan “çırılçıplak soyulan yüreğim” üzerine çalıştığı ve 1862’de paris sıkıntısı adıyla düzyazı şiirlerini yayımladığı sırada frenginin yan etkileri giderek kendini daha fazla hissettirmeye başladı. iki yıl kaldığı belçika’dan dönüşünde felç olan sanatçı 31 ağustos 1867’de paris’te 46 yaşındayken öldü.

mezarı paris cimetière du montparnasse’dadır

yaşadığı dönemde kurulmakta olan modern paris’in metropol yaşantısı üzerine inşa ettiği edebiyatı ve eleştiri yazıları modernist estetiğin habercisi sayılır. şiirlerini derledeği kötülük çiçekleri (les fleurs du mal-1857) ve paris sıkıntısı (le spleen de paris-1869), rimbaud’dan mallarme’ye, yahya kemal ve cahit sıtkı tarancı’ya kadar pek çok şairin çarpıldığı, 20. yüzyıl edebiyatının en etkili kılavuzları olur. gerek klasik geleneğe, gerekse egemen çağdaş zihniyetlere karşı isyanı ve gerçekliğe kafa tuttuğu imgelemi, zamanında şiirlerinin yasaklanmasına kadar varan düşmanlıklar uyandırır. sonradan bu başkaldırı ve imgelem, avangard sanat ve edebiyatın çekirdeğini oluşturacaktır.

http://tr.wikipedia.org/wiki/charles_baudelaire