çeçenistanı özgürlüğü kavuşturan cahar dudayev, 1944 yılının şubat ayında çeçenistanın yalho köyünde doğdu. hayata gözlerini açar açmaz rus baskısı ile tanıştı. 23 şubat 1944te sibiryaya sürgün edilenlerin arasına katıldığında daha annesinin kucağında 15 günlük bir bebekti.
çocukluk yılları sibirya bozkırlarında çok güç şartlar altında geçti. orta öğrenimini burada tamamladı. 1962 yılında tambov askeri pilot yüksek okulundan, 1966 yılında da uzak mesafe uçakları pilot ve mühendis yetiştirme yüksek okulundan mezun oldu. 1974 yılında gagarin hava harp akademisini de bitiren dudayev, 1. sınıf pilot ve mühendis ünvanını kazandı. s.s.c.b. hükümeti tarafından kendisine 12 madalya verildi. tümgeneralliğe yükseldi.
sovyet tarihinde stratejik hava kuvvetlerinde tümen komutanı olmayı başaran ilk müslüman olarak adından bahsettirdi.
çeçenistan devlet başkanı olmadan önce baltık cumhuriyetlerinde yaşanan bağımsızlık hareketlerini bastırmadığı için adı isyancı generale çıktı. 1989da estonyada stratejik hava kuvvetleri filoları komutanlığında görev yaparken baltık ülkelerinde başlayan bağımsızlık hareketlerinin kuvvet kullanılarak bastırılması için moskovadan emir aldı. ancak bu emri "yurdunun bağımsızlığı için mücadele eden bir halkın üstüne bomba atmam" diyerek yerine getirmedi. moskova bu itaatsizliği hazmedemedi ve dudayeve ceza olarak askeri birliği ile birlikte grozniye sürgüne gönderildi. 1990 yılının mayıs ayında görevinden istifa etti. rusya bu "isyancı" komutanın önderlik edeceği birçok olaya gebeydi.
kasım 1990da toplanan çeçen halkının kurultayına davet edildi ve sonradan "çeçen milli kongresi" adını alan bu halk meclisinin icra kurulu başkanlığına seçildi.
19-21 ağustos 1991de gorbaçova karşı girişilen başarısız darbe teşebbüsü sırasında darbecilerin karşısında yer aldı. akabinde, darbecilerle işbirliği yapan çeçen-inguş cumhuriyeti hükümetini düşürmek için başlatılan halk hareketinin başına geçti. demokratik güçler, aydınlar ve tüm çeçen halkı kendisini destekledi. 27 ekim 1991de yapılan seçimlerde %85 oranında aldığı oyla çeçenistan cumhurbaşkanlığına seçildi.
rusyanın 11 aralık 1994 tarihinde çeçenistana karşı başlattığı işgal ve soykırım hareketine karşı cahar dudayev, "son çeçen canını vermeden ruslar ülkemize hakim olamaz" diyerek, halkına "cihad" emrini verdi.
dudayevin önderliğindeki çeçen halkı, iki yıla yakın bir süre devam eden şanlı bir istiklal mücadelesi verdi. sonunda mayıs 1996da çeçenistan ruslardan temizlenerek, kafkas tarihine yeni bir altın sayfa eklendi.
bu özgürlük lideri, 21 nisan 1996da bir suikast sonucu şehid edildi...
ruhu şad olsun.
alinti...calinti...
neden bekliyorsun?
bu sözlük, duygu ve düşüncelerini özgürce paylaştığın bir platform, hislerini tercüme eden özgür bilgi kaynağıdır.
katkıda bulunmak istemez misin?