cento

central treaty organisation.merkezi anlaşma örgütü.

1955’te türkiye ile ırak arasında imzalanan anlaşmayla kurulan bağdat paktı’nın devamı niteliğinde bölgesel işbirliği örgütü. aynı yıl ingiltere, pakistan ve iran pakta üye oldu.

abd, arap ülkelerinin tepkisini çekmemek için pakta üye olmadı ama üye devletlere askeri teknik ve ekonomik yardımda bulunacağını belirterek paktın güçlenmesine çalıştı.

ırak, 1958 darbesi sonucu pakttan çekildi(1959). aynı yıl paktın merkezi ankara’ya taşındı. bu olayın ardından bağdat paktı, cento adını aldı.

cento’nun ilk toplantısı, 7-9 ekim 1959’da washington’da yapıldı. örgüt, aslında savunma amacıyla kurulmuş olmasına rağmen; faaliyetlerini, üyeler arasında ekonomik, kültürel ve teknik işbirliği konularına yöneltti.

abd, örgüte daha fazla destek vermeye başladı. bu şekliyle 20 yıl devam eden örgüt, 12 mart 1979’da pakistan’ın ve iran’ın ayrılması ile dağılma noktasına geldi. türkiye, 13 mart 1979’da, bu devletlerin cento’dan ayrılması kararlarını saygıyla karşıladığını ve bu durumda cento’nun bölgedeki işlevini fiilen kaybettiğini, örgütün ilgili anlaşma hükümleri gereğince sona erdirilmesi için gerekli işlemlerin yapılacağını açıkladı.böylece, bağdat paktı’nın bir devamı şeklinde olan cento, hukuken olması bile fiilen sona ermiş oldu.

"http://tr.wikipedia.org/wiki/cento"’dan alındı