bayram

bilecik’ten:

dini bayramlar hemen hemen aynı eğlence ve adetlerle kutlanır. bayramdan önce bütün evlerde bir sevinç ve heyecan vardır. aile içindeki herkese evin büyüğü tarafından yeni elbiseler, giyecekler alınır, en güzel yemekler pişirilir. evin reisi bir gününü ayırarak bu işler için pazara iner.

bayramdan bir gün önce fırınlarda yağlı, susamlı, haşhaşlı, cevizli lokumlar, külçeler yapılır. baklavalar, burmalar, kadayıflar hazırlanır. erkekler o gün işe gitmezler. arife günü hatalı gündür kaza olmasın, kan akmasın diye işe gidilmez. ramazan bayramı arifesinde kurtların, kuşların bile oruç tuttuğuna inanılır. bayram akşamı kadınlar kına yakarlar. sabahleyin erkekler yeni elbiseleriyle bayram namazına giderler.

namaz çıkışında bütün küsler, dargınlar barışsınlar diye bayramlaşma yapılır. en başa köyün en yaşlısı dikilir. ondan küçükler onun elini öper. elini öptürmek için sıraya dizilirler. bu bir sıra halinde devam eder. herkes böylece birbiri ile bayramlaşmış olur. kadınlar ise erkenden kalkarak o sabah hiç suyu alınmamış çeşmeden ve kuyudan su alınır. (zemzem suyu diye) çocuklar ise erkeklerin bayramlaşma yerine yakın bir yerde toplanır. bayramlaşan erkeklerin büyüğü çocuklara şeker dağıtmaya başlar. arkasından ise yaşlılık derecesine göre sırayla erkekler şeker dağıtır. şeker sepetleri mısır soymadığından çocukların anneleri ve babaanneleri tarafından örülür. şeker dağıtımından sonra erkekler mezarlığa giderek geçmişlerinin mezarlarını ziyaret ederler.

kurban bayramında mezarlık dönüşü kurbanlar kesilir. sabah yemeği kurban etinden yapılır. ev içi bayramlaşma dönüşü yapılır. daha sonra el öpme ziyaretleri başlar ve evlerde yemek sofraları hiç kalkmaz. her gelen misafire kurban etinden ve lokumdan tattırılır. şöyle bir söz vardır: bayramda insan dokuz karınlıdır; her gittiği yerde yemeğini yemek zorundadır. gençler salıncaklara biner ve çeşitli oyunlar oynanır. bayram neşe, dostluk kardeşlik, birlik içinde kutlanır.