gambiya

gambiya cumhuriyeti, batı afrika’da bir ülkedir. afrika’nın en küçük ülkesidir; tamamıyla senegal ve kısa bir atlas okyanusu kıyısı ile çevrelenmiştir. gambia nehri ülkenin ortasından geçip atlas okyanusu’na dökülür.

tam adı: gambiya cumhuriyeti
yüzölçümü: 11 300 km²
başkenti: banjul
para birimi: dalasi
dili: ingilizce, mandinka, wolof ve fula,
nüfusu: 1 455 842 kişi (2002 tahmini)
ortalama ömür: 53.98 yıl (2002 tahmini)
okur yazarlık oranı: % 47.5 (2000 tahmini)
kişi başına düşen milli gelir: 1 770 $ (2001 tahmini)

http://tr.wikipedia.org/wiki/gambiya

türklere vize uygulamaz. ülkede çok sayıda türk işadamı vardır.
600 kişilik bir ordusu vardır .
bu demektir ki mekanize birlikleri yok. 600 kişilik ordu kaba bir hesapla 6 yüzbaşı eder. bir general vs. bu demektir ki yeteri kadar rüşvet verebilcek kişi ve bu kişinin yeteri kadar organizasyonu varsa bu ordu kolaylıkla satın alınabilir. yani cüzi bir fiyata bir ülke satın alınabilir. yaklaşık 10000km2’dir , ülke boyunca bir ırmak uzanıyor, su sorunu yok ancak enerji sorunu hada safhada, ülke bütün enerjisini jeneratörlerle üretiyor ve bu da ülkenin ancak ırmağın güney tarafında kalan kısmına yetiyor. çok stratejik değil, tek komşusu senegal, eskiden sömürgesi olduğu ingiltere için ve fransa için bir önemi yok bu ülkenin. demem o ki yeteri kadar paranız varsa, ülke yönetmek ilginizi çekiyorsa durmayın.
http://www.cia.gov/cia/publications/factbook/geos/ga.html

türkiyeyle ilişkilerinin normal iki devlet arasındaki ilişkilerden daha farklı olduğunu düşündüğüm , halkının galatasarayı, feneri falan tuttuğu, türkçenin çok bilinmesine rağmen resmi sitelerinde ingilizce, almanca, fransızca, urduca, cartca, curtca olmasına rağmen türkçe ibare geçmeyen, ordusunu tsk’nın eğittiği ve kıbrıs rum kesimini ilk tanıyan ülke.

coğrafi verileri


konum: batı afrika, kuzey atlas okyanusu kıyısında ve senegal sınırında.
coğrafi konumu: 13 28 kuzey enlemi, 16 34 batı boylamı
haritadaki konumu: afrika
yüzölçümü: 11,300 km²
sınırları: toplam: 740 km
sınır komşuları: senegal 740 km
sahil şeridi: 80 km
iklimi: tropikal; haziran - kasım ayları arasında hava sıcak ve yağmurlu, kasım - mayıs ayları arasında ise serin ve kuru geçer.
arazi yapısı: gambiya nehrinin ovaları birkaç yüksek olmayan tepelikler barındırırlar.
deniz seviyesinden yüksekliği: en alçak noktası: atlas okyanusu 0 m
en yüksek noktası: 53 m
doğal kaynakları: balık
arazi kullanımı: tarıma uygun topraklar: %18
ekinler: %0
otlaklar: %9
ormanlık arazi: %28
diğer: %45 (1993 verileri)
sulanan arazi: 150 km² (1993 verileri)
doğal afetler: kuraklıklar


nüfus bilgileri


nüfus: 1,411,205 (temmuz 2001 verileri)
nüfus artış oranı: %3.14 (2001 verileri)
mülteci oranı: 2.59 mülteci/1,000 nüfus (2001 tahmini)
bebek ölüm oranı: 77.84 ölüm/1,000 doğan bebek (2001 tahmini)
ortalama hayat süresi: toplam nüfus: 53.59 yıl
erkeklerde: 51.65 yıl
kadınlarda: 55.58 yıl (2001 verileri)
ortalama çocuk sayısı: 5.68 çocuk/1 kadın (2001 tahmini)
hiv/aids - hastalıklarına yakalanan yetişkin sayısı: %1.95 (1999 verileri)
hiv/aids - hastalığı olan insan sayısı: 13,000 (1999 verileri)
hiv/aids - hastalıklarından ölenlerin sayısı: 1,400 (1999 verileri)
ulus: gambiya
nüfusun etnik dağılımı: afrikalı %99 (mandinka %42, fula %18, wolof %16, jola %10, serahuli %9, diğer %4), afrikalı olmayan %1
din: müslüman %90, hıristiyan %9, yerel inançlar %1
diller: ingilizce (resmi), mandinka, wolof, fula, diğer yerel diller
okur yazar oranı: 15 yaş ve üzeri için veriler
toplam nüfusta: %47.5
erkekler: %58.4
kadınlar: %37.1 (2001 verileri)


yönetimi


ülke adı: resmi adı: gambiya cumhuriyeti
kısa şekli : gambiya
ingilizce: gambia, the
yönetim biçimi: başkanlık tipi cumhuriyet
başkent: banjul
idari bölümler: 5 bölge ve bir başkent; banjul, aşağı nehir, orta nehir, kuzey nehir, yukarı nehir, batı bölgesi.
bağımsızlık günü: 18 şubat 1965 (ingiltere’den ayrıldı)
milli bayram: bağımsızlık günü, 18 şubat (1965)
anayasa: 24 nisan 1970; ocak 1997 tarihinde yeniden düzenlenmiştir.
üye olduğu uluslararası örgüt ve kuruluşlar: acp (afrika - karayip - pasifik ülkeleri), afdb (afrika kalkınma bankası), c, ccc (gümrük işbirliği konseyi), eca (birleşmiş milletler afrika ekonomik komisyonu), ecowas (batı afrika ekonomik topluluğu), fao (tarım ve gıda örgütü), g-77, ibrd (uluslararası imar ve kalkınma bankası), icao (uluslararası sivil havacılık örgütü), icftu (uluslararası serbest ticaret birlikleri konfederastonu), icrm (uluslararası kızılhaç ve kızılay hareketi), ida (uluslararası kalkınma birliği), idb (islam kalkınma bankası), ifad (uluslararası tarımsal kalkınma fonu), ifc (uluslararası finansman kurumu), ifrcs (uluslararası kızılhaç ve kızılay toplulukları federasyonu), ilo (uluslarası çalışma örgütü), imf (uluslararası para fonu), imo (uluslararası denizcilik örgütü), intelsat (uluslararası telekomünikasyon ve uydu örgütü), interpol (uluslararası polis teşkilatı), ioc (uluslararası olimpiyat komitesi), itu (uluslararası telekomünikasyon birliği), nam, oau (afrika birliği teşkilatı), oic (islam konferansı örgütü), opcw (kimyasal silahları yasaklama organizasyonu), un (birleşmiş milletler), unctad (birleşmiş milletler ticaret ve kalkınma konferansı), unesco (eğitim-bilim ve kültür örgütü), unido (endüstriyel kalkınma örgütü), unmee (bm etyopya-eritre misyonu), upu (dünya posta birliği), wcl (dünya emek konfederasyonu), wftu (dünya işçi sendikaları federasyonu), who (dünya sağlık örgütü), wipo (dünya fikri mülkiyet teşkilatı), wmo (dünya meteoroloji örgütü), wtoo (dünya turizm örgütü), wtro (dünya ticaret örgütü)


ekonomik göstergeler


ekonomiye genel bakış: gambiya çok fazla mineral ve doğal kaynaklara sahip olmayan ve tarım imkanları sınırlı olan bir ülkedir. ülke nüfusunun %75’i geçimini tarlalardan ve büyükbaş hayvancılıktan sağlamaktadır. küçük ölçekli sanayi işletmeleri fıstık, balık ve deri üretimi ile uğraşırlar.
gsyih: satınalma gücü paritesi - 1.5 milyar $ (2000 verileri)
gsyih - real büyüme oranı: %4.9 (2000 verileri)
gsyih - sektörlere göre: tarım: %21
endüstri: %12
hizmet: %67 (1998 verileri)
enflasyon oranı (tüketici fiyatlarında): %3.4 (2000 verileri)
iş gücü: 400,000
endüstri: fıstık, balık, deri üretimi; turizm; meşrubat; ahşap ürünler, metal ürünler; giyim eşyaları
elektrik üretimi: 75 milyon kwh (1999)
elektrik tüketimi: 69.8 milyon kwh (1999)
elektrik ihracatı: 0 kwh (1999)
elektrik ithalatı: 0 kwh (1999)
tarım ürünleri: fıstık, darı, pirinç, mısır, susam, manyok, palmiye ürünleri, büyükbaş hayvan, keçi, koyun, orman ve ormancılık ürünleri
ihracat: 125.8 milyon $ (1999)
ihracat ürünleri: fıstık ve fıstık ürünleri, balık, pamuk ürünleri, palmiye ürünleri
ihracat ortakları: benelux (belçika, hollanda, lüksemburg ekonomik birliği) %59, japonya %20, ingiltere %7, ispanya %2 (1999)
ithalat: 202.5 milyon $ (1999)
ithalat ürünleri: gıda maddeleri, endüstri malları, yakıt, makine ve taşıtlar
ithalat ortakları: çin %49, ingiltere %15, hollanda %11.6, brezilya %10, senegal %10 (1997)
dış borç tutarı: 440 milyon $ (2001 verileri)
para birimi: dalasi (gmd)
para birimi kodu: gmd
mali yıl: takvim yılı


iletişim bilgileri


kullanılan telefon hatları: 31,900 (2000)
telefon kodu: 220
radyo yayın istasyonları: am 3, fm 5, kısa dalga 0 (2000)
radyolar: 196,000 (1997)
televizyon yayını yapan istasyonlar: 1 (1997)
televizyonlar: 5,000 (2000)
internet kısaltması: .gm
internet servis sağlayıcıları: 2 (2001)
internet kullanıcıları: 5,000 (2001)


ulaşım ve taşımacılık


demiryolları: 0 km
karayolları: 2,700 km (1996)
su yolları: 400 km
limanları: banjul
hava alanları: 1 (2000 verileri)