amasya görüşmeleri (20-22 ekim 1919)
damat ferit paşanın istifasının ardından yerine ali rıza paşa hükümeti kuruldu. ali rıza paşa bahriye nazırı (denizcilik bakanı) salih paşayı amasyaya göndererek temsil heyeti ile irtibata geçti. amasya görüşmelerine osmanlı hükümetini temsilen bahriye nazırı salih paşa ile temsil heyeti adına temsil heyeti başkanı mustafa kemal paşa katıldı.
görüşmelerde temel olarak sivas kongresi kararları üzerinde duruldu. görüşmelerde tarafların üzerinde anlaştığı konular şunlardır:
1.türk vilayetleri düşmana terk edilmeyecektir.
2.hiçbir şekilde manda ve himaye kabul edilmeyecektir.
3.türk vatanının bütünlüğü ve bağımsızlığı korunacaktır.
4.müslüman olmayan azınlıklara siyasi egemenlik ve sosyal dengemizi bozacak nitelikte haklar verilmeyecektir.
5.anadolu ve rumeli müdafaa-i hukuk cemiyetinin hukuki varlığını istanbul hükümet tanıyacaktır.
6. milli meclis, anadoluda istanbul hükümetinin uygun göreceği güvenilir bir yerde toplanacaktır.
7.itilaf devletleri ile yapılacak barış görüşmelerine temsil heyetinin uygun gördüğü kimseler gönderilecektir.
*amasya görüşmelerinin yapılması temsil heyetinin istanbul hükümetince tanındığını gösterir.
amasya görüşmelerinin önemi:
istanbul hükümet temsilcisi erzurum ve sivas kongrelerinde kabul edilen kararları benimsemiştir.
ancak salih paşa amasya görüşmelerinde alınan kararları istanbul hükümetine kabul ettirememiştir.
amasya görüşmeleri sonucunda uygulamaya koyulan tek madde “milli meclisin açılması” kararı olmuştur.
istanbul hükümeti; salih paşayı temsil heyetiyle görüşmek üzere amasyaya göndermekle temsil heyetinin ve milli mücadelenin varlığını hukuken tanımıştır. temsil heyetinin siyasi etkinliği ve saygınlığı artmıştır.
temsil heyetinin ankaraya gelişi (27 aralık 1919)
istanbulda mebusan meclisinin açılması kesinleşince temsil heyeti meclisin çalışmalarını daha yakından takip etmek amacıyla ankaraya geldi. ayrıca ankaranın;
haberleşme, kara ve demir yolu ulaşımı imkanlarının elverişli olması,
batı cephesine yakın ve güvenli olması,
anadolunun merkezi konumunda bulunması, temsil heyetinin gelmesinde çok etkili oldu.
ankara, temsil heyetinin gelmesiyle milli mücadelenin merkezi oldu. üç yıl sonra da (13 ekim 1923) ankara, yeni türk devletinin hükümet merkezi olacaktır.
amasya görüşmeleri
neden bekliyorsun?
bu sözlük, duygu ve düşüncelerini özgürce paylaştığın bir platform, hislerini tercüme eden özgür bilgi kaynağıdır.
katkıda bulunmak istemez misin?