klerukya

antik yunan’da klerukya, atina’nın kurduğu özel bir koloni türüdür.

peloponnes savaşı öncesinde atina imparatorluğu’ndaki klerukyalaryunan kolonileri siyaseten bağımsızdılar; ana-şehir metropol ile özel bağları bulunabilse de pek çok konuda bir bağımlılık söz konusu olmazdı. klerukyalar ise belirgin şekilde farklı yapılardı; göçmenleri, ya da kleruklar, atina vatandaşlıklarını korurlardı ve bu topluluklar atina’nın siyasi birer uzantısıydılar.

klerukyalar üretim fazlalıklarını, hatta fakir toplulukları elverişli yerleşimlere ihraç etmede birer aracıydılar. klerukyanın tertibinde katılımcı bir vatandaşa tarım arazisinden bir arsa (kleros) verilirdi, böylelikle geçimini sağlayacak bir yol sağlanmış olurdu. klerukyadaki vatandaş bu yolla mülk sahipleri sınıfına (zeugitai) yükselmiş olurdu. ayrıca tüm kleruklar kolonilerini birer hoplit olarak savunmakla yükümlüydü.

klerukya sistemi atina’ya üç yoldan fayda sağlardı:

atina’nın kendi içindeki nüfus yoğunluğunu hafifletmek;
klerukların birer askeri garnizon olmaları sayesinde atina’nın askerî etkinliğini yaymak;
daha çok vatandaşı mülk sahibi yaparak atina ekonomisini güçlendirmek.