ernst mach

avusturya-çek kökenli fizikçi ve felsefeci.

aerodinamikte kullanılan "mach sayısı", adını ernst mach’tan almıştır. fransız fizikçi sarrau’nun çalışmalarını izleyerek aerodinamikle ses hızının ilişkisini ortaya koyması bunu sağlamıştır.

ernst mach, genç yaşta profesörlük unvanı kazandı. duyumlar teorisi, hareket, optik, akustik, aerodinamik, psiko-fizik, titreşimler teorisi gibi alanlarda birçok araştırmalar yaptı. ama en önemli çalışması bilim felsefesi alanında oldu.

mach’a göre, evrenin bilimsel olarak anlaşılmasının tek yolu duyumlardır. bilim, ancak duyumlarının üzerinde etkide bulunan olguları dikkate aldığında dünyayı kavrayabilir. duyumların algıladıkları dışında bir şey aramak mach’a saçma gelir ve buna karşı çıkar. duyumlar tarafından verilen olayları da sesler, kokular, ve tatlar gibi şeyler olarak sıralar. örneğin ona göre fiziğin konusu, cisimler arasındaki ilişki değil, duyumlar arasındaki ilişkidir. deney, bu duyumları çoğaltarak gerçeği anlamamıza yardımcı olur. bilimi duyumlarda sınırlayan mach, bundan dolayı özellikle ludwig boltzmann’ın geliştirdiği atom teorisine, atomlar gözlenemez olduğu için, karşı çıkar. termodinamik, gazların kinetik teorisi gibi teorilere deşüpheyle yaklaşmıştır.

lenin, “materyalizm ve ampiriokritisizm”de mach ve onun rusya’daki takipçilerini eleştirmiştir.

1895’te tümevarım felsefesi profesörü olarak viyana üniversitesi’ne dönen mach, iki yıl sonra felç geçirdi ve 1901’de avusturya parlamentosu’na atandıktan sonra bilimsel araştırmayı tümüyle bıraktı.

mach’ın görüşleri viyana çevresi felsefecilerini ve mantıkçı pozitivizm okulunu etkiledi. albert einstein onun görelilik kuramının öncülerinden olduğunu söylemiştir.