ayrikötü

temmuz-agustos aylari arasinda yesil veya morumsu-yesil renkli basaklar veren, 30-100 cm boyunda, cok senelik otsu bir bitki. toprak altinda cok fazla yayilmis olan ana kokleri bulunur. bilhassa kumlu topraklari sever. govdeleri dik, tuysuz ve ici bostur. yapraklari dar, uzun, ince, paralel damarli, sivri uclu, koyu yesil renklidir. cicekler govdenin ucunda ve yassi bir basak durumunda toplanmislardir. meyve sarimsi renkli uzuncadir. bitkinin etli kokleri cok eskiden beri uriner hastaliklarda kullanilan onemli bir halk ilacidir. kokler mesane ve bobrek iltihaplari dahil, mesanedeki tas ve kumlari dusurmek icin kullanilan iyi bir idrar sokturucudur. idrar arttirici olarak misir puskulu, arpa ile beraber kaynatilarak kullanilir. hatta kopekler bile agiz ve barsaklarini temizlemek icin bitkinin yapraklarini buyuk bir zevkle yedikleri icin bitki "kopekcimeni" olarak da bilinir. tarlalarda belirtilen turden baska, buna cok benzeyen buyuk ayrikotu (cynadan dactylon) olarak bilinen cesidinin daha kalin kokleri olup, nisasta da tasimasiyla ayrilir ve digeri gibi kullanilir.