uganda

afrika bulunan ulke.

başkenti kampala olan fakir ülke.

coğrafi verileri


konum: doğu afrika’da, kenya’nın batısında yer alır.
coğrafi konumu: 1 00 kuzey enlemi, 32 00 doğu boylamı
haritadaki konumu: afrika
yüzölçümü: 236,040 km²
sınırları: toplam: 2,698 km
sınır komşuları: demokratik kongo cumhuriyeti 765 km, kenya 933 km, ruanda 169 km, sudan 435 km, tanzanya 396 km
sahil şeridi: 0 km (kara ile çevrili)
iklimi: tropikal
arazi yapısı: çoğunlukla platolar ve dağ yamaçları yer alır.
deniz seviyesinden yüksekliği: en alçak noktası: albert gölü 621 m
en yüksek noktası: margherita zirvesi 5,110 m
doğal kaynakları: bakır, kobalt, hidro enerji, kireçtaşı, tuz, işlenebilir arazi
arazi kullanımı: tarıma uygun topraklar: %25
daimi ekinler: %9
otlaklar: %9
ormanlık arazi: %28
diğer: %20 (1993 verileri)
sulanan arazi: 90 km² (1993 verileri)
coğrafi not: kara ile çevrili


nüfus bilgileri


nüfus: 23,985,712 (temmuz 2001 verileri)
nüfus artış oranı: %2.93 (2001 verileri)
mülteci oranı: -0.29 mülteci/1,000 nüfus (2001 tahmini)
bebek ölüm oranı: 91.3 ölüm/1,000 doğan bebek (2001 tahmini)
ortalama hayat süresi: toplam nüfus: 43.37 yıl
erkeklerde: 42.59 yıl
kadınlarda: 44.17 yıl (2001 verileri)
ortalama çocuk sayısı: 6.88 çocuk/1 kadın (2001 tahmini)
hiv/aids - hastalıklarına yakalanan yetişkin sayısı: %8.3 (1999 verileri)
hiv/aids - hastalığı olan insan sayısı: 820,000 (1999 verileri)
hiv/aids - hastalıklarından ölenlerin sayısı: 110,000 (1999 verileri)
ulus: ugandalı
nüfusun etnik dağılımı: baganda %17, karamojong %12, basogo %8, iteso %8, langi %6, ruanda %6, bagisu %5, acholi %4, lugbara %4, bunyoro %3, batoro %3, afrikalı olmayanlar %1, diğer %23
din: roma katolikleri %33, protestanlar %33, müslümanlar %16, yerel inançlar %18
diller: ingilizce, ganda veya luganda, diğer nijer-kongo dilleri, nil-sahra dilleri, swahili, arapça
okur yazar oranı: 15 yaş ve üzeri için veriler
toplam nüfusta: %61.8
erkekler: %73.7
kadınlar: %50.2 (1995 verileri)


yönetimi


ülke adı: resmi tam adı: uganda cumhuriyeti
kısa şekli : uganda
yönetim biçimi: başkanlık tipi cumhuriyet
başkent: kampala
idari bölümler: 45 bölge; adjumani, apac, arua, bugiri, bundibugyo, bushenyi, busia, gulu, hoima, iganga, jinja, kabale, kabarole, kalangala, kampala, kamuli, kapchorwa, kasese, katakwi, kibale, kiboga, kisoro, kitgum, kotido, kumi, lira, luwero, masaka, masindi, mbale, mbarara, moroto, moyo, mpigi, mubende, mukono, nakasongola, nebbi, ntungamo, pallisa, rakai, rukungiri, sembabule, soroti, tororo
bağımsızlık günü: 9 ekim 1962 (ingiltere’den)
milli bayram: bağımsızlık günü, 9 ekim (1962)
üye olduğu uluslararası örgüt ve kuruluşlar: acp, afdb (afrika kalkınma bankası), c, ccc (gümrük işbirliği konseyi), eadb (doğu afrika kalkınma bankası), eca (birleşmiş milletler afrika ekonomik komisyonu), fao (tarım ve gıda örgütü), g-77, iaea (uluslararası atom enerjisi ajansı), ibrd (uluslararası imar ve kalkınma bankası), icao (uluslararası sivil havacılık örgütü), icftu (uluslararası serbest ticaret birlikleri konfederastonu), icrm (uluslararası kızılhaç ve kızılay hareketi), ida (uluslararası kalkınma birliği), idb (islam kalkınma bankası), ifad (uluslararası tarımsal kalkınma fonu), ifc (uluslararası finansman kurumu), ifrcs (uluslararası kızılhaç ve kızılay toplulukları federasyonu), igad (hükümetler arası kalkınma otoritesi), ilo (uluslarası çalışma örgütü), imf (uluslararası para fonu),intelsat, interpol (uluslararası polis teşkilatı), ioc (uluslararası olimpiyat komitesi), iom (uluslararası göçmen teşkilatı), iso (uluslararası standartlar örgütü), itu (uluslararası haberleşme birliği), nam, oau (afrika birliği teşkilatı), oic (islam konferansı örgütü), opcw (kimyasal silahları yasaklama organizasyonu), pca (daimi hakemlik mahkemesi), un (birleşmiş milletler), unctad (birleşmiş milletler ticaret ve kalkınma konferansı), unesco (eğitim-bilim ve kültür örgütü), unhcr (bm mülteciler yüksek komiserliği), unido (endüstriyel kalkınma örgütü), upu (dünya posta birliği), wftu (dünya işçi sendikaları federasyonu), who (dünya sağlık örgütü), wipo (dünya fikri mülkiyet teşkilatı), wmo (dünya meteoroloji örgütü), wtoo (dünya turizm örgütü), wtro (dünya ticaret örgütü)


ekonomik göstergeler


gsyih: satınalma gücü paritesi - 26.2 milyar $ (2000 verileri)
gsyih - reel büyüme: %6 (2000 verileri)
gsyih - sektörel bileşim: tarım: %43
endüstri: %17
hizmet: %40 (1998 verileri)
enflasyon oranı (tüketici fiyatlarında): %6.5 (2000)
iş gücü: 8.361 milyon (1993 verileri)
endüstri: şeker, bira, tütün, tekstil, çimento
endüstrinin büyüme oranı: %7 (1999)
elektrik üretimi: 1.326 milyar kwh (1999)
elektrik tüketimi: 1.06 milyar kwh (1999)
elektrik ihracatı: 174 milyon kwh (1999)
elektrik ithalatı: 1 milyon kwh (1999)
tarım ürünleri: kahve, çay, pamuk, tütün, manyok, patates, mısır, bakliyat, et, keçi sütü, süt, kümes hayvanı
ihracat: 500.1 milyon $ (1999)
ihracat ürünleri: kahve, balık, çay, elektrik ürünleri, demir - çelik
ihracat ortakları: ispanya, almanya, belçika, hollanda, macaristan, kenya (1999)
ithalat: 1.1 milyar $ (1999)
ithalat ürünleri: araçlar, petrol, tıbbi malzemeler
ithalat ortakları: kenya %27.5, abd %21.2, fransa %19.3, ingiltere %5, hindistan %4 (1999)
dış borç tutarı: 3.6 milyar $ (2000 verileri)
para birimi: uganda shillingi (ugx)
para birimi kodu: ugx
mali yıl: 1 temmuz - 30 haziran


iletişim bilgileri


kullanılan telefon hatları: 50,074 (1998)
telefon kodu: 256
radyo yayın istasyonları: am 19, fm 4, kısa dalga 5 (1998)
radyolar: 2.6 milyon (1997)
televizyon yayını yapan istasyonlar: 8 (1999)
televizyonlar: 315,000 (1997)
internet kısaltması: .ug
internet servis sağlayıcıları: 2 (2000)
internet kullanıcıları: 25,000 (2000)


ulaşım ve taşımacılık


demiryolları: 1,241 km (1995)
karayolları: 27,000 km (1990)
su yolları: victoria gölü, albert gölü, kyoga gölü, george gölü, edward gölü, victoria nile, albert nile
limanları: entebbe, jinja, port bell
hava alanları: 28 (2000 verileri)
helikopter alanları: 1 (2000 verileri)

(bkz: uganda daki nufus artisinin nedeni)

cumhurbaşkanı’nın hababam sınıfı’nı ziyaret ettiği ülke.

(bkz: ug)

kırsal kesimlerinde, insanlarda hala geri ve vahşice inanışlar söz konusudur. bu bölgelerde, şans getirsin diye küçük çocuklar kaçırılıp parçalanıyorlar. kafaları ve cinsel organları da yapılan ayinlerde kullanılıyor.

ilgili haber $urada:
http://www.hurriyet.com.tr/dunya/14325357.asp?gid=373

devlet ba$kani icin;

(bkz: yoweri museveni)

(bkz: uganda da eşcinsel ilişkiye ömür boyu hapis cezası)