orson welles

1915 wisconsin,usa dogumlu ba$arili yonetmendir.

citizen cane filmi hala elestirmenler tarafindan konu olmaktadir. ayrica "i know what it is to be young" adli parcasi da cok meshurdur.

le proces adli filmi en iyi kafka uyarlamasi olan yonetmen.

1940’lı yıllarda evlerdeki radyolar tek eğlence kaynağı iken orson welles radyoda tiyatro yapıyor ama sunduğu oyunlardan biri de bilimkurgudur ki senaryo gereği de uzaylıların dünyayı işgal ettiğini söylemektedir canlı yayında ve o kadar gerçekçidir ki insanlar inanıp sokaklara dökülmüşlerdir.

tüm filimleri;

1993: it s all true
1992: don quixote
1984: the spirit of charles lindbergh
1978: othello
1975: verites et mensonges / f for fake
1972: the other side of the wind
1971: london
1970: the deep
1969: the southern star
1968: the immortal story
1968: vienna
1965: chimes at midnight
1963: the trial
1962: no exit / sinners go to hell
1961: david and goliath
1958: touch of evil
1955: mr arkadin
1952: the tragedy of othello
1949: black magic
1948: macbeth
1948: the lady from shanghai / şangaylı kadın
1946: stranger
1942: journey into fear
1942: the magnificent ambersons / muhteşem ambersonlar
1941: citizen kane / yurttaş kane
1938: too much johnson
1934: hearts of age

dunyalar sava$i isimli tiyatro oyununu radyoda canli yayinda canlandirirken aslinda en ba$ka bunun bir tiyatro oyunu oldugu belirtilmi$ti, ancak orson welles’in o donemde dinleyici sayisi cali$tigi radyonun sadece %4 unu olu$turuyordu ve insanlar rakip radyo kanalindaki gulduru programi bittigi zaman radyo kanallarini degi$tirirken orson welles’e denk geldiler, bu sebeple de tiyatro oyununun ba$ini kacirdilar. oyunun ba$ini kaciran bu dinleyiciler orson welles’i dinlemeye ba$ladiklari anda marslilarin dunyayi i$galini gercek zannederek sokaklara dokulduler. orson welles’in o geceki yayinini kulaktan kulaga yayan dinleyicileri sayesinde tam 9 milyon insan dinledi, insanlar muthi$ bir panige kapildilar ve kiliselerde geceyarisi gunah cikartma ayinleri duzenlendi. sokaklara dokulen halk marslilarin dunyaya saldiklari zehirli gazin etkisinden korunabilmek amaci ile yuzlerini islak havlu ve ic cama$irlari ile kapattilar. elektrik idaresini arayan yuzlerce ki$i marslilarin gozlerinden korunabilmek icin elektriklerin kesilmesini istedi. i$in daha da ilginc yani orson welles ve ekibinin di$arida ya$anilanlar hakkinda en ufak bir fikirleri dahi yoktu zira onlar radyonun studyosunda oyunlarini canlandiriyorlardi.

orson welles ertesi gun ya$ananlar sebebi ile ozur dilerken bile ozur yayinini dinleyen insan sayisi 36 milyon ki$iye ula$ti. tum dunya bu haberle calkalandi ve hitler dahi bu haberi kendine propaganda malzemesi olarak kullandi.

"hayatım boyunca enerjimin ve yeteneklerimin ancak yüzde 2sini kullanabildim, geri kalan yüzde 98i küçük insanlarla itişmekle geçti."