leyla hanım

1850’de istanbul’da doğdu. 1936’da yaşamını yitirdi. edirnekapı şehitliği’ne defnedildi. hekimbaşı ismail paşa’nın kızı. babasının görevi nedeniyle çocukluk çağında yedi yıl kadar sarayda kaldı, iyi bir eğitim aldı. sultan abdülmecit’in kızı münire sultan’ın maiyetinde kaldı. şairliğinin yanı sıra bestekârlığı ile de tanınır. rumca ve fransızca öğrendi. medeni aziz efendi ve nikogos ağa’dan klasik türk müziği dersleri aldı. babasının izmir valiliği yaptığı dönemde vilayet mektub-i muavini giritli sırrı efendi’yle evlendi. eşinin pizren, tuna vilayetlerindeki mektupçuluk görevleri ve trabzon, kastamonu valiliği nedeniyle buralarda yaşadı. iki yüze yakın beste yaptı. bu bestelerin çoğu günümüzde de dinleniyor. fıtnat hanımla birlikte dergilerde açık imzası görülen ilk kadın şairlerden. şiir yazmaya 16 yaşında başladı. divan geleneğinin bir izleyicisi olarak yazdığı şiirlerini solmuş çiçekler adlı kitapta topladı. saray çevresini ve âdetlerini anlatan anılarıyla da ünlü. ilki bir yangında yok olan anılarını ikici kez yazmak zorunda kaldı. bunlar 1920’de vakit gazetesinde yayınlandı ve çok ilgi çekti. fransızca’ya çevrilerek basıldı.

eserleri:
solmuş çiçekler (şiir 1928)

sudur’dan moralı zâde hâmid efendi’nin kızı ve keçecizâde izzet molla’nın yeğeni. çocuk denecek yaşta babasını kaybetti, aynı dönemde evlendirildi, bir hafta içinde ayrıldı. dönemin ünlü şairleri ve dayısı olan keçecizade izzet molla’dan özel ders adı. saray kadınlarıyla yakın ilişkisi olduğu bilinen, iyi eğitimli ve çok kültürlü bir şair. hazır cevaplığı ve şakacılığı ile de tanınır. mevlevî tarikatına katıldı. mihrî hatun kadar olmasa da kadın duygularını dile getirmesi ve döneminin koşullarında bir kadın için serbest sayılabilecek söyleyişiyle dikkat çeker. edebî bir çevrede yaşadığı için verimli bir şair. şiir dili açık ve sade. bir divanı var. 1848’de yaşamını yitirdi. galata mevlevihanesi kabristanında toprağa verildi. pür âteşim açdırma sakın ağzımı zinhâr, mısrasıyla başlayan, zâlim beni söyletme derûnumda neler var, nakaratlı şarkısı çok ünlü.

yârin âşıkları ile ülfeti pek güçtür güç
o peri vahşidir unsiyyeti pek güçtür güç

sakın aldanma gönül vâ’d-i visâl-i yâre
sonra derd ü elem ü mihneti pek güçtür güç

beni âfv eyle eğer meclise girdiyse rakip
çekemem doğrusu bu sıkleti pek güçtür güç

ders-i aşkı açalım dersini vaiz kapasın
zâhidin bârid olur sohbeti pek güçtür güç

sohbeti yâr ile de pekçe uzatma leylâ
o peri vahşidir ünsiyyeti pek güçtür güç