kastrato

kastrato , küçük yaşta müzikal anlamda en iyi şekilde eğitilen erkek çocukların, ergenlik çağlarına geldiğinde bir oktav kalınlaşacağı düşünülen seslerini çocukluğundaki haliyle korumak ve soprano ses kalitesinde şarkıcılar yaratmak amacıyla yapılan tıbbi bir operasyondur. bu operasyonda erkekler, cinsel haz alma organları (testisleri) zarara uğratılarak veya yok edilerek hadım edilir böylece çocuk gırtlağına ve erişkin ciğerine sahip kastrato şarkıcılar olurlar. bu şarkıcıların sıradan şarkıcılardan farklı olarak, bir nefeste 250 nota söyleyebilme, başka bir deyişle bir notayı bir dakikadan daha uzun tutabilme özellikleri vardır. improvizasyon yeteneklerinin üstünlüğü, olağan üstü süsleme kabiliyetine sahip oluşları onları diğer şarkıcılardan ayıran önemli özelliklerdir.

15. ve 16. yy.’lerde roman katolik kilisesi tarafından, kadınların müzikal performans sergilemelerinin yasaklanması sonucu başlatılan kastrato işlemi, 17. ve 18. yy. lerde avrupa’da özellikle italya’da da devam etmiş, 19. yy. ortalarına kadar sürmüş ve daha sonra yasaklanmıştır. kastratolar çocuk yaşta, kendi inisiyatifleri dışında geçirdikleri bu operasyon sonucu yaşadıkları ızdırap ve bunalım yüzünden, sanatlarının zirvesine ulaşmış oldukları halde psikolojik ve sosyolojik dengesizlikler yaşamışlardır. bu sanatçıların kastrasyon işlemi sonucunda aile kurma, çocuk sahibi olma gibi yaşamın diğer güzelliklerinden mahrum bırakılmış olmaları, daha açık bir ifadeyle cinsiyet haklarının ellerinden alınmış olmaları müziksel temsil adına yapılan kadın erkek ayrımının ne kadar gerekli olup olmadığını açıkça ortaya koymakta, sosyolojik anlamda incelenmeye değer verileri göz önüne sermektedir.

kaynak: ayşegül aral - istanbul teknik üniversitesi
http://www.muscon.itu.edu.tr/index05.htm