hoca

din ile alakali bilgi sahibi insanlar.sadece bilgi sahibi olmak degil, ayni zamanda din ile alakali konularda da gorevlidir bu insanlar..okullarda da ogretmenlere bu $ekilde hitap edilir..

(bkz: hoca camide)

(bkz: imam)

(bkz: haci haciyi mekkede hoca hocayi tekkede)

sadece din ile alakali kisileri degil, ogretici, yol gosterici insanlari da niteleyen kelime.

(bkz: hocam)
(bkz: akil hocasi)

ho ülkesinde konuşulan bir dildir.

(bkz: hocam)

eski ve muhterem bir muallim arkadasim:’’gencligimde filan sehirde hocalik yapiyordum, fakat sokaga cikmaya utanirdim.cunku sehir halki, hocayim diye gectigim her yerde beni ayaga kalkarak selalmlardi.buyuklerin bu hurmet dolu semalari esasen cok terbiyeli olan cocuklarin ve genclerin uzerinde derin tesir birakir; kucuk, buyuk, herkesten gordugum saygi, beni hocaligin sevgisi, sevki ve gururuyla doldururdu.’’ diye konustu.
yalniz allah’in huzurunda ayaga kalkilir yer olan camide fatih sultan mehmed’in, hocalari gelince, onlari da ayaga kalkarak selamladigini dusundum.bu eski ve buyuk turk terbiyesini, bir daha gonlum dolarak hatirladim.
hocaya boylesine hurmet simdi bir masaldir.buyuk ve manevi bir tukenis, bizim vicdan ve terbiye dunyamiza musallat olmus; ne hocalarin neticesinde bir hocalik vasfi , ne de talebede ve velilerde hocaya sayginlik duygusu birakmistir.
siayasi partilerin ve yabanci ideolojilerin, hocalari birer alet gibi kullanmalari, hele hocalari, boyle siyasetlere alet olabilecek vasifta yetistirmeleri; o tanri meslegini buyuk catirdayislarla yikmistir.bir kisim hocalarin ise, yabanci ve yikici ideolojilere alet olacak kadar meslek haysiyetinden mahrum yetismeleri, bu yikimi koruklemistir.hocaliga derin saygi ve haysiyetle bagli kalmasini bilen asil hocalarimiz ise, bu mevzunun sadece izdirabini cekiyor.
vaktiyle ogretmen baslikli bir yazimda, bizzat ogretmen kelimesinin bile, hocaligi kucuk dusuren yikici bir icad olduguna dikkati cekmistim.bu kelimelerin uyduruldugu yillarin hocaligi kucumsemesi, cesitli, yikici sebepler yaninda, daha ona verilen isimden basliyordu:
bu cilis sesli ve ters manali kelime o ulu meslege ad olacak ulviyette degildi.hocalik meslegine derin saygi duyan atalarimiz, bu meslege isim secerken, daha turklugun kurulusundan beri onu yalniz mana bakimindan degil, ses bakimindan da ifade edebilecek, heybetli kelimeler secmislerdi.
eskilerin, hatta en eskilerin, hocalarina ata, koca gibi, gogus dolu seslerle soylenir, buyuk heybet ve kudsiyet ifade eder unvanlar secmeleri, eski ve buyuk turk ruhunun kelimelere vuran, akisleriydi.
...
turkler bizaat hoca kelimesini, farisideki hece kelimesindeki mana ve kudsiyetle kullanmis, eski turkce ustad adam manasindaki koca kelimesinin bir devami olarak yasatmislardir.bu kullanis bugun turklugunu muhafaza eden topluluklar ve aileler arasinda hala ayni kuveetle yasar.
nitekim ogretmen kelimesinin, millete, devlet zoruyla kabul etttirilmek istendigi ilk anlardan baslayarak, aradan gecen bunca yillara ragmen, bugun hala turk halki ile, hoca’larina sevgi ve saygi besleyen turk cocuklari, bu kelimeye hurmetle baglidirlar.sevdikleri saydiklari ogretmenlerine mutlaka hoca, hocam diye hitap ederler.onlara karsi ogretmen kelimesini kullanmaktan adeta utanc duyarlar.bu o kadar bellidir ki genis turk toplulugu icindeki butun gerceklere goz ve kulak kapamis olanlardan baska herkes bunu bilir.
...

(bkz: hocalar)

arabeskine koca denilir.

şu an itibari ile hiç tanımamama rağmen uyumadığına emin olduğum şahsiyet.