ürdün

ortadogu menseli ulke. petrol bulunmaz ilginc bir arap ulkesi.

(bkz: jordan)

başkenti amman olan krallıkla yönetilen arap ülkesi.
(bkz: kral hüseyin)

coğrafi verileri


konum: orta doğu, suudi arabistan’ın kuzeybatısı.
coğrafi konumu: 31 00 kuzey enlemi, 36 00 doğu boylamı
haritadaki konumu: orta doğu
yüzölçümü: 92,300 km²
sınırları: toplam: 1,619 km
sınır komşuları: irak 181 km, israil 238 km, suudi arabistan 728 km, suriye 375 km, batı şeria 97 km
sahil şeridi: 26 km
iklimi: kuru çöl iklimi. batı kısımlarda kasım - nisan ayları arasında yağmur mevsimi yaşanır.
deniz seviyesinden yüksekliği: en alçak noktası: ölü deniz 408 m
en yüksek noktası: jabal ram 1,734 m
doğal kaynakları: fosfat, potas
arazi kullanımı: tarıma uygun topraklar: %4
daimi ekinler: %1
otlaklar: %9
ormanlık arazi: %1
diğer: %85 (1993 verileri)
sulanan arazi: 630 km² (1993 verileri)
doğal afetler: kuraklık


nüfus bilgileri


nüfus: 5,153,378 (temmuz 2001 verileri)
nüfus artış oranı: %3 (2001 verileri)
mülteci oranı: 7.18 mülteci/1,000 nüfus (2001 tahmini)
bebek ölüm oranı: 20.36 ölüm/1,000 doğan bebek (2001 tahmini)
ortalama hayat süresi: toplam nüfus: 77.53 yıl
erkeklerde: 75.1 yıl
kadınlarda: 80.12 yıl (2001 verileri)
ortalama çocuk sayısı: 3.29 çocuk/1 kadın (2001 tahmini)
hiv/aids - hastalıklarına yakalanan yetişkin sayısı: %0.02 (1999 verileri)
ulus: ürdünlü
nüfusun etnik dağılımı: arap %98, diğer %2
din: sünni müslümanlar %92, hıristiyan %6, diğer %2 (2000 verileri)
diller: arapça (resmi), ingilizce
okur yazar oranı: 15 yaş ve üzeri için veriler
toplam nüfusta: %86.6
erkekler: %93.4
kadınlar: %79.4 (1995 verileri)


yönetimi


ülke adı: resmi tam adı: ürdün krallığı
kısa şekli : ürdün
yerel tam adı: al mamlakah al urduniyah al hashimiyah
yerel kısa şekli: al urdun
yönetim biçimi: parlamenter monarşi
başkent: amman
idari bölümler: 12 eyalet; ajlun, al ’aqabah, al balqa’, al karak, al mafraq, ’amman, at tafilah, az zarqa’, irbid, jarash, ma’an, madaba
bağımsızlık günü: 25 mayıs 1946
milli bayram: bağımsızlık günü, 25 mayıs (1946)
anayasa: 8 ocak 1952
üye olduğu uluslararası örgüt ve kuruluşlar: abeda, acc, afesd (arap ülkeleri ekonomik ve sosyal kalkınma fonu), al, amf (arap ülkeleri para fonu), caeu (arap ülkeleri ekonomik anlaşmalar konseyi), ccc (gümrük işbirliği konseyi), escwa (birleşmiş milletler batı asya ekonomik ve sosyal komisyonu), fao (tarım ve gıda örgütü), g-77, iaea (uluslararası atom enerjisi ajansı), ibrd (uluslararası imar ve kalkınma bankası), icao (uluslararası sivil havacılık örgütü), icc (milletlerarası ticaret odası), icftu (uluslararası serbest ticaret birlikleri konfederastonu), icrm (uluslararası kızılhaç ve kızılay hareketi), ida (uluslararası kalkınma birliği), idb (islam kalkınma bankası), ifad (uluslararası tarımsal kalkınma fonu), ifc (uluslararası finansman kurumu), ifrcs (uluslararası kızılhaç ve kızılay toplulukları federasyonu), ilo (uluslarası çalışma örgütü), imf (uluslararası para fonu), imo (uluslararası denizcilik örgütü), intelsat (uluslararası telekomünikasyon ve uydu örgütü), interpol (uluslararası polis teşkilatı), ioc (uluslararası olimpiyat komitesi), iom (uluslararası göçmen teşkilatı), iso (uluslararası standartlar örgütü), itu (uluslararası haberleşme birliği), minurso (bm bati sahra referandum misyonu), monuc (bm kongo operasyonu), nam, oic (islam konferansı örgütü), opcw (kimyasal silahları yasaklama organizasyonu), osce (avrupa güvenlik ve işbirliği örgütü), pca (daimi hakemlik mahkemesi), un (birleşmiş milletler), unamsil (bm sierra leone misyonu), unctad (birleşmiş milletler ticaret ve kalkınma konferansı), unesco (eğitim-bilim ve kültür örgütü), unido (endüstriyel kalkınma örgütü), unmee (bm etyopya-eritre misyonu), unmibh (bm bosna hersek misyonu), unmik (bm kosova geçici yönetimi), unmop (bm prevlaka gözlem misyonu), unmot, unomig (bm gürcistan gözlem misyonu), unrwa (bm filistin mültecileri yardım komisyonu), untaet (bm doğu timor geçiş yönetimi), upu (dünya posta birliği), wftu (dünya işçi sendikaları federasyonu), who (dünya sağlık örgütü), wipo (dünya fikri mülkiyet teşkilatı), wmo (dünya meteoroloji örgütü), wtoo (dünya turizm örgütü), wtro (dünya ticaret örgütü)


ekonomik göstergeler


gsyih: satınalma gücü paritesi - 17.3 milyar $ (2000 verileri)
gsyih - reel büyüme: %2 (2000 verileri)
gsyih - sektörel bileşim: tarım: %3
endüstri: %25
hizmet: %72 (1998 verileri)
enflasyon oranı (tüketici fiyatlarında): %0.7 (2000 verileri)
iş gücü: 1.15 milyon (1997 verileri)
sektörlere göre işgücü dağılımı: endüstri %11.4, ticaret, ağırlama ve yiyecek-içecek işletmeleri %10.5, yapı %10, ulaşım ve iletişim %8.7, tarım %7.4, diğer servisler %52 (1992)
işsizlik oranı: %15 (1999 verileri)
endüstri: fosfat madenciliği, petrol arıtımı, çimento, potas, hafif endüstri, turizm
endüstrinin büyüme oranı: %3.8 (2000 verileri)
elektrik üretimi: 6.657 milyar kwh (1999)
elektrik tüketimi: 6.594 milyar kwh (1999)
elektrik ihracatı: 4 milyon kwh (1999)
elektrik ithalatı: 407 milyon kwh (1999)
tarım ürünleri: buğday, arpa, narenciye, domates, kavun, zeytin, koyun, keçi, kümes hayvanları
ihracat: 2 milyar $ (2000 verileri)
ihracat ürünleri: fosfat, gübre, potas, tarım ürünleri, sanayi malları
ihracat ortakları: hindistan, irak, suudi arabistan, ab, endonezya, birleşik arap emirlikleri, lübnan, kuveyt, suriye, etiyopya
ithalat: 4 milyar $ (2000 verileri)
ithalat ürünleri: ham petrol, ulaşım araçları, gıda, canlı hayvanlar, sanayi malları
ithalat ortakları: irak, almanya, abd, japonya, ingiltere, italya, türkiye, malezya, suriye, çin
dış borç tutarı: 8 milyar $ (2000 verileri)
para birimi: ürdün dinarı (jod)
para birimi kodu: jod
mali yıl: takvim yılı


iletişim bilgileri


kullanılan telefon hatları: 403,000 (1997)
telefon kodu: 962
radyo yayın istasyonları: am 6, fm 5, kısa dalga 1 (1999)
radyolar: 1.66 milyon (1997)
televizyon yayını yapan istasyonlar: 20 (1995)
televizyonlar: 500,000 (1997)
internet kısaltması: .jo
internet servis sağlayıcıları: 5 (2000)
internet kullanıcıları: 87,500 (2000)


ulaşım ve taşımacılık


demiryolları: 677 km (2000)
karayolları: 8,000 km (2000 verileri)
su yolları: yok
boru hatları: ham petrol 209 km
limanları: al ’agabah
hava alanları: 18 (2000 verileri)

kralı abdullah’tır. kral abdullah hz.muhammed’in soyundan gelen haşimi hanedanı’nın da lideridir.

(bkz: kraliçe rania)

dun itibari ile kar$ilikli olarak vizeleri kaldirdigimiz ulke.

bugun sinirda suriye askerleri ile cati$tigi soylenen ulke. $imdilik iddia bunlar.

sahil kenti akabe’de 25 ekim tarihinde yapilmasi planlanan miss intercontinental 2014 guzellik yari$masi ışid tehdidi sebebi ile iptal edildi. yari$ma aralik ayinda almanya’da yapilacak.

a$agidaki verillerle birlikte ortadogunun en guclu 8. ordusuna sahipmi$.

savunma bütçesi: 1.5 milyar dolar
aktif cephe personeli: 110.700
tank: 1.321
hava aracı: 246

carsamba gununden bu yana devam eden protestolar sebebi ile ulkenin basbakani ve bakanlari istifa etti.

arap deriz, cahil deriz, bir sürü sey soyleriz ama bizim hukumetlerden cok daha onurlu cikti adamlar.